Trong các bệnh về xương khớp, ung thư xương là một loại ung thư hiếm gặp, xảy ra khi các tế bào ác tính phát triển không kiểm soát trong xương, dẫn đến tổn thương cấu trúc và chức năng của xương. Bệnh có thể xuất phát trực tiếp từ xương hoặc do di căn từ các cơ quan khác như vú, phổi (còn gọi là ung thư xương thứ phát).
Đến thời điểm hiện có ba loại ung thư xương phổ biến đó là osteosarcoma, Ewing sarcoma và chondrosarcoma. Mỗi loại có đặc điểm, đối tượng riêng thường gặp và những triệu chứng riêng biệt.
Osteosarcoma (U xương ác tính) thường xảy ra ở trẻ em và thanh thiếu niên từ 10 đến 30
Osteosarcoma là loại ung thư xương nguyên phát phổ biến nhất (chiếm khoảng 20% trong tổng số các u xương nguyên phát). Bệnh thường xảy ra ở trẻ em và thanh thiếu niên trong độ tuổi từ 10 đến 30, đặc biệt là giai đoạn tăng trưởng của xương. Trong hai giới, tỷ lệ nam có xu hướng mắc bệnh ung thư xương nhiều hơn nữ giới. Khối u thường xuất hiện ở các xương dài như xương đùi, xương chày và xương cánh tay. Triệu chứng chính dễ nhận biết là đau nhức tại vị trí khối u, sưng tấy, đôi khi có thể cảm nhận được khối u dưới da. Các cơn đau thường tăng lên khi vận động và giảm khi nghỉ ngơi.
Ewing sarcoma ung thư xương nguyên phát xảy ra ở trẻ em, thanh thiếu niên từ 10 đến 20
Ewing sarcoma là loại ung thư xương nguyên phát thứ hai cũng xảy ra ở trẻ em và thanh thiếu niên trong độ tuổi từ 10 đến 20. Khối u thường xuất hiện ở thân hoặc đầu các xương dài như xương đùi, xương chày, xương cánh tay. Triệu chứng thường gặp là đau nhức tại vị trí khối u, sưng tấy, đỏ và ấm tại chỗ. Một số trường hợp bệnh nhân có thể sốt, mệt mỏi và giảm cân không rõ nguyên nhân. Đây cũng là đặc điểm riêng của ung thư xương nguyên phát so với u xương ác tính.
Chondrosarcoma ung thư xương nguyên phát hiếm gặp tập trung ở người trên 40 tuổi
Chondrosarcoma là loại ung thư xương nguyên phát hiếm gặp thường xảy ra ở người lớn tuổi, đặc biệt là trên 40 tuổi. Khối u thường xuất hiện ở các vị trí như xương chậu, xương đùi, xương cánh tay và xương sườn. Cũng như những loại ung thư khác, triệu chứng ung thư xương Chondrosarcoma bao gồm đau nhức tại vị trí khối u, sưng tấy và đôi khi có thể cảm nhận được khối u dưới da. Chondrosarcoma phát triển chậm và ít có khả năng di căn so với các loại ung thư xương khác. Do đó việc nhận diện sớm các dấu hiệu ung thư xương là yếu tố then chốt để có phương pháp điều trị kịp thời.
Năm dấu hiệu nhận biết ung thư xương
So với những căn bệnh ung thư khác, ung thư xương là một bệnh lý khó nhận biết ở giai đoạn đầu. Vì vậy việc nhận diện sớm các dấu hiệu cảnh báo sẽ gia tăng cơ hội điều trị bệnh. Dưới đây là 5 dấu hiệu của bệnh các bác sỹ cảnh báo người dân cần lưu ý.
