Gai cột sống là căn bệnh tiến triển âm thầm không rõ các triệu chứng ở giai đoạn đầu. Dấu hiệu gai cột sống thường gặp nhất là đau. Tùy vị trị gai khác nhau sẽ có những kiểu đau khác nhau. Do đó khi thấy xuất hiện các triệu chứng đau, tái đi tái lại nhiều lần cần tìm hiểu nguyên nhân, các dấu hiệu đặc trưng của gai cột sống để có giải pháp phòng ngừa hiệu quả.
Cấu tạo cột sống
Cột sống có độ cong hình chữ S, giữ cho cơ thể đứng thẳng và kết nối các bộ xương lại với nhau gồm đầu, ngực, xương chậu, vai, cánh tay và chân. Nhờ hệ thống các dây chằng đàn hồi và đĩa đệm nên cột sống hoạt động linh hoạt, uyển chuyển. Cột sống chịu trọng lượng của đầu, thân và cánh tay, cho phép cơ thể di chuyển theo mọi hướng và giảm xóc khi cơ thể chạy, đi… Chiều dài cột sống khác nhau, trung bình nam giới là 71cm, nữ giới 61cm tùy vào chiều cao của từng người.
Cấu tạo cột sống gồm 33 đến 35 xương, trong đó có 7 đốt sống cổ (viết tắt C1 – C7), 12 đốt sống ngực (D1-D12), 5 đốt sống thắt lưng (L1 – L5), 5 đốt sống cùng (S1 – S5), 4-6 đốt sống cụt.

Các dấu hiệu gai cột sống
Người bị gai cột sống thường xuất hiện cơn đau ở cổ, vai – gáy, thắt lưng hoặc cả tay lẫn chân nếu ở giai đoạn trễ, ở giai đoạn sớm bệnh thường tiến triển âm thầm.
Đối với những trường hợp bị gai đốt sống cổ thường cảm thấy đau nhức ê ẩm. Cơn đau tăng khi cử động mạnh hoặc thay đổi thời tiết. Ngoài ra, người bệnh có cảm giác mỏi vai gáy, bả vai, tê bì do đó thường bị hạn chế vận động ở vị trí này. Một số người có cảm giác cổ căng cứng, khó quay đầu sang hai bên thậm chí gây chóng mặt, buồn nôi, đau nửa đầu, đau buốt lan lên đến đỉnh đầu.
Gai đốt sống ngực với các biểu hiện đau ở phần ngực, khu vực giữa hai bả vai hoặc hai bên xương sườn, có thể lan xuống chân. Đau khi đi bộ, chạy bộ, đặc biệt là khi uốn người về phía trước sẽ thấy yếu cơ tay, chân, cảm giác căng cứng, tê bì.
Gai đốt sống thắt lưng xuất hiện các cơn đau lan rộng xuống chân và háng, nhất là khi khom lưng, xoay người hoặc ngồi lâu, đứng lâu. Cơn đau kéo dài liên tục trên 6 tuần gây ảnh hưởng đến khả năng vận động của người bệnh, có thể gây mất cân bằng nên thường có xu hướng cúi về trước hoặc ngửa ra sau dẫn dễ gây té, ngã. Ngoài ra gai đốt sống thắt lưng còn có thể dẫn đến tê bì tay chân, vẹo cột sống, khó hoặc mất khả năng kiểm soát đại tiểu tiện.
Gai cột sống hay gai đốt sống là tình trạng các đốt sống xuất hiện mỏm xương mọc chồi ra ngoài, thường ở các khu vực tiếp giáp với đầu đốt sống, đĩa đệm, dây chằng. Do gai cột sống chọc vào rễ thần kinh, mô mềm xung quanh nên gây đau cho người bệnh. Trong y khoa, gai cột sống là quá trình lão hóa tự nhiên của con người, liên quan đến thoái hóa cột sống. Ngoài ra theo yếu tố di truyền nếu trong gia đình có nhiều người bị gai cột sống thì các thành viên thế hệ sau cũng thuộc nhóm có nguy cơ cao.
