“Thuốc lá là nguyên nhân dẫn đến hơn 40.000 người tử vong tại Việt Nam hằng năm. Đáng quan ngại hơn, hút thuốc là thói quen xấu không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân người hút mà ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe người xung quanh phải “hút thuốc lá thụ động” do khói thuốc” – Phát biểu của PGS.TS. Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh – Bộ Y tế, Giám đốc Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá tại Lễ mít tinh hưởng ứng Ngày thế giới không thuốc lá (31/5) năm 2016.
Thuốc lá gây tác hại khôn lường với người sử dụng
PGS.TS Lương Ngọc Khuê cho biết, hút thuốc lá là nguyên nhân của 25 căn bệnh nguy hiểm trong đó có ung thư phối, ung thư vòm họng, viêm phổi tắc nghẽn mãn tính, nhồi máu cơ tim… Người nghiện thuốc có nguy cơ tử vong do các bệnh liên quan đến hút thuốc cao gấp 2,5 đến10 lần so với những người không hút thuốc lá.
Việt Nam nằm trong 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều nhất thế giới. Thống kê cho thấy, hơn 15 triệu người trưởng thành ở Việt Nam đang hút thuốc lá, nghĩa là trung bình 2 nam giới có một người hút thuốc. Báo cáo của Bệnh viện K Trung ương cho biết, tỷ lệ bệnh nhân ung thư phổi có hút thuốc lá chiếm tới 96,8%. Thuốc lá còn là tác nhân gây ung thư tụy, thận, niệu quản, bàng quang, cổ tử cung, thực quản, dạ dày, họng, hầu, miệng… PGS.TS Lê Chính Đại, Phó giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, 95% bệnh nhân ung thư phổi và 75% bệnh nhân mắc phổi tắc nghẽn mãn tính có tiền sử hút thuốc lá. Người hút thuốc lá trong vòng 6 tháng có nguy cơ bị ung thư phổi cao gấp 6,5 lần so với người không hút. Đặc biệt, người hút thuốc lá có thể tử vong sớm hơn 20 năm so với người không hút. Bên cạnh đó, thuốc lá còn là nguyên nhân gây ra các bệnh tim mạch, đột quỵ, các bệnh đường hô hấp và nhiều bệnh khác ở người hút thuốc thụ động do ảnh hưởng từ khói thuốc.
Gây nguy hiểm cho những người xung quanh
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), ở Việt Nam có khoảng 47% nam giới trưởng thành hút thuốc. Tỷ lệ hút thuốc thụ động, tỷ lệ bị phơi nhiễm với khói thuốc lá tại nhà gần 60% và tại nơi làm việc 42%; có 2/3 số phụ nữ và trẻ em thường xuyên hít phải khói thuốc lá, tương đương 33 triệu người không hút thuốc thường xuyên hít phải khói thuốc Người hút thuốc lá không chỉ tự gây hại cho mình mà còn làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của những người xung quanh. Theo tính toán của các nhà khoa học, 2/3 số khói thuốc được lan tỏa ra môi trường mà không vào phổi người hút. Ước tính cứ 10 người hút thuốc tử vong thì cũng có một người bị tử vong do hít khói thuốc thụ động. WHO cho biết, trong khói thuốc lá có chứa hàng nghìn chất hóa học khác nhau, trong đó có 40 chất độc hại, 20 chất đặc biệt độc hại, ảnh hưởng đến hô hấp, làm chết lớp niêm mạc, hấp thụ vào máu hoặc hòa tan vào nước bọt. Những nghiên cứu mới đây chỉ ra rằng, những người bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất do phải “hút thuốc lá thụ động” là vợ, con, người thân trong gia đình, đồng nghiệp của người có hút thuốc.
Nâng cao ý thức phòng chống tác hại thuốc lá trong cộng đồng
PGS.TS Lương Ngọc Khuê cho biết, Luật phòng chống tác hại thuốc lá đã chính thức có hiệu lực từ ngày 1/5/2013, trong đó, quy định chi tiết mức xử phạt hành chính đối với đối tượng hút thuốc không đúng nơi quy định. Có nhiều biện pháp phòng chống tác hại thuốc là, trong đó, công tác truyền thông, giáo dục sức khỏe vẫn được xem là cách thức hiệu quả nhằm ngăn chặn tác hại của thuốc lá đối với cộng đồng. Đại diện WHO cho biết, công tác truyền thông phòng chống tác hại thuốc lá không chỉ cần thực hiện riêng đối với những người hút thuốc mà còn cần tác động vào những đối tượng không sử dụng thuốc lá nhưng lại chịu ảnh hưởng ngiêm trọng do khói thuốc. Cộng đồng cũng cần nhận thức và coi việc hút thuốc sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mình là hành động không được chấp nhận.
Vừa qua, Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam phối hợp với Bộ Y tế đã phát động Chương trình phụ nữ xây dựng “Tổ ấm không khói thuốc” hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá (31/5) và tuần lễ Quốc gia không thuốc lá (25/5-31/5/2016) nhằm kêu gọi phát huy vai trò của từng phụ nữ chủ động lên tiếng, khuyên nhủ, vận động người thân không hút thuốc. Đồng thời kêu gọi nam giới và cộng đồng hãy cùng phụ nữ tạo ra tổ ấm không khói thuốc, nhằm góp phần giảm tỷ lệ phụ nữ và trẻ em là nạn nhân của hút thuốc lá thụ động, từ đó giảm nguy cơ bệnh tật và tử vong do hút thuốc thụ động.
WHO cho biết, thông điệp của Ngày Thế giới không thuốc lá năm nay là “Hãy thực hiện in bao bì thuốc lá TRƠN”. WHO khuyến cáo các quốc gia trên toàn thế giới xem xét việc bắt buộc thực hiện in vỏ bảo thuốc lá trơn như là một phần của cách tiếp cận đa ngành và toàn diện trong công tác phòng chống tác hại thuốc lá.
Bài, ảnh: Như Hiển
Nguồn: TTTT – GD Sức khỏe TW
Chưa có bình luận.