Đau ở các xương dài, đau âm ỉ, tăng lên vào ban đêm
Đặc điểm đầu tiên dễ nhận thấy đó là đau âm ỉ, tăng lên vào ban đêm hoặc khi vận động. Cơn đau có thể kéo dài, không giảm khi nghỉ ngơi và không đáp ứng với các thuốc giảm đau thông thường. Vị trí thường gặp đó là chân, tay hoặc khu vực có khối u. Đặc biệt, đau ở các xương dài như xương đùi, xương chày và xương cánh tay.
Sưng hoặc xuất hiện khối u ở ở xương đùi, xương chày, cánh tay gây đau khi sờ nắn
Dấu hiệu của bệnh dễ bị nhầm lẫn với các bệnh khác đó là triệu chứng sưng đỏ hoặc cảm giác ấm tại vùng bị ảnh hưởng, điển hình như vùng da trên khối u có thể trở nên đỏ và ấm. Tùy vào đặc điểm và khả năng xâm lấn phần mềm của các khối u, người bệnh có thể tự sờ thấy một hoặc nhiều khối u trên một vùng chi hoặc tại nhiều vị trí khác nhau, thường ở xương đùi, xương chày và xương cánh tay. Do u xâm lấn phần mềm, nên dễ bị kích thích, gây đau khi sờ nắn. Bề mặt da của khối u có nhiều tĩnh mạch tăng sinh.
Suy giảm chức năng vận động, duy trì thằng bằng kém, dễ bị té ngã
Bệnh khiến người bệnh hạn chế cử động khớp gần khu vực bị ảnh hưởng dẫn đến khó khăn trong việc di chuyển hoặc thực hiện các hoạt động hằng ngày. Sức mạnh cơ bắp của người bị bệnh bị giảm do đau và sưng khiến việc duy trì thăng bằng trở nên khó khăn, dễ bị té ngã.
Xương yếu hoặc dễ gãy, tái đi tái lại ở cùng một vị trí
Xương bị tổn thương do tế bào ung thư có thể dễ dàng gãy ngay cả khi không có chấn thương mạnh, gây đau đớn cần điều trị khẩn cấp. Một dấu hiệu mắc bệnh dễ nhận biết khác đó là xương bị gãy tái đi tái lại ở cùng một vị trí.
Các dấu hiệu toàn thân gồm sốt, mệt mỏi kéo dài, giảm cân nhanh chóng
Dấu hiệu của bệnh còn được nhận biết thông qua những thay đổi của cơ thể như cảm giác mệt mỏi kéo dài, sốt không rõ nguyên nhân. Đặc biệt là giảm cân nhanh chóng cũng là dấu hiệu của ung thư xương khi kết hợp cùng với các triệu chứng kể trên.
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây ung thư xương
Theo các chuyên gia, bệnh xảy ra khi các tế bào ác tính phát triển không kiểm soát trong xương, dẫn đến tổn thương cấu trúc và chức năng của xương. Bệnh có thể xuất phát trực tiếp từ xương (ung thư xương nguyên phát) hoặc do di căn từ các cơ quan khác như vú, phổi (ung thư xương thứ phát). Đến thời điểm hiện tại nguyên nhân chính xác gây bệnh chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh, bao gồm một số hội chứng di truyền hiếm gặp như hội chứng Li-Fraumeni (đột biến gen TP53) hay u nguyên bào võng mạc có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Ngoài ra việc tiếp xúc với bức xạ ion hóa ở mức cao sẽ có nguy cơ mắc. Tương tự, bệnh Paget xương cũng làm tăng nguy cơ phát triển các khối u xương ác tính, xuất hiện các dấu hiệu ung thư xương rõ ràng.
