Cùng yhocvn.net tìm hiểu thực phẩm chế biến là gì, nó có ý nghĩa gì đối với sức khỏe tiêu hóa của chúng ta và bằng chứng khoa học xung quanh chủ đề này.
Trong những năm gần đây, ngày càng có nhiều cuộc thảo luận trên phương tiện truyền thông và giữa các chuyên gia chăm sóc sức khỏe về thực phẩm chế biến và cách nó ảnh hưởng đến sức khỏe, hạnh phúc của chúng ta. Trong bài này, chúng ta sẽ khám phá thực phẩm chế biến là gì, nó có ý nghĩa gì đối với sức khỏe hệ tiêu hóa và bằng chứng khoa học xung quanh chủ đề này.
Thực phẩm chế biến và siêu chế biến là gì?
Việc lập kế hoạch ăn kiêng và quyết định loại thực phẩm nào bạn nên hoặc không nên ăn có thể gây nhầm lẫn do lượng thông tin quá lớn được tìm thấy trên mạng Internet cho chúng ta hàng ngày. Thực phẩm có thể được định nghĩa là chế biến hoặc siêu chế biến nhưng điều này có nghĩa là gì và sự khác biệt là gì? Định nghĩa về thực phẩm chế biến là:
“Bất kỳ thực phẩm hoặc đồ uống nào đã được thay đổi theo một cách nào đó khi được chế biến hoặc chuẩn bị. Hầu hết các loại thực phẩm chúng ta ăn đều được chế biến theo một cách nào đó.”
Chế biến thực phẩm không có nghĩa là thực phẩm tự động trở nên không lành mạnh, trên thực tế, chế biến thực phẩm thực sự có thể có nghĩa là chúng đảm bảo an toàn để ăn. Ví dụ, sữa được tiệt trùng đã tiêu diệt vi khuẩn có hại, vì vậy chúng ta có thể uống hoặc sử dụng để ăn. Do đó, nhiều thực phẩm chế biến tốt cho sức khỏe và chế độ ăn uống của chúng ta. Tuy nhiên, chế biến có thể thay đổi hương vị của thực phẩm, chẳng hạn như thêm muối, chất tạo ngọt, hoặc bảo quản để thực phẩm tồn tại lâu hơn với các chất phụ gia. Khi thực phẩm chế biến liên quan với khả năng gây ảnh hưởng có hại đến sức khỏe của chúng ta, thì thường liên quan đến thực phẩm siêu chế biến (UPF). Vậy, UPF là gì?:
“Thực phẩm siêu chế biến thường chứa những thành phần mà thường không có ở nhà, chẳng hạn như chất bảo quản, chất tạo ngọt và chất nhũ hóa.”
Ví dụ về thực phẩm siêu chế biến bao gồm bánh quy, đồ uống có ga, đồ ngọt, sô cô la và một số bữa ăn chế biến sẵn, chúng thường chứa nhiều calo, chất béo bão hòa.
Thực phẩm chế biến có tác dụng gì đối với sức khỏe của chúng ta?
Có bằng chứng cho thấy chế độ ăn nhiều thực phẩm siêu chế biến ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của chúng ta. Một bài báo được công bố vào năm 2024 trên Tạp chí Y khoa Anh nêu bật mối liên hệ chặt chẽ giữa việc tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến và nguy cơ mắc bệnh tim mạch liên quan đến tử vong, lo lắng và các tình trạng sức khỏe tâm thần khác. Bài báo cũng lưu ý rằng việc mua những loại thực phẩm này ngày càng tăng và do đó, việc đưa chúng vào chế độ ăn uống của chúng ta cũng tăng theo. Tốc độ tiêu thụ những loại thực phẩm này có khác nhau:
“Ở các quốc gia có thu nhập cao, tỷ lệ năng lượng trong chế độ ăn uống có nguồn gốc từ thực phẩm siêu chế biến dao động từ 42% và 58% ở Úc và Hoa Kỳ, cho đến mức thấp nhất là 10% và 25% ở Ý và Hàn Quốc. Ví dụ, ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình như Colombia và Mexico, những con số này dao động từ 16% đến 30% tổng lượng năng lượng tiêu thụ.”
Trong một thời gian dài, đã có cuộc thảo luận về mối liên hệ giữa ung thư ruột và việc tiêu thụ thịt đỏ và thịt chế biến. Bài báo này kết luận rằng mức trung bình 76 g/ngày làm tăng nguy cơ ung thư trực tràng và rượu cũng có liên quan đến nguy cơ cao hơn, trong khi chất xơ từ bánh mì và ngũ cốc ăn sáng có liên quan đến việc giảm nguy cơ (2).
Điều quan trọng cần lưu ý là một số thực phẩm siêu chế biến có thể được đưa vào chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm đậu nướng và bánh mì nguyên cám. Tuy nhiên, những thực phẩm này có hàm lượng FODMAP cao có thể ảnh hưởng đến sức khỏe đường ruột của chúng ta, đặc biệt là đối với những người đang phải vật lộn với các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích (IBS) bao gồm đầy hơi và tiêu chảy.
Thực phẩm chế biến ảnh hưởng đến sức khỏe đường ruột của chúng ta như thế nào?
Có rất ít nghiên cứu xem xét tác động của thực phẩm chế biến và siêu chế biến lên sức khỏe đường ruột của chúng ta, nhưng Whelan và cộng sự đã công bố một bài đánh giá gần đây trên tạp chí Nature. Trong bài báo, các tác giả thảo luận về cách các nghiên cứu dịch tễ học chỉ ra nguy cơ mắc các bệnh về đường ruột tăng lên, bao gồm bệnh viêm ruột, ung thư đại trực tràng và có thể là hội chứng IBS do tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến.
Như đã đề cập ở trên, thực phẩm siêu chế biến thường chứa các chất phụ gia bao gồm chất nhũ hóa, chất tạo ngọt, màu, hạt vi mô và hạt nano. Các nghiên cứu về cách các nghiên cứu tiền lâm sàng xác định rằng các chất phụ gia này có thể ảnh hưởng đến ruột, bao gồm hệ vi sinh vật, tính thấm thành ruột và tình trạng viêm ruột.
Một bài đánh giá gần đây khác trên Nutrients cũng nêu bật sự thiếu hụt nghiên cứu có sẵn về thực phẩm siêu chế biến và hệ vi khuẩn đường ruột. Có hai nghiên cứu, mỗi nghiên cứu đều xác định mối liên hệ giữa việc tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến và sự thay đổi trong hệ vi khuẩn đường ruột , sự gia tăng của vi khuẩn ‘xấu’ thường liên quan đến nhiễm trùng, Prevotella spp. và sau đó giảm vi khuẩn có lợi như Lachnospira spp., Ruminococcus spp. cả hai đều hỗ trợ tiêu hóa.
Nhiều nghiên cứu đã khám phá mối liên hệ giữa trục ruột và não trong các bài viết trước đây và thực phẩm siêu chế biến có thể ảnh hưởng đến tương tác này. Thực tế vẫn còn thiếu các nghiên cứu trong lĩnh vực này, nhưng các tác giả có nêu rằng, “dữ liệu từ một số nghiên cứu cho thấy rằng các chất phụ gia thực phẩm có thể liên quan đến các bệnh chuyển hóa và tình trạng viêm. Chúng cũng có thể làm thay đổi thành phần vi khuẩn đường ruột và các chất chuyển hóa của vi khuẩn, có khả năng ảnh hưởng đến nhận thức và hành vi.” Điều quan trọng là phải nhớ rằng hệ vi sinh đường ruột của mỗi người là duy nhất và do đó, một loại thực phẩm phù hợp với người này có thể không phù hợp với người khác, bao gồm cả chế độ ăn thực phẩm với chưa qua chế biến. Để biết thêm thông tin về những loại thực phẩm tốt cho tiêu hóa, men vi sinh và FODMAP, hãy xem bài khác khác trên Trang thông tin chuyên sâu của chúng tôi. Máy phân tích hơi thở hydro của chúng tôi cho phép bạn theo dõi thực phẩm, triệu chứng và mức độ hydro thở ra trong hơi thở của bạn. Hãy liên hệ đăng ký danh với chúng tôi qua số điện thoại hotline 0823932828 (zalo) hoặc 0852892828 (zalo) để sớm nhận được tư vấn của chuyên gia đầu ngành về tiêu hóa.
Yhocvn.net
Chưa có bình luận.
