Theo các kết quả nghiên cứu của Bộ Y tế, Việt Nam có tỷ lệ người bị nhiễm virus viêm gan B cao thứ hai trên thế giới và viêm gan C đứng thứ ba thế giới. Trong khi đó, viêm gan B và viêm gan C lại rất dễ lây truyền và cũng là loại bệnh có ảnh hưởng nguy hại rất lớn đến sức khỏe, nguy cơ tử vong cao.
Đưa trẻ đi tiêm phòng viêm gan B.
Tỉ lệ mắc bệnh cao
Theo ông Đỗ Hữu Tuấn- Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), các trường hợp bệnh nhân bị viêm gan B hay viêm gan C thường không được phát hiện kịp thời và chỉ nhập viện điều trị khi bệnh đã có những biến chứng nguy hiểm là khá phổ biến. Nguyên nhân, theo ông, do bệnh viêm gan thường có những tiến triển chậm, không điển hình, nên người mắc bệnh thường chủ quan.
Trên thế giới ước tính có khoảng hơn 2 tỷ người (30% dân số) bị nhiễm virus viêm gan B và hơn 400 triệu người bị bệnh gan mạn tính. Hàng năm, ít nhất có khoảng 1 triệu người trên thế giới tử vong do xơ gan và ung thư gan. Tại Việt Nam, tỷ lệ nhiễm virus viêm gan B từ 15% – 20% dân số, nhiễm virus viêm gan C từ 2% – 6%. Ông Tuấn cũng cho biết ước tính hiện nay cả nước có khoảng 8,7 triệu người nhiễm virus viêm gan B và khoảng 1 triệu người nhiễm virus viêm gan C. Trong đó khoảng 8 triệu người bị xơ gan, ung thư gan. Số trường hợp tử vong do viêm gan B ở nước ta nhiều năm qua là hơn 23.000 người và tử vong do virus viêm gan C là xấp xỉ 7.000 trường hợp. Ngoài tác nhân virus (A, B, C…), tỷ lệ viêm gan do bia rượu, thuốc đông tây y, thực phẩm bẩn, ô nhiễm môi trường… đang ngày càng tăng mạnh.
Quỹ Chăm sóc gan Mỹ cũng cảnh báo, khoảng 35% người nghiện bia rượu bị viêm gan, trong số này 55% trường hợp sẽ chuyển thành xơ gan. Theo Tổ chức y tế thế giới (WHO), thực phẩm “bẩn” như nhiễm nấm mốc có độc tố Aflatoxin hay thuốc chống thối Formaldehyde, thuốc nhuộm màu… là những tác nhân hàng đầu gây tổn thương gan, viêm gan và có khả năng dẫn đến ung thư gan.
Nguy hiểm do điều trị nửa vời
Bệnh viêm gan đang trở nên phổ biến trong cộng đồng, nếu không chữa trị kịp thời sẽ tiến triển nặng, gây tử vong nhanh. Vẫn theo ông Đỗ Hữu Tuấn, căn bệnh viêm gan B và viêm gan C rất dễ lây truyền trong cộng đồng, đều lây truyền qua đường máu, tình dục và từ mẹ sang con.
So với virus viêm gan B thì virus viêm gan C lây truyền chậm hơn và ít biểu hiện hơn, nhưng lại gây ra những hậu quả rất nặng nề. 3 biến chứng thường gặp nhất của bệnh viêm gan C chính là: suy gan, xơ gan và ung thư gan. Người bệnh có thể bị tử vong từ 1 trong 3 biến chứng trên. Đáng lo là phần lớn người mắc viêm gan C mạn tính cũng không có triệu chứng gì, chỉ khi bị xơ gan hoặc ung thư gan mới thể hiện các triệu chứng.
Theo Ths.BS Nguyễn Thị Thanh Thuỷ- Khoa Viêm gan Bệnh viện Chợ Rẫy, TP.Hồ Chí Minh, điều nguy hiểm là trong giai đoạn đầu, viêm gan thường không có triệu chứng rõ ràng nên rất ít trường hợp được phát hiện sớm. Các biến chứng của viêm gan thường đến sớm và nhanh nếu bệnh nhân đồng thời có từ 2 yếu tố nguy cơ trở lên như nhiễm siêu vi và lạm dụng rượu bia.
