Viêm da dị ứng còn gọi là viêm da cơ địa là một bệnh lý da liễu mãn tính, tái phát nhiều lần, đặc trưng bởi các tổn thương da dạng chàm, tình trạng da khô, ngứa dữ dội gây ảnh hưởng đến công việc & cuộc sống sinh hoạt thường ngày. Bệnh thường gặp ở người có cơ địa dị ứng, tỷ lệ nữ nhiều hơn nam. Để điều trị viêm dạ dị ứng cần kết hợp nhiều yếu tố bao gồm thuốc uống, thuốc bôi, chế độ ăn uống sinh hoạt hàng ngày…
Viêm da dị ứng có đặc điểm là ngứa ngáy bất cứ lúc nào tuy nhiên xuất hiện nhiều vào ban đêm gây ảnh hưởng đến cuộc sống của người bệnh. Những biểu hiện của viêm da dị ứng là da khô, nứt nẻ và bong tróc gây tổn thương hàng rào bảo vệ da, khiến da mất độ ẩm và trở nên khô, dễ bị kích ứng. Các vùng da bị tổn thương thường có màu đỏ đến nâu xám, có thể xuất hiện mụn nước, chảy dịch, và đóng vảy. Tình trạng tổn thương da lichen hóa xảy ra do người bệnh gãi nhiều trong một thời gian dài khiến da tại các vùng bị bệnh trở nên dày, sần sùi và sạm màu.
Viêm da dị ứng gây ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống của người bệnh đặc biệt là giấc ngủ. Những cơn ngứa dữ dội thường hoành hành vào ban đêm gây mất ngủ, mệt mỏi, ảnh hưởng đến sức khỏe cả về thể chất và tinh thần. Không chỉ vậy các tổn thương trên da, đặc biệt là ở những vị trí dễ nhìn như mặt, cổ, tay, khiến người bệnh tự ti, ngại giao tiếp và stress. Ngứa thường xuyên, kéo dài còn dẫn đến giảm hiệu suất làm việc & học tập do mệt mỏi, thiếu tập trung dẫn đến giảm hiệu suất công việc, kết quả học tập. Gãi nhiều, mạnh còn khiến da trầy xước, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, gây bội nhiễm tiềm ẩn nguy cơ nhiễm trùng da.
Theo các số liệu ghi nhận, viêm da dị ứng có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn đó là trẻ sơ sinh, trẻ em, người có cơ địa dị ứng, người lớn tuổi. Trong đó trẻ em và trẻ sơ sinh là nhóm đối tượng phổ biến nhất chiếm khoảng 85% trường hợp mắc bệnh ở trẻ nhỏ. Các báo cáo khoa học cho thấy những người có cơ địa dị ứng thường liên quan đến yếu tố di truyền. Nếu trong gia đình có người mắc các bệnh dị ứng như hen suyễn, viêm mũi dị ứng hoặc dị ứng thực phẩm…thì nguy cơ mắc bệnh viêm da dị ứng sẽ cao hơn những người bình thường khác.
Đối với những người lớn tuổi hệ miễn dịch suy yếu, da khô và giảm tính đàn hồi cũng là các yếu tố thuận lợi khiến bệnh dễ bùng phát. Ngoài ra những người làm việc trong môi trường ẩm ướt, tiếp xúc thường xuyên với hóa chất, xà phòng, chất tẩy rửa khả năng nhiễm bệnh sẽ cao hơn. Trường hợp chị N.N.A 45 tuổi, làm việc tại HN cho biết bị viêm da dị ứng bùng phát lần đầu tiên sau một đợt căng thẳng kéo dài do giảm biên chế. Ban đầu chỉ cảm thấy ngứa ở vùng khuỷu tay và khoeo chân. Sau đó, da trở nên khô, đỏ, và xuất hiện các mụn nước nhỏ. Do ngứa, gãi nhiều khiến da bị tổn thương, dày lên và sạm màu. Tình trạng ngứa dữ dội vào ban đêm khiến N.A mất ngủ, luôn trong trạng thái mệt mỏi, ảnh hưởng đến cuộc sống.
Trường hợp anh N, 50 tuổi, thợ xây dựng cũng tương tự, anh N bị viêm da dị ứng tái phát nhiều lần. Sau khi đi khám mới biết nguyên nhân do thường xuyên tiếp xúc với bụi xi măng và các hóa chất khác trong công việc, kết hợp với thời tiết nắng nóng, mồ hôi ra nhiều. Khi các tổn thương trên da tay, cổ và mặt ngứa rát, chảy dịch và đóng vảy anh rất mặc cảm, ngại giao tiếp với bạn bè, đồng nghiệp.
