Thứ Năm, 22/09/2016 | 16:30

  Kể từ tháng 12/2014 khi Tổng thống Mỹ Obama tuyên bố khôi phục quan hệ ngoại giao với Cuba sau 55 năm gián đoạn đã mở ra trang sử mới. Vai trò, địa vị quốc tế của Cuba tăng lên, nhất là đối với mối quan hệ Trung – Mỹ.

         Vai trò của Cuba trong quan hệ Mỹ Trung hiện nay

  Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường có chuyến công du Châu Mỹ trong 10 ngày kể từ ngày 18/9/2016. Ông tham dự cuộc họp lần thứ 71 Đại hội đồn Liên Hợp Quốc sau đó thăm Canada và Cuba . Chuyến thăm của ông diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc bị cô lập cao độ sau phán quyết của Tòa án quốc tế công bố ngày 12/7/2016 và G20 vừa bế mạc ở Hàng Châu không được như ý, nhất là Thượng đỉnh Tập Cận Bình – Obama tồn tại nhiều bất đồng.

Báo chí Trung Quốc cho biết trong bối cảnh này, tại cuộc họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, Lý Khắc Cường sẽ  trình bày quan điểm của Trung Quốc về các vấn đề như trật tự quốc tế mới của Trung Quốc, biện pháp giải quyết vấn đề toàn cầu, vấn đề dân tị nạn, hòa bình và phát triển. Đồng thời, ông có cuộc gặp gỡ với Tổng thống Obama bên lề cuộc họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.

Báo chí Trung Quốc và Mỹ cho biết trong cuộc gặp gỡ với Obama chiều ngày 19/9/2016, hai bên đã thảo luận các vấn đề liên quan như các biện pháp trừng phạt đối với Triều Tiên sau khi nước này thử tên lửa đạn đạo vào ngày 9/9/2016 cùng các vấn đề liên quan như bố trí hệ thống THAAD ở Hàn Quốc, vấn đề Đài Loan, Tây Tạng, nạn dân, duy trì hòa bình và phát triển bền vững. Tuy nhiên hai bên có nhiều bất đồng, như vấn đề trừng phạt Triều Tiên, phía Trung Quốc cho rằng biện pháp trừng phạt Triều Tiên không nên làm tình hình căng thẳng thêm và không được mạnh mẽ vì sẽ ảnh hưởng tới lợi ích của Trung Quốc ở bán đảo này.

Tuy nhiên, dư luận các nước chú ý nhiều tới chuyến thăm Canada và Cuba của Thủ tướng Lý Khắc Cường. Kể từ năm 2014 khi hai nước Mỹ và Cuba nối lại quan hệ ngoại giao sau 55 năm gián đoạn, tình hình Cuba có thay đổi lớn về đối nội và đối ngoai. Chuyến thăm lịch sử của Tổng thống Obama tới Cuba từ 20/3 – 22/3/2016 sau 88 năm khi Tổng thống John Calvin Coolidge thăm Cuba đầu tiên vào năm 1928, đã mở ra trang sử mới đối với hai nước, nhất là hai bên đã ký kết một loạt văn kiện hợp tác kinh tế mới.

Sau khi Mỹ bình thường hóa quan hệ với Cuba, thì  lãnh đạo các nước Phương Tây, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc đều đua nhau lần lượt tới thăm, như  các nước thành viên EU,  Pháp đều tuyên bố tăng cường quan hệ hợp tác kinh tế với Cuba. Tháng 5/2015,  Ngoại trưởng Nhật Bản Kishida mang theo một đoàn doanh nghiệp lớn tới thăm Cuba và cam kết mở rộng hợp tác quy mô lớn, đồng thời miễn giảm nợ nần cho Cuba . Ngoại trưởng Hàn Quốc Yun Byung-se cho biết nước này đang xem xét lập quan hệ ngoại giao và tăng cường hợp tác kinh tế với Cuba .

Cuba và Pháp cũng đã ký kết một loạt hợp đồng hợp tác kinh tế khi Tổng thống Pháp tới thăm vào tháng 5/2016. Cùng với Thủ tướng Trung Quốc tới thăm, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cũng tới thăm Cuba cam kết xóa nợ và sẽ tăng cường viện trợ kinh tế cho Cuba thời gian tới.