Ths.BS Nguyễn Thị Thanh Thuỷ phân tích: Viêm gan là tình trạng tổn thương gan, đặc trưng bởi sự hiện diện của các tế bào viêm. Nhiều nghiên cứu gần đây phát hiện, khi tế bào Kupffer (là đại thực bào thường trú ở gan) bị kích hoạt quá mức bởi các yếu tố như thực phẩm nhiễm độc, rượu bia, thuốc điều trị phóng thích ra các chất gây viêm làm tổn thương tế bào gan, khiến viêm gan dễ khởi phát, tăng nặng và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
Ở nước ta việc phòng bệnh viêm gan hiện chưa được quan tâm đúng mức. Đáng ngại là nhiều trường hợp tùy tiện dùng thuốc, chỉ lo khắc phục triệu chứng như mệt mỏi, vàng da, phù, tăng men gan… Hậu quả là làm lu mờ triệu chứng bệnh, khiến bệnh khó phát hiện và âm thầm tăng nặng.
Người bệnh khi xét nghiệm thấy men gan hạ đừng vội mừng vì coi chừng gan đã bị hư hoại nghiêm trọng, không còn tế bào gan khỏe để bị hủy hoại nên không phóng thích men gan vào máu. Để xác định các bệnh lý gan cần kết hợp nhiều xét nghiệm cận lâm sàng, xét nghiệm sinh học phân tử PCR, xét nghiệm men gan… mới cho kết quả chính xác. Và quá trình này phải tuân thủ phác đồ, chỉ định của bác sỹ chuyên khoa.
Nguy hiểm hơn, hiện nay, bệnh viêm gan C còn ít được quan tâm trong cộng đồng so với viêm gan B và thế giới cũng chưa có vaccine phòng ngừa viêm gan C. Trong khi đó, hiện nay các loại thuốc điều trị viêm gan, đặc biệt là viêm gan C rất đắt đỏ, tốn kém.
Thông thường, một liệu trình điều trị viêm gan C trong vài tháng, chỉ riêng tiền thuốc cũng lên tới 200 triệu đồng. Đây là số tiền rất lớn nên không ít người bỏ dở quá trình điều trị, khiến bệnh chuyển sang viêm gan, dần dần đến xơ gan, ung thư gan. Theo nhiều chuyên gia y tế, với viêm gan C, người bệnh càng phát hiện bệnh sớm bao nhiêu thì cơ hội khỏi bệnh càng cao bấy nhiêu (sau mỗi năm hiệu quả điều trị sẽ giảm đi 10%).
Dễ lây hơn HIV
Theo WHO, khả năng lây nhiễm viêm gan B cao hơn HIV từ 50 đến 100 lần, chủ yếu qua đường máu, sinh hoạt tình dục, nguy cơ khi dùng chung đồ dùng cá nhân như bàn chải đánh răng, dao cạo với người bệnh.
Phương thức lây nhiễm phổ biến nhất là lây nhiễm trong khi sinh: trẻ sơ sinh có nguy cơ lây nhiễm khi sinh từ 10% – 90% nếu mẹ bị nhiễm viêm gan B. Tiêm chủng vắc-xin viêm gan B cho trẻ trong 24 giờ nhằm mục đích phòng chống lây truyền virut viêm gan B từ mẹ sang con. Đây là chiến lược của WHO và là chỉ đạo của Bộ Y tế.
PGS.TS Nguyễn Văn Kính – Giám đốc Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương cho biết, Bộ Y tế đang hoàn thiện phác đồ điều trị viêm gan virus C, đồng thời khuyến cáo, để phòng ngừa viêm gan B thì người dân nên tiêm phòng vaccine, đặc biệt tất cả trẻ em nên được tiêm phòng vaccine viêm gan B trong vòng 24 giờ sau khi sinh và các liều sau đó theo lịch của chương trình tiêm chủng.
Theo GS.TS Đặng Đức Anh- Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, tiêm vaccine viêm gan B sơ sinh là biện pháp an toàn và hiệu quả nhất để ngăn ngừa lây nhiễm virus viêm gan B và phòng ung thư gan. Đối với người bị viêm gan C mãn tính hoặc người lành mang virus viêm gan C cần được khám bệnh định kỳ theo lời dặn của bác sĩ. Ngoài ra, để dự phòng viêm gan, mỗi người cần hạn chế rượu bia, thuốc lá, cẩn trọng khi dùng thuốc, lựa chọn thực phẩm an toàn và khám sức khỏe định kỳ…
Lê Tuấn
Nguồn: Đại đoàn kết
Chưa có bình luận.
