Phổi bệnh nhân Covid-19 bị virus tấn công như thế nào? Làm sao để hạn chế tổn thương phổi
Có thể phải mất đến 15 năm để phổi phục hồi hoàn toàn sau nhiễm SARS-CoV-2 thưa quý vị
Cách thức SARS-CoV-2 tấn công phổi
Ở giai đoạn đầu của dịch COVID-19, các dữ liệu nghiên cứu cũng đã cho thấy, biến chứng nguy hiểm và phổ biến nhất ở các bệnh nhân nhiễm bệnh là viêm phổi. Theo dữ liệu, trong số 99 người đầu tiên bị viêm phổi nặng do nhiễm virus SARS-CoV-2, có đến 3/4 là viêm cả hai lá phổi. Khoảng 14% số đó có phổi bị tổn hại do hệ miễn dịch gây ra, 11% có bị suy đa tạng do nhiễm trùng huyết, một số khác có nguy cơ biến chứng trong thời gian điều trị tại bệnh viện như bội nhiễm vi khuẩn.
SARS-CoV-2 cũng tấn công vào phổi qua 3 giai đoạn cũng giống như SARS: Những ngày đầu mới nhiễm, virus tấn công dồn dập tế bào phổi, chủ yếu là lớp tế bào bảo vệ lông mao, sau đó làm bong tróc lớp bảo vệ này. Khi mất đi lớp bảo vệ, đường hô hấp sẽ bị chất bẩn, dịch lỏng và virus tràn ngập. quá trình viêm xảy ra khi hệ thống miễn dịch tăng cường tấn công các tế bào lành do hiểu nhầm gây ra tổn thương cho tim, thận và các cơ quan khác….
Bệnh viêm phổi do COVID-19 có xu hướng gây tổn thương ở cả hai phổi. Các túi khí trong phổi chứa đầy chất lỏng, hạn chế khả năng hấp thụ oxy, gây khó thở, ho và các triệu chứng khác. Sau giai đoạn 1 nếu hệ miễn dịch người bệnh đủ khoẻ, sẽ hồi phục. Nếu bệnh nhân bước sang giai đoạn 3, các tổn thương phổi nặng sẽ tiếp tục lan rộng dẫn tới suy hô hấp cấp tính (thở nhanh, khó thở, tím tái…). Đối với một số người, các vấn đề về hô hấp có thể trở nên nghiêm trọng đến mức cần được điều trị tại bệnh viện với oxy hoặc thậm chí là máy thở. Trong trường hợp bệnh nhân có hồi phục, phổi sẽ bị tổn thương nặng và không thể phục hồi.
Các bệnh làm tăng nguy cơ tổn thương phổi nặng
Hội chứng suy hô hấp cấp tính (ARDS)
Khi bệnh viêm phổi COVID-19 tiến triển, càng nhiều túi khí chứa đầy chất lỏng rò rỉ từ các mạch máu nhỏ trong phổi. Cuối cùng, khó thở hình thành và có thể dẫn đến hội chứng suy hô hấp cấp tính (ARDS), một dạng suy phổi. Bệnh nhân ARDS thường không thể tự thở, có thể cần đến sự hỗ trợ của máy thở để giúp lưu thông oxy trong cơ thể.
Cho dù suy hô hấp cấp tính (ARDS) xảy ra tại nhà hoặc tại bệnh viện, ARDS có thể gây tử vong. Những người sống sót sau ARDS, hồi phục sau COVID-19 có thể bị sẹo phổi lâu dài.
Nhiễm trùng huyết
Một biến chứng khác có thể xảy ra của một trường hợp nghiêm trọng của COVID-19 là nhiễm trùng huyết. Nhiễm trùng huyết xảy ra khi nhiễm trùng lây lan qua đường máu, gây tổn thương mô ở mọi nơi mà nó đi qua.
Phó GS Panagis Galiatsatos, MD, MHS Viện Chăm sóc sức khỏe phổi nói: “Phổi, tim và các hệ thống cơ thể khác hoạt động cùng nhau giống như các nhạc cụ trong một dàn nhạc. “Trong nhiễm trùng huyết, sự hợp tác giữa các cơ quan không còn nữa. Toàn bộ hệ thống cơ quan có thể bắt đầu ngừng hoạt động bao gồm cả phổi và tim”.
Nhiễm trùng huyết, ngay cả khi sống sót, có thể để lại cho bệnh nhân những tổn thương lâu dài ở phổi và các cơ quan khác.
Bội nhiễm
Galiatsatos lưu ý rằng khi một người mắc COVID-19, hệ thống miễn dịch đang làm việc ‘cật lực’ để chống lại virus. Hệ miễn dịch suy yếu tạo điều kiện cho các vi khuẩn hoặc vi rút khác tấn công một dạng bội nhiễm. Nhiễm trùng nặng hơn có thể dẫn đến tổn thương phổi nặng hơn.
Bệnh nhân COVID-19 nặng, phổi có thể khó phục hồi
Hai nghiên cứu đến từ Đại học Columbia, New York và Viện Broad MIT được đăng tải trên trang columbia.edu ngày 29/4/2021. Hai nghiên cứu tiến hành phân tích các mẫu mô thiết yếu thu thập được từ bệnh nhân COVID-19 tử vong, phát hiện ra rằng phổi của những người chết do COVID-19 chứa đầy các tế bào miễn dịch được gọi là đại thực bào. Mặc dù các đại thực bào thường giúp chống lại một loại virus truyền nhiễm, nhưng dường như trong trường hợp này lại tạo ra một chu kỳ viêm nặng luẩn quẩn làm tổn thương thêm mô phổi.
