Viêm tuyến mang tai mưng mủ: do virut quai, do sỏi, do các loại vi khuẩn hay virut khác
Viêm tuyến mang tai mưng mủ là do nhiễm khuẩn từ miệng đi lên, tác nhân gây bệnh thường là do tụ cầu khuẩn Staphylococcus aureus sống ở vùng cửa miệng ống Stensen. Thường viêm này xẩy ra ở bệnh nhân lớn tuổi hoặc có bệnh mạn tính bị khô miệng hoặc sau khi gây mê, chịu hậu quả dùng các thuốc kháng histamin hoặc các phenothiazin. Bệnh nhân bị Sốt ớn lạnh đau và sung một bên; tuyến mang tai cứng và nhạy cảm đau, lớp da trên đỏ và sung phù, mủ từ ống Stensen chảy ra.
Điều trị bằng penicillin kháng penicillinase hoặc vancomycin.
Viêm tuyến nước bọt mang tai bị viêm do virut quai
Nếu tuyến nước bọt mang tai bị viêm do virut quai bị thì người ta nói bệnh nhân mắc quai bị, tuy nhiên tỷ lệ viêm tuyến mang tai do virut quai bị chỉ chiếm 24% tổng số các loại vi khuẩn gây bệnh tại tuyến.
Biểu hiện của quai bị là sưng đau một bên vùng góc hàm đột ngột ngày càng tăng, sau đó lan sang bên đối diện, một số trường hợp có nóng đỏ và đau (trong trường hợp viêm tấy hoặc áp-xe tuyến mang tai), có thể kèm theo hiện tượng nổi hạch ngay dưới tuyến. Toàn thân sốt, môi khô, lưỡi bẩn, thể trạng mệt mỏi. Khám thấy niêm mạc miệng đỏ, lỗ đổ ra của tuyến mang tai (ống Sténon) – ngang răng số 6 hàm trên sưng đỏ, ấn có thể thấy mủ chảy ra. Nước bọt lúc này trở nên quánh, dính, rất hôi. Có thể kèm theo viêm miệng, đau nhất là khi nhai và há miệng.
Nếu viêm tuyến mang tai do quai bị xảy ra ở tuổi thanh niên cần lưu ý điều trị sớm vì hay kèm thêm tổn thương ở một số bộ phận khác của cơ thể như điếc tiếp nhận (tổn thương thần kinh nghe), tổn thương tinh hoàn – dễ gây vô sinh hoặc ung thư tinh hoàn. Do đó những bệnh nhân này cần được khám, điều trị kịp thời và theo dõi theo hẹn của thầy thuốc chuyên khoa. Sau quai bị có thể để lại những hốc trong lòng tuyến mang tai do các nang tuyến bị hoại tử. Đây là nơi trú ẩn của vi khuẩn để gây viêm mạn tính.
Viêm tuyến nước bọt mang tai do sỏi
Một số trường hợp viêm tuyến nước bọt mang tai do sỏi. Viêm tuyến mang tai loại này thường bị một bên, hay tái phát. Bệnh nhân hay phàn nàn rằng mỗi lần nhìn thấy đồ chua hay trước mỗi bữa ăn ngon họ lại đau tức vùng tuyến mang tai, đồng thời nước bọt tăng tiết trong miệng. Phẫu thuật cắt bỏ tuyến mang tai được đặt ra trong những trường hợp mà tần suất viêm trên 5 lần/1 năm.
Viêm tuyến nước bọt mang tai do các loại vi khuẩn hay virut khác như staphylococus aureus, Influenza, Coxsackie.., cũng hay biểu hiện ở một bên. Bệnh xuất hiện sau một số điều kiện thuận lợi: viêm nhiễm amiđan, viêm lợi, giảm hay mất bài tiết nước bọt sau những thủ thuật gây mất nước, sau những đợt điều trị an thần kinh hay tăng năng giáp, giảm khả năng miễn dịch do quá suy mòn hoặc dùng thuốc giảm miễn dịch, rối loạn chức năng đề kháng với enzym nước bọt do viêm tuỵ hoại tử, chảy máu. Nhiều trường hợp xuất hiện sau phẫu thuật đường tiêu hóa hay sau phẫu thuật ghép tạng, viêm tuyến mang tai sau bệnh mèo cào. Tuyến mang tai sưng đau nhưng ấn vẫn mềm. Da bao quanh tuyến nhẵn, không có lỗ rò.
Nếu xét nghiệm thấy nhiễm khuẩn do vi sinh khác thì chọn dùng các kháng sinh trong vòng 7 đến 10 ngày là khỏi. Cần vệ sinh tốt răng miệng, cải thiện việc hấp thụ nước, dùng các chất làm tiết nhiều nước bọt. Ít khi cần đến phẫu thuật, trừ phi dùng thuốc nhiều ngày mà vẫn không khỏi.
Yhocvn.net
Chưa có bình luận.