Thoái hóa cột sống là căn bệnh của thời gian. Khi tuổi cao các sụn khớp dễ bị bào mòn, nứt vỡ do đó để đảm bảo cột sống hoạt động bình thường cơ thể sẽ kích hoạt canxi bồi đắp. Tuy nhiên sự lắng đọng canxi quá mức ở các vị trí không cần thiết sẽ hình thành gai xương.
Viêm khớp cột sống mạn tính là căn bệnh khiến hai bề mặt đốt sống tiếp xúc, cọ xát lên nhau và hình thành gai đốt sống. Ngoài ra các chấn thương làm tổn thương đĩa đệm cũng dẫn đến hình thành gai xương. Các thói quen sinh hoạt như vận động quá mức, không đúng tư thế… cũng là nguyên nhân khiến cột sống thoái hóa, tạo điều kiện cho gai cột sống xuất hiện.
Gai đốt sống thường gặp ở cổ, ngực
Gai đốt sống cổ gây ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống của người bệnh. Gai đốt sống cổ là tình trạng các đốt sống cổ có nhiều dây thần kinh và mạch máu đi qua gần não bộ và cột sống. Gai đốt sống cổ thường chèn ép lên dây thần kinh. Giai đoạn đầu, bệnh không có triệu chứng nhưng khi xuất hiện triệu chứng thì bệnh thường đã nặng. Bệnh được phát hiện thông qua chụp X-Quang, CT scanner, MRI.
Theo thống kê, gai đốt sống ngực thường ít gặp hơn gai đốt sống cổ và đốt sống thắt lưng và thường gặp ở người cao tuổi. Gai đốt sống ngực thường ít bị ảnh hưởng so với phần cổ và lưng.
Gai đốt sống thắt lưng thường xảy ra do cột sống thắt lưng nằm ở giữa khoảng cách từ xương sườn đến xương chậu nên chịu áp lực lớn từ trọng lượng cơ thể. Do đó đây là bệnh thường gặp nhất so với đốt sống cổ và đốt sống ngực. Bệnh thường diễn tiến mạn tính, cá biệt gây biến dạng cột sống thắt lưng.
Theo phân tích từ các bác sỹ, những người cao tuổi do lão hóa nên cột sống không còn vững chắc, đàn hồi nên dễ thoát vị đĩa đệm, gai cột sống. Tương tự những người ngồi nhiều, ít vận động hoặc ngược lại vận động quá mức, mang vác nặng cũng có nguy dẫn đến căn bệnh này. Ngoài ra người thừa cân béo phì tạo gánh nặng lên cột sống cũng là nguyên nhân dẫn đến thoái hóa, thoái vị đĩa đệm, gai cột sống.
Để điều trị gai cột sống các chuyên gia khuyến cáo thực hiện theo đúng phác đồ điều trị của các bác sỹ đó là dùng thuốc giảm đau trong các giai đoạn cấp tính kết hợp thay đổi lối sống. Lưu ý người bị gai xương chèn ép vào dây thần kinh gây đau cần nghỉ ngơi, uống thuốc giảm đau, thuốc giãn cơ. Đối với trường hợp không hiệu quả các bác sĩ có thể cân nhắc tiêm steroid.
Khuyến cáo tập thể dục thể thao hàng ngày kết hợp vật lý trị liệu, tập các bài tập phục hồi chức năng, áp dụng massage, vật lý trị liệu để cải thiện triệu chứng bệnh. Đối với những trường hợp sử dụng các biện pháp trên không hiệu quả hoặc gai xương đã quá to, dài chèn ép nghiêm trọng rễ thần kinh, tủy sống ảnh hưởng đến hoạt động thì phải phẫu thuật. Tuy nhiên, sau phẫu thuật, gai xương vẫn có thể mọc lại ở vị trí cũ, do đó người bệnh cần duy trì lối sống lành mạnh, ngồi đúng tư thế khi làm việc để ngăn ngừa tái phát.
BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ
Những sai lầm về tư thế ngồi máy tính thường thấy cùng cách sửa
Thói quen bẻ khớp ngón tay nguy hại khôn lường
Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng: Nguyên nhân và cách phòng ngừa
Phục hồi chức năng cho trẻ bị cong vẹo cột sống theo BYT
Hướng dẫn sử dụng áo nẹp cột sống thắt lưng cứng đúng cách, không tai biến
Yhocvn.net
Chưa có bình luận.