Đại diện của nghiên cứu nói “chúng tôi thấy sự mở rộng và kích hoạt không kiểm soát của các đại thực bào, bao gồm cả các đại thực bào phế nang và các đại thực bào có nguồn gốc từ bạch cầu đơn nhân. Chúng hoàn toàn mất cân bằng, cho phép tình trạng viêm bùng phát, không được kiểm soát. Điều này dẫn đến một vòng luẩn quẩn trong đó nhiều tế bào miễn dịch xuất hiện hơn gây ra tình trạng viêm nhiều hơn, cuối cùng làm tổn thương mô phổi”.
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng các đại thực bào tạo ra nồng độ IL-1β cao, một loại protein viêm được gọi là cytokine.
Tình trạng này là một phản ứng miễn dịch nghiêm trọng, trong đó cơ thể tạo ra các tế bào miễn dịch và protein có thể phá hủy các cơ quan khác. Điều này có thể giải thích tại sao những bệnh nhân trẻ tuổi không có bệnh lý nền lại có thể tử vong khi nhiễm COVID-19.
Khi một người qua khỏi và bình phục sau khi bị nhiễm trùng đường hô hấp điển hình, như cúm, phổi sẽ phục hồi. Nhưng ở bệnh nhân COVID-19 nghiêm trọng, cả hai nghiên cứu đều cho thấy quá trình phổi phục hồi không phải lúc nào cũng có thể xảy ra. Đây là lý do tại sao những người sống sót sau COVID nghiêm trọng có thể gặp các biến chứng hô hấp lâu dài do sẹo phổi. SARS-CoV-2 không chỉ phá hủy các tế bào trong túi khí, được gọi là phế nang, rất cần thiết cho việc trao đổi oxy và carbon dioxide, mà viêm không được kiểm soát làm suy yếu các tế bào còn lại.
Trong cả hai nghiên cứu, mô phổi cũng chứa một số lượng lớn tế bào sợi nguyên bào. Số lượng ngày càng tăng của một loại nguyên bào sợi thúc đẩy nhanh quá trình xơ hóa phổi được thấy ở bệnh nhân COVID-19 nghiêm trọng. Các phát hiện chỉ ra các protein nguyên bào sợi cụ thể có thể đóng vai trò là mục tiêu của loại thuốc tiềm năng.
Hy vọng rằng với bộ dữ liệu từ hai nghiên cứu này, cùng với các phân tích và nghiên cứu trong tương lai sẽ cải thiện sự hiểu biết của chúng ta về các biến chứng lâu dài ở những bệnh nhân phục hồi sau COVID-19. Đây cũng là nền tảng quan trọng cho sự phát triển của các liệu pháp đầy hứa hẹn, với mục tiêu ngăn ngừa các biến chứng và tử vong trong tương lai do COVID-19.
Các chuyên gia nhận định phổi những người bình phục sau nhiễm SARS-CoV-2 có thể trở lại “như bình thường”, khắc phục được tình trạng gắng sức kém (bước nhanh thở hổn hển) sau 6 tháng, nhưng để phổi hồi phục hoàn toàn có thể phải mất đến 15 năm.
Ở những người tổn thương phổi nặng chức năng phổi giảm đi khoảng 20-30%. Quý vị có thể nhìn thấy hình ảnh túi khi khí khi bị viêm với đầy chất dịch lỏng. Chúng ta không nhìn thấy virus và vi khuẩn bằng mắt thường nhưng phổi đang dần bị tổn thương nghiêm trọng nếu tình trạng này kéo dài.
Bệnh nhân coronavirus có thể giảm nguy cơ tổn thương phổi không?
PGS. Panagis Galiatsatos, của Đại học Johns Hopkins, Giám đốc Trung tâm chăm sóc sức khỏe và bệnh phổi Baltimore cho biết: bệnh nhân có thể làm để giảm khả năng bị tổn thương phổi nghiêm trọng.
– Hãy đảm bảo rằng quý vị đang làm mọi cách để giảm thiểu khả năng nhiễm virus
– Hãy đảm bảo rằng tình trạng sức khỏe mạn tính của quý vị được kiểm soát tốt. Ví dụ, những người sống chung với bệnh tiểu đường, COPD hoặc bệnh tim nên đặc biệt cẩn thận để kiểm soát những tình trạng bệnh. Theo dõi và dùng thuốc theo chỉ dẫn
– Dinh dưỡng hợp lý, đủ chất, uống đủ nước cũng có thể giúp bệnh nhân tránh được các biến chứng của COVID-19.
– Vận động, tập luyện có chủ đích, tập các bài thở không chỉ tốt cho phổi, tim mà cả các cơ quan khác giúp cơ thể mau phục hồi.
– Thực hiện các bài tập phục hồi chức năng để duy trì lượng máu thích hợp đến phổi, màng nhầy khỏe mạnh trong hệ hô hấp, có thể giúp chúng chống lại nhiễm trùng, tổn thương mô tốt hơn
Quý vị có thể theo dõi và thực hành tập thở video Bài tập thở phục hồi chức năng thở, tăng công suất phổi giảm ứ khí cho bệnh nhân covid-19, bệnh nhân mắc bệnh tắc nghẽn mạn tính COPD chúng tôi để đường link bên dưới
Yhocvn.net
BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ:
+ Điều trị Covid 19 theo mức độ, nguyên tắc điều trị
+ Chế độ dinh dưỡng giúp bệnh nhân Covid-19 F0 nhanh phục hồi
+ Vắc xin Sputnik V: thông tin đầy đủ về công nghệ, độ an toàn, hiệu quả bảo vệ
Chưa có bình luận.