Về độ tuổi, bệnh thường xuất hiện ở trẻ em và thanh thiếu niên, đặc biệt là trong khoảng thời gian từ 9 đến 19 tuổi. Nam giới có xu hướng mắc ung thư xương nhiều hơn nữ giới. Những gia đình có người mắc bệnh nguy cơ mắc bệnh cao hơn những người bình thường khác. Bệnh cũng có thể là di căn từ ung thư cơ quan khác, thường là tiền liệt tuyến, tuyến vú, u phổi, tuyến giáp…
Các chuyên gia khuyên cáo người dân khi thấy xuất hiện bất kỳ triệu chứng nghi ngờ mình có nguy cơ mắc ung thư xương cần đến bệnh viện ngay lập tức. Đặc biệt là những gia đình có tiền sử bị ung thư hoặc các yếu tố nguy cơ khác. Khi thấy xuất hiện một trong những dấu hiệu như đau xương kéo dài, không thuyên giảm sau khi nghỉ ngơi, sưng hoặc đau liên tục trong nhiều tuần, sốt không rõ nguyên nhân kết hợp với đau xương…cần đi khám để biết nguyên nhân và giải pháp điều trị kịp thời.
Các phương pháp chẩn đoán ung thư xương thông qua chẩn đoán hình ảnh gồm chụp X-quang, Chụp cắt lớp vi tính, Chụp cộng hưởng từ (MRI) sẽ phát hiện sớm các khối u nếu có. Ngoài ra sinh thiết xương, xét nghiệm máu cũng có thể phát hiện các dấu hiệu viêm hoặc vấn đề bất thường, hỗ trợ bác sĩ trong việc đánh giá tình trạng sức khỏe tổng quát của bệnh nhân… Việc kết hợp các phương pháp trên giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác và xây dựng kế hoạch điều trị ung thư xương phù hợp cho từng bệnh nhân.
Để Phòng ngừa ung thư xương các chuyên gia khuyến cáo kiểm soát các yếu tố nguy cơ đặc biệt là di truyền bởi nếu gia đình có tiền sử mắc ung thư xương thì nguy cơ mắc phải bệnh này là khá cao. Việc nhận thức về yếu tố di truyền giúp chúng ta chủ động hơn trong việc theo dõi sức khỏe và thực hiện các biện pháp phòng ngừa.
Tương tự những người tiền sử xạ trị đặc biệt là khi tuổi còn trẻ sẽ có nguy cơ mắc ung thư xương cao hơn. Do đó nếu đã từng xạ trị hãy thông báo cho bác sĩ để được theo dõi và kiểm tra định kỳ.
Đối với người mắc bệnh Paget tình trạng khiến xương bị gãy, sau đó phát triển trở lại bất thường cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư xương. Vì vậy cần tuân thủ hướng dẫn điều trị và thực hiện khám tầm soát ung thư định kỳ.
Song song với những giải pháp trên người dân cần lưu ý thực hiện lối sống lành mạnh, chế độ ăn khoa học, giàu canxi và vitamin D, giúp duy trì sức khỏe xương. Tránh tiêu thụ quá nhiều rượu bia và các chất kích thích. Tập thể dục đều đặn giúp xương chắc khỏe và giảm nguy cơ loãng xương, đảm bảo thời gian tập luyện ít nhất 150 phút hoạt động thể chất/ tuần. Lưu ý tránh tiếp xúc với chất độc hại bao gồm thuốc trừ sâu và các hóa chất công nghiệp, có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư.
Tổ chức Y tế thế giới khuyến khích người dân cùng nâng cao nhận thức về ung thư xương nói riêng, các căn bệnh về ung thư nói chung, đặc biệt là tầm soát ung thư hàng năm để phát hiện sớm các nguy cơ bệnh lý tiềm ẩn, trong đó có ung thư xương. Việc phát hiện sớm kết hợp với các phương pháp điều trị hiệu quả có thể cải thiện tỷ lệ điều trị ung thư thành công.
BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ
Dấu hiệu nhận biết cơ thể đang bị loãng xương
6 thực phẩm tiềm ẩn nguy cơ ung thư cao cần tránh xa
Những biểu hiện đầu tiên của bệnh ung thư máu
Những ai thường hay mắc bệnh paget xương?
Yhocvn.net
Chưa có bình luận.
