Các cụ xưa thường nói đến tuổi ngũ tuần sức khoẻ suy giảm, mắt mờ, chân chậm quả không sai. Ngoài 50 tuổi lão hóa đã tác động đến sức khỏe tổng thể, xương khớp yếu đi, chân tay đau nhức, đặc biệt là thị lực suy giảm rõ rệt, nhìn mờ, các bệnh về mắt gia tăng…
Các bệnh về mắt phổ biến ở tuổi 50+ là đục thuỷ tinh thể (Cataract), thoái hóa điểm vàng do tuổi tác (AMD), glôcôm (Tăng nhãn áp), hội chứng khô mắt (Dry Eye Syndrome), 2.5, bệnh võng mạc tiểu đường, Lão thị (Presbyopia)…Nguyên nhân gây suy giảm thị lực ở người tuổi 50+ do quá trình lão hóa tự nhiên, do tác động của ánh sáng xanh, tia UV, các yếu tố bệnh lý còn do lối sống không lành mạnh gây ra. Việc lạm dụng công nghệ, sử dụng điện thoại, xem tivi diễn ra thường xuyên, kéo dài nhiều giờ, thậm chí cả ngày đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến thị lực, các căn bệnh về mắt gia tăng.
Các thay đổi sinh lý về mắt ở tuổi 50+
Tuổi 50+ quá trình lão hoá của cơ thể và thói quen tiếp xúc thường xuyên với màn hình điện tử, ánh sáng xanh đang góp phần làm gia tăng các bệnh về mắt. Những bệnh lý này có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày của người cao tuổi, người bước vào độ tuổi 50.
Lão hóa tác động đến sức khỏe thị giác
Quá trình lão hóa ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể, bao gồm cả mắt. Khi bước vào độ tuổi 50 trở lên, thủy tinh thể có xu hướng mất đi độ đàn hồi, khiến mắt khó điều tiết để nhìn rõ các vật thể ở gần (lão thị). Đồng thời, thủy tinh thể cũng trở nên dày hơn, ít trong suốt hơn, làm giảm khả năng nhìn trong môi trường ánh sáng yếu và có thể chuyển sang màu vàng, ảnh hưởng đến sự cảm nhận màu sắc.
Ngoài ra, đồng tử phản ứng chậm hơn với sự thay đổi của ánh sáng khiến người lớn tuổi mất nhiều thời gian để thích nghi với bóng tối hoặc môi trường có ánh sáng mạnh. Mắt cũng tiết ra ít nước hơn, làm tăng nguy cơ khô mắt và gây cảm giác khó chịu. Những thay đổi sinh lý này có thể dẫn đến nhiều rối loạn thị giác khác nhau, gây ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống hàng ngày của người cao tuổi như đọc sách báo do suy giảm khả năng điều tiết của mắt. Gây khó khăn khi đi lại vào ban đêm hoặc trong môi trường thiếu sáng, khó khăn trong việc ước lượng khoảng cách, ảnh hưởng đến khả năng di chuyển an toàn…
Sự xuất hiện của các bệnh lý về mắt không chỉ làm giảm khả năng vận động mà còn có thể tác động tiêu cực đến tâm lý thậm chí mất khả năng tự chủ trong sinh hoạt hàng ngày của những người tuổi 50+.
Nguyên nhân gây suy giảm thị lực ở tuổi 50+
Dấu hiệu các bệnh về mắt xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ quá trình lão hóa tự nhiên cho đến tác động của môi trường và bệnh lý nền. Lão hóa là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến suy giảm thị lực ở người lớn tuổi, đặc biệt là người trên 50 tuổi. Khi tuổi tác tăng cao, mắt trải qua nhiều thay đổi sinh lý như mất độ đàn hồi của thủy tinh thể gây ra tình trạng lão thị, khiến mắt khó điều tiết để nhìn gần.
Giảm số lượng tế bào cảm thụ ánh sáng ở võng mạc dẫn đến giảm khả năng nhìn rõ trong điều kiện thiếu sáng hoặc vào ban đêm. Thoái hóa điểm vàng do tuổi tác ảnh hưởng đến vùng trung tâm của thị giác gây khó khăn khi đọc sách hoặc nhận diện khuôn mặt. Khô mắt do tuyến lệ giảm tiết nước mắt, gây cảm giác cộm rát và khó chịu.
Do tiếp xúc lâu dài với ánh sáng xanh từ màn hình máy tính, điện thoại, tivi có thể đẩy nhanh quá trình thoái hóa mắt. Ánh sáng xanh năng lượng cao có thể làm tổn thương võng mạc, thúc đẩy quá trình thoái hóa điểm vàng và tăng nguy cơ mắc bệnh đục thủy tinh thể.
Chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt hàng ngày cũng ảnh hưởng đến sức khỏe mắt như hút thuốc lá sẽ làm tăng nguy cơ thoái hóa điểm vàng, đục thủy tinh thể và tổn thương dây thần kinh thị giác, dẫn đến suy giảm thị lực nghiêm trọng.
Ăn không đủ chất, thiếu vitamin A có thể gây quáng gà. Thiếu omega-3 và lutein có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh thoái hóa điểm vàng. Ngược lại chế độ ăn nhiều chất béo, đường tinh luyện có thể làm tăng nguy cơ bệnh lý mạch máu ảnh hưởng đến mắt. Đặc biệt việc ít vận động cũng gây ảnh hưởng đến lưu thông máu đến mắt, làm tăng nguy cơ bệnh lý võng mạc.
