Núc nác: Cây thuốc quý từ tự nhiên

Núc nác cây thuốc quý trong văn hóa chữa bệnh của người Việt được các lương y sử dụng để điều trị các bệnh như: thanh nhiệt, viêm phế quản, viêm gan, mụn nhọt, dị ứng,…Không chỉ là cây thuốc quý từ tự nhiên mà núc nác được chế biến thành nhiều món ngon đặc sản.

Núc nác thành phần chủ yếu nác chứa nước; protein, glucid; chất xơ; tro; caroten; vitamin C. Theo nghiên cứu mới đây cho biết trong vỏ của cây núc nác có một một hỗn hợp flavonoid, hai chất chủ yếu là baicalein và oroxylin, tác dụng chống choáng phản vệ, chống viêm dị ứng rõ rệt.

Trong đông y núc nác có vị đắng tính mát tác dụng mát gan, nhuận phế, thanh nhiệt, tiêu viêm. Được các danh y sử dụng chữa vàng da, viêm da, ngứa khô sần  da, viêm họng, ho khản tiếng, đau dạ dày, trẻ con ban trái, sởi…

Một số bài thuốc từ núc nác:

Chữa thương hàn, tam tiêu tích nhiệt, hỏa thịnh: đại hoàng, hoàng liên, vỏ núc nác, các vị bằng nhau tán bột, chưng thành bánh, làm viên to bằng hạt ngô đồng lớn. Mỗi lần uống 20-30 viên với nước.

Chữa phế nhiệt, ho khan viêm khí quản, khàn tiếng: kinh nghiệm dân gian dùng hạt núc nác từ 3-4 g, sắc nước uống.

Chữa đau dạ dày: hạt núc nác sấy khô tán, ngày dùng 4-6g.

Chữa sốt nóng, người gầy yếu, đau mắt, nhức đầu, ù tai, đau răng, chảy máu cam, thổ huyết: vỏ núc nác 40g, tri mẫu 40g, thục địa 320g, sơn thù 160g, sơn dược 160g, phục linh 120g,  đơn bì 120g, trạch tả 120g. Các vị tán bột làm viên.

Chữa thống phong: vỏ núc nác 20g, diệp hạ châu, 20g, ngưu tất sắc nước uống thường xuyên.

Chữa trẻ nhỏ lưỡi sưng: vỏ núc nác giã nát, trộn với khổ trúc lịch, chấm trên lưỡi.

Chữa thấp nhiệt hạ chú, chứng xích, bạch đới hạ: lương khương sao cháy 12g, vỏ núc nác 12g, thược dược 8g, thu thụ căn 60g. Tán bột làm hoàn bằng hạt ngô mỗi lần 30 viên uống vào lúc đói. Công dụng: thanh nhiệt hóa thấp thu liễm, chỉ đới.

Chữa vết thương lở loét chóng lên da: hạt núc nác sao vàng tán bột rắc lên.

Chữa miệng lở loét: bạch cương tàm (sao cho tới khi đứt tơ, khử hỏa độc), vỏ núc nác (tẩm mật, nướng khô, khử hỏa độc). Tán bột bôi vào miệng và trên lưỡi.

Hoặc: vỏ núc nác cắt nhỏ, ngậm. Có thể nuốt nước hoặc nhổ đi.

Lưu ý: núc nác tính hàn, không nên dùng cho người tỳ vị hư hàn tiêu lỏng hoặc người đang bị cảm lạnh ho, sổ mũi.

Quả núc nác còn là một món ăn đặc sản nổi tiếng trong nền ẩm thực Bắc Kạn và một số tỉnh miền núi phía Bắc. Quả Núc Nác có thể chế biến thành nhiều món ăn như xào thịt, nướng chấm muối ớt, nộm quả núc nác.

Yhocvn.net/Theo SKĐS