Theo các bác sỹ chuyên khoa da liễu viêm da dị ứng là một bệnh khó điều trị dứt điểm tuy nhiên có thể kiểm soát tốt bằng cách kết hợp các phương pháp như dưỡng ẩm da, bôi thuốc ngoài da..theo chỉ định của các bác sỹ. Để dưỡng ẩm da cần sử dụng kem/thuốc mỡ dưỡng ẩm thường xuyên (ít nhất 2 lần/ngày) giúp phục hồi hàng rào bảo vệ da, giảm ngứa và hạn chế tổn thương. Các thuốc được dùng bôi ngoài da gồm corticosteroid giúp giảm viêm, giảm ngứa hiệu quả. Thuốc ức chế calcineurin tại chỗ thay thế cho corticosteroid, ít gây tác dụng phụ hơn khi sử dụng lâu dài.
Các loại thuốc uống như thuốc kháng histamin giúp giảm ngứa, đặc biệt là các loại thuốc gây buồn ngủ có thể cải thiện giấc ngủ cho người bệnh. Kháng sinh được chỉ định khi da bị nhiễm khuẩn. Corticosteroid đường uống được chỉ định dùng trong các trường hợp nặng và trong thời gian ngắn, dưới sự giám sát của bác sĩ. Ngoài ra liệu pháp ánh sáng (Phototherapy) sử dụng tia cực tím để điều trị các trường hợp viêm da dị ứng nặng.
Từ những phân tích khoa học trên cho thấy phương pháp phòng ngừa viêm da dị ứng là tổ hợp các yếu tố bao gồm tránh các tác nhân gây dị ứng như bụi nhà, phấn hoa, lông động vật, xà phòng, hóa chất, hoặc một số loại thực phẩm. Duy trì độ ẩm cho da bằng cách thoa kem dưỡng ẩm ngay sau khi tắm, lựa chọn quần áo rộng rãi, thoáng mát, làm từ chất liệu cotton mềm mại để tránh ma sát và đổ mồ hôi…Áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, đủ chất, uống đủ lượng nước từ 1,5 đến 2lít/người/ngày, hạn chế rượu bia, các thực phẩm dễ gây dị ứng, quản lý căng thẳng. Lưu ý vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, hút bụi thường xuyên, giặt chăn ga gối đệm định kỳ để loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn…
Điều trị viêm da dị ứng bao gồm tránh xa tác nhân gây dị ứng, dùng thuốc kháng histamine giảm ngứa, bôi kem corticosteroid giảm viêm, sử dụng kem dưỡng ẩm, và trong trường hợp nặng có thể cần thuốc ức chế miễn dịch hoặc liệu pháp sinh học. Ngoài ra, bệnh nhân cần chăm sóc da tại nhà bằng cách tắm nước mát, tránh gãi, mặc quần áo mềm, và giữ cho tinh thần thoải mái.
1. Tránh tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng
Xác định và loại bỏ nguyên nhân: Bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm như xét nghiệm áp bì (patch test) để tìm ra các dị nguyên gây dị ứng, từ đó bạn có thể tránh tiếp xúc với chúng.
2. Điều trị bằng thuốc (theo chỉ định của bác sĩ)
Thuốc kháng histamine:
Giúp giảm ngứa, như cetirizine, loratadine hoặc fexofenadine.
Thuốc bôi corticosteroid:
Giảm viêm và ngứa tại chỗ, có nhiều loại với mức độ hiệu quả khác nhau tùy theo tình trạng bệnh.
Thuốc ức chế miễn dịch:
Dùng cho các trường hợp nặng, bao gồm cả dạng bôi ngoài da như tacrolimus và dạng uống như methotrexate, cyclosporine.
Thuốc sinh học:
Đối với viêm da dị ứng nặng, các liệu pháp sinh học mới như dupilumab đang cho thấy hiệu quả tích cực.
3. Chăm sóc da tại nhà
Dưỡng ẩm cho da:
Thoa kem dưỡng ẩm thường xuyên để giúp da mềm mại và giảm khô rát.
Tắm nước mát:
Giúp làm dịu cơn ngứa và giảm mẩn đỏ.
Tránh gãi:
Dùng khăn mềm hoặc đầu ngón tay ấn nhẹ lên vùng da ngứa để giảm cảm giác khó chịu, tránh làm tổn thương da.
Chọn quần áo phù hợp:
Mặc quần áo mềm mại, rộng rãi, làm từ chất liệu thấm hút mồ hôi tốt.
Giảm căng thẳng:
Yoga, thiền hoặc các hoạt động thư giãn giúp kiểm soát stress, từ đó giảm triệu chứng bệnh.
BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ
Những biến chứng nguy hiểm khó lường của bệnh zona
Phương pháp chăm sóc da hậu zona
Những biến chứng nguy hiểm khó lường của bệnh zona
Zona căn bệnh da liễu cực khó chịu, phiền toái
Hiểm họa từ loài kiến ba khoang
Yhocvn.net
Chưa có bình luận.