Cuba tiến hành cải cách và mở cửa, nhất là mở rộng cửa với Mỹ và Phương Tây, như vậy các đối tác sẽ tăng lên, từ đó làm cho địa vị của Trung Quốc ở nước này giảm xuống. Báo chí Trung Quốc đánh giá, sau khi lập lại quan hệ ngoại giao thì vai trò và ảnh hưởng của Mỹ đối với Cuba quan trọng hơn bất kỳ nước nào trên thế giới. Mạng tin “Đa chiều” ngày 21/9/2016 dẫn nguồn tin của học giả Trung Quốc cho rằng, dù hai nước Mỹ và Cuba vẫn còn một số bất đồng, nhưng quan hệ ngoại giao và quan hệ hợp tác kinh tế buôn bán cũng như trao đổi các mặt sẽ ngày càng phát triển mạnh mẽ và đây là dòng chính không gì cản nổi. Cùng với việc ngày càng mở rộng cửa với Mỹ và Phương Tây, Cuba lập tức trở thành miền đất hứa, thị trường tiềm năng lớn của các nước, nhất là các nước Phương Tây, Nhật Bản, Hàn Quốc. Trong bối cảnh tình hình Cuba đang ngày càng thay đổi khó lường, nhất là môi trường quốc tế đang làm thay đổi căn bản xã hội Cuba, vai trò và địa vị của Trung Quốc theo đó sẽ ngày càng giảm xuống, nếu không chuẩn bị trước thì Trung Quốc sẽ bị hẫng hụt chẳng những ở Cuba mà ở cả Châu Mỹ – Latinh.

Giáo sư Dương Kiến Dân thuộc Viện nghiên cứu Mỹ – Latinh Viện khoa học xã hội Trung Quốc cho rằng sau khi quan hệ hợp tác kinh tế buôn bán Cuba – Mỹ được tăng cường thì các doanh nghiệp Trung Quốc sẽ đứng trước thách thức cạnh tranh gay gắt hơn ở Cuba. Từ trước tới nay, Cuba có vai trò và địa vị quan trọng đối với các nước Mỹ Latinh, nên địa vị của Mỹ và Phương Tây theo đó sẽ tăng lên mạnh mẽ ở Mỹ – Latinh, từ đó làm cho vai trò và địa vị của Trung Quốc trong khu vực này sẽ bị Mỹ và Phương Tây lấn át.

Đây chính là lý do chủ yếu mà Lý Khắc Cường tới thăm Cuba để củng cố địa vị của Trung Quốc ở Cuba cũng như ở Mỹ La tinh. Hơn nữa hai nước Trung Quốc và Cuba lập quan hệ ngoại giao đã 56 năm, nhưng đây là lần đầu tiên một Thủ tướng Trung Quốc tới thăm Cuba. Điều này cho thấy tính cấp bách của Trung Quốc trong  việc củng cố quan hệ với   Cuba và Mỹ La tinh.

Về chuyến thăm Canada của Lý Khắc Cường, dư luận các nước cho rằng cho dù ứng cử viên thuộc Đảng nào thắng cử lên nắm quyền ở Mỹ thời gian tới thì quan hệ Trung – Mỹ vãn tiếp tục căng thẳng, mâu thuẫn và bất đồng giữa hai nước vẫn sẽ tăng lên. Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ tới sẽ tiếp tục hành trang của ông Obama. Bởi vậy, để củng cố quan hệ Trung – Mỹ thì trước tiên phải có một “đầu cầu vững chắc” mà Canada là điểm tựa tốt nhất của Trung Quốc trong vai trò này. Hơn nữa, Thủ tướng Canada Justin Trudaeu vừa thăm Trung Quốc từ  30/8 tới 6/9/2016, hai bên đã ký kết 56 văn kiện hợp tác kinh tế, buôn bán trị giá 1.2  tỉ USD. Củng cố quan hệ Trung Quốc – Canada chính là tạo ra được một đầu cầu có lợi cho Trung Quốc ở bắc Mỹ, để từ đó có thể giữ cho quan hệ hợp tác Trung – Mỹ tiếp tục được duy trì cho dù ứng cử viên nào lên làm Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ tới./.

 

Kiều Tỉnh

Nguồn: Báo Tầm Nhìn

Chưa có bình luận.

Tin khác
Chúng tôi trên Facebook