Ngứa da (Pruritus) do da khô hoặc mắc bệnh gan, thận, tiểu đường…là một trong những vấn đề phổ biến nhất ở tuổi 50+. Trong đó ngứa da do tiểu đường gây phiền toái ảnh hưởng đến cuộc sống của người bệnh. Đặc điểm khi ngứa da do bệnh lý thường nghiêm trọng hơn vào ban đêm gây mất ngủ, ngủ không ngon giấc. Đôi khi việc gãi ngứa còn gây trầy xước, chảy máu da khiến da dày lên, gây viêm nhiễm…
Ngứa da do tiểu đường có một số đặc trưng riêng như vị trí ngứa da xuất hiện ở các vùng da ẩm ướt, các nếp gấp, hoặc những khu vực dễ bị nhiễm nấm, vi khuẩn như kẽ ngón tay, ngón chân, nách, bẹn, dưới vú…Tuy nhiên, ngứa cũng có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, thậm chí toàn thân. Mức độ ngứa do tiểu đường có thể gia tăng từ nhẹ đến dữ dội, đặc biệt là vào ban đêm. Cảm giác ngứa có thể xuất hiện đột ngột hoặc âm ỉ, dai dẳng gây ảnh hưởng đến công việc và cuộc sống của người bệnh.
Đặc điểm của ngứa da do tiểu đường thường đi kèm với các vấn đề về da liễu khác như khô da khiến da trở nên khô, nứt nẻ, dễ bong tróc. Đôi khi ra nổi mụn, xuất hiện các nốt mụn nhỏ, mẩn đỏ. Một số trường hợp gãi nhiều, gãi mạnh khiến vùng da ngứa bị sưng, đỏ, nóng, đau dẫn đến trầy xước và nhiễm trùng.
Ngoài ra người bệnh có thể xuất hiện các tổn thương da đặc trưng của tiểu đường như bệnh da đốm tiểu đường (Diabetic dermopathy) các đốm nâu, đỏ, tròn hoặc bầu dục, thường xuất hiện ở cẳng chân. Bệnh u vàng (Xanthomatosis) các nốt sần màu vàng, nhỏ, nổi lên trên da hoặc viêm nang lông (Folliculitis) xuất hiện các nốt mụn mủ nhỏ, đỏ, ở nang lông.
Ngứa da do bệnh tiểu đường xuất phát từ sự tác động tổng hợp từ nhiều yếu tố, chủ yếu liên quan đến tình trạng đường huyết cao kéo dài. Khi đường huyết tăng cao, cơ thể sẽ cố gắng thải đường qua nước tiểu, dẫn đến tình trạng mất nước và khô da. Da khô, thiếu độ ẩm sẽ trở nên nhạy cảm hơn và dễ gây ngứa. Đường huyết cao cũng là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn và nấm phát triển, đặc biệt là nấm Candida một trong những loại nấm phổ biến nhất gây ngứa da ở người mắc bệnh tiểu đường.
Đường huyết cao còn là nguyên nhân làm suy yếu hệ thống miễn dịch, khiến cơ thể khó chống lại các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, nấm. Điều này làm tăng nguy cơ nhiễm trùng da, dẫn đến ngứa và các vấn đề khác về da liễu. Đặc biệt, tiểu đường còn có thể gây tổn thương các mạch máu nhỏ, lưu thông máu kém, làm giảm lưu lượng máu đến da. Khi da bị thiếu dinh dưỡng và oxy sẽ trở nên khô, nhạy cảm, dễ bị tổn thương và gây ngứa.
Trong y khoa phương pháp điều trị và phòng ngừa ngứa da do tiểu đường là kết hợp nhiều biện pháp từ kiểm soát đường huyết đến chăm sóc da đúng cách. Trong đó kiểm soát đường huyết là biện pháp quan trọng hàng đầu giữ đường huyết ở mức ổn định thông qua chế độ ăn uống, tập thể dục và uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ giúp cải thiện đáng kể các triệu chứng ngứa da và các biến chứng khác do bệnh tiểu đường gây ra.
Ngoài ra việc chăm sóc da như dùng kem dưỡng ẩm dành cho da nhạy cảm ngay sau khi tắm để khóa ẩm. Tắm rửa đúng cách, tắm bằng nước ấm (không quá nóng) và sử dụng xà phòng có độ pH trung tính, không chứa hóa chất mạnh. Dùng kem dưỡng ẩm thường xuyên, đặc biệt ở vùng da khô. Tuyệt đối không gãi bởi việc làm này sẽ làm tổn thương da, tăng nguy cơ nhiễm trùng. Cũng có thể dùng khăn lạnh đắp lên vùng da ngứa để giảm cảm giác khó chịu. Khuyến cáo mặc quần làm từ vải cotton, thoáng khí, tránh các chất liệu tổng hợp gây bí da, tắm rửa bằng nước ấm (không quá nóng), sử dụng xà phòng có độ pH trung tính, không chứa hóa chất mạnh Tránh các chất gây dị ứng như xà phòng, nước hoa, hóa chất có thể gây kích ứng da và tuân thủ phương pháp điều trị của bác sỹ như dùng các loại kem bôi có chứa corticosteroid để giảm viêm và ngứa. Đối với nguyên nhân ngứa do nhiễm nấm sẽ sử dụng thuốc bôi chống nấm. Trường hợp ngứa do tổn thương thần kinh các bác sