Thứ Tư, 17/12/2025 | 11:15

Nhiều người vẫn lầm tưởng rằng tăng huyết áp chỉ là căn bệnh của tuổi già hoặc do di truyền. Thế nhưng, thực tế chính những thói quen sinh hoạt, ăn uống và tập luyện tưởng chừng như vô hại mỗi ngày lại là “sát thủ thầm lặng” đẩy chỉ số huyết áp lên mức nguy hiểm.

Ăn quá mặn hoặc quá nhạt

Đa số chúng ta đều biết ăn mặn gây tăng huyết áp, nhưng ít ai ngờ rằng việc ăn quá nhạt cũng gây ra những hệ lụy tương tự đối với chỉ số này.

Theo cơ chế thẩm thấu, nồng độ muối cao sẽ “hút” nước từ các mô vào trong lòng mạch máu để làm loãng muối. Lượng chất lỏng trong mạch máu tăng lên khiến áp lực lên thành mạch tăng theo. Nồng độ Natri cao làm tăng độ nhạy cảm của thành mạch với các chất gây co mạch (như adrenaline), khiến mạch máu co lại, không gian lưu thông hẹp đi, đẩy huyết áp lên cao.

Ngược lại, ăn quá nhạt kéo dài cũng không có lợi, có thể gây rối loạn điện giải và làm huyết áp tăng phản ứng trong các tình huống stress hay gắng sức. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng chế độ ăn cực ít muối có thể làm tăng cholesterol xấu (LDL) và triglyceride, gián tiếp gây xơ vữa động mạch và tăng huyết áp bền vững.

Để giữ huyết áp ổn định, bí quyết không nằm ở việc loại bỏ muối mà là kiểm soát nó ở mức hợp lý. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi người trưởng thành chỉ nên tiêu thụ dưới 5g muối/ngày (tương đương khoảng 1 thìa cà phê). Tăng cường Kali cho cơ thể bằng cách ăn thường xuyên các loại trái cây, rau củ có chứa nhiều kali như chuối, khoai lang, rau xanh giúp đào thải bớt Natri dư thừa qua nước tiểu và làm giãn thành mạch. Hãy chú ý đến các thực phẩm “ẩn” nhiều muối như đồ hộp, mì tôm, và các loại nước sốt, vì đó mới là nguồn cơn thực sự gây tăng huyết áp thầm lặng

Uống quá nhiều nước

Nhu cầu nước của người trưởng thành thường dao động 1,5-2 lít mỗi ngày, tùy thể trạng, mức độ vận động và thời tiết. Nhưng việc uống quá nhiều nước vượt mức xử lý của cơ thể (đặc biệt là trong thời gian ngắn) có thể gây áp lực ngược lên hệ thống tim mạch và làm tăng huyết áp. Bởi khi uống một lượng nước quá lớn, nước sẽ được hấp thụ nhanh chóng vào máu. Lượng chất lỏng trong hệ thống tuần hoàn tăng lên đột ngột khiến thể tích máu tăng theo. Từ đó khiến cho tim phải co bóp mạnh hơn và nhanh hơn để bơm khối lượng máu lớn này đi khắp cơ thể, từ đó trực tiếp đẩy chỉ số huyết áp lên cao.

Thiếu ngủ kéo dài

Thiếu ngủ không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tăng huyết áp mạn tính. Trong trạng thái ngủ sâu, cơ thể chúng ta sẽ rơi vào trạng thái “nghỉ ngơi và hồi phục”. Lúc này, hệ thần kinh giao cảm hoạt động chậm lại, nhịp tim giảm và huyết áp hạ xuống. Tuy nhiên, khi thiếu ngủ cơ thể bị rơi vào trạng thái căng thẳng (stress) liên tục. Hệ thần kinh giao cảm bị kích thích quá mức, tiết ra nhiều hormone stress như Adrenaline và Cortisol. Những hormone này làm tim đập nhanh và co mạch máu, khiến huyết áp luôn duy trì ở mức cao ngay cả khi bạn đang nghỉ ngơi. Vì vậy, đối với người trưởng thành nên duy trì giấc ngủ đều đặn 7-8 giờ mỗi đêm, ngủ trưa ngắn 15-30 phút

Tập thể dục quá sức

Vận động đều đặn giúp kiểm soát huyết áp, nhưng tập quá nặng có thể phản tác dụng, nhất là ở người có bệnh nền. Khi gắng sức quá mức, tim phải làm việc nhiều hơn, huyết áp tăng tạm thời và có thể gây loạn nhịp, nhồi máu cơ tim hoặc tăng nguy cơ bị đột quỵ.

Vì vậy, đối với những người bị tăng huyết áp nên ưu tiên các bài tập vừa phải như đi bộ nhanh, đạp xe nhẹ, bơi lội 30-45 phút mỗi ngày, khoảng 5 ngày mỗi tuần. Tránh tập cường độ cao, tập nặng hoặc sát giờ ngủ vì dễ kích thích hệ thần kinh, làm tim đập nhanh và huyết áp tăng.

Lạm dụng thực phẩm “không đường, ít béo”

Các loại nước ngọt không đường, sữa tách béo hay bánh ít calo với mong muốn bảo vệ tim mạch. Tuy nhiên, không ít sản phẩm chứa chất tạo ngọt nhân tạo hoặc natri ẩn, nếu dùng thường xuyên có thể làm huyết áp tăng.

Việc loại bỏ hoàn toàn chất béo không bão hòa – nhóm chất béo có lợi – cũng có thể ảnh hưởng đến độ đàn hồi của thành mạch.

Chế độ ăn nên ưu tiên thực phẩm tươi, ít chế biến, giàu kali, magie, chất xơ và chất béo lành mạnh như dầu ô liu, các loại hạt, quả bơ. Hãy luôn kiểm tra bảng thành phần dinh dưỡng (Nutrition Facts). Chú ý kỹ mục Sodium (Natri) và Total Carbohydrate.

BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ

Phòng đột quỵ: tuyệt đối 3 không khi tắm trong mùa lạnh

5 thói quen buổi sáng rất tốt cho tim, kiểm soát căng thẳng hiệu quả

Giải pháp hạ huyết áp cao an toàn và những khuyến cáo

Huyết áp tăng, giảm thay đổi do nguyên nhân gì

Phân loại tăng huyết áp: huyết áp tâm thu, tâm trương, huyết áp giới hạn, huyết áp chính thức

Yhocvn.net

Chưa có bình luận.

Tin khác
Chúng tôi trên Facebook