Ngoài ra một số bệnh lý toàn thân có thể gây tổn thương mắt và làm suy giảm thị lực như tiểu đường gây biến chứng bệnh võng mạc tiểu đường có thể dẫn đến mù lòa nếu không được kiểm soát tốt. Tăng huyết áp, làm tổn thương mạch máu võng mạc, gây bệnh võng mạc do tăng huyết áp. Các bệnh lý tim mạch do giảm tuần hoàn máu đến mắt khiến thị lực suy giảm dần dần. Tương tự, rối loạn nội tiết (suy giáp, cường giáp) cũng có thể gây khô mắt, sưng nề mắt hoặc thay đổi độ điều tiết của mắt.
Cách phòng ngừa và chăm sóc mắt cho tuổi 50+
Chế độ dinh dưỡng hợp lý
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ mắt, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh về mắt như thoái hóa điểm vàng, đục thủy tinh thể và khô mắt. Người trên 50 tuổi nên bổ sung các thực phẩm chứa Omega-3 có trong cá hồi, cá thu, hạt chia, óc chó có tác dụng hỗ trợ duy trì màng tế bào võng mạc và giảm nguy cơ khô mắt. Vitamin A có trong cà rốt, khoai lang, gan động vật giúp bảo vệ giác mạc và ngăn ngừa quáng gà. Vitamin C và E có trong cam, ổi, rau xanh, hạnh nhân giúp chống oxy hóa, bảo vệ mắt khỏi tác hại của gốc tự do. Lutein và Zeaxanthin có trong cải bó xôi, bông cải xanh, ngô giúp giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng và bảo vệ võng mạc.
Song song với những giải pháp trên cần duy trì lối sống lành mạnh, khoa học giúp giảm căng thẳng cho mắt và ngăn ngừa tổn thương mắt do tác động từ môi trường bên ngoài. Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trong thời gian dài. Nếu phải làm việc với màn hình máy tính, nên áp dụng quy tắc 20 – 20 – 20 (cứ 20 phút làm việc, nhìn ra xa 20 feet (~6 mét) trong 20 giây) để giảm căng thẳng cho mắt. Đảm bảo ánh sáng đầy đủ khi đọc sách hoặc làm việc. Tránh đọc trong điều kiện thiếu sáng hoặc ánh sáng quá chói. Tập thể dục thường xuyên giúp cải thiện lưu thông máu đến mắt, giúp mắt khỏe mạnh hơn.
Các chuyên gia khuyến cáo đối với những người ở tuổi 50+ nên kiểm tra mắt thường xuyên giúp phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh lý về mắt nếu có, đặc biệt là những bệnh tiến triển âm thầm như tăng nhãn áp, thoái hóa điểm vàng hoặc bệnh võng mạc tiểu đường. Nên khám mắt định kỳ ít nhất 1 lần/năm, ngay cả khi không có triệu chứng bất thường. Với những người có các bệnh lý nền như tiểu đường hoặc tăng huyết áp, tần suất kiểm tra mắt có thể cần thường xuyên hơn theo chỉ định của bác sĩ, tuân thủ phác đồ điều trị, sử dụng thuốc đúng chỉ định và duy trì lối sống lành mạnh.
Kiểm soát các bệnh lý nền toàn thân như tiểu đường, tăng huyết áp do có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực nếu không được kiểm soát tốt. Việc duy trì huyết áp ổn định có tác dụng làm giảm nguy cơ bệnh võng mạc do tăng huyết áp. Tương tự việc kiểm soát đường huyết cũng giúp phòng ngừa bệnh võng mạc tiểu đường – nguyên nhân chính gây mù lòa ở người lớn tuổi.
Các chuyên gia khuyến cáo việc phát hiện và điều trị sớm các bệnh về mắt giúp ngăn ngừa biến chứng và bảo vệ thị lực ở người tuổi 50+, lưu ý đến các dấu hiệu bất thường như đau mắt kéo dài hoặc đau đột ngột, đỏ mắt kèm sưng, chảy nước mắt nhiều hoặc có dịch mủ, mất thị lực đột ngột hoặc nhìn mờ, nhìn thấy chớp sáng, đốm đen, hoặc hiện tượng ruồi bay…có thể là dấu hiệu của bong võng mạc, cần đi khám ngay, điều trị khẩn cấp tránh mất thị lực vĩnh viễn. Những trường hợp nhạy cảm với ánh sáng quá mức hoặc mắt không thể điều tiết được ánh sáng có thể liên quan đến bệnh lý giác mạc hoặc đục thủy tinh thể…Lưu ý tái khám định kỳ nếu có bệnh lý về mắt như tăng nhãn áp, thoái hóa điểm vàng, bệnh võng mạc tiểu đường…Đối với người tuổi 50+ không có bệnh về mắt vẫn cần kiểm tra mắt định kỳ 6 – 12 tháng/lần để phát hiện sớm các vấn đề về thị lực và có biện pháp can thiệp kịp thời nếu có.
BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ
Phương pháp phòng bệnh đau mắt đỏ lây lan trong cộng đồng
Cách bảo vệ mắt cho trẻ trước các căn bệnh về mắt
Thoái hóa điểm vàng có thể được chữa khỏi nhờ công nghệ tế bào gốc
Chế độ ăn uống cần thiết bảo vệ đôi mắt khỏi cận thị, lão hóa
Yhocvn.net
Chưa có bình luận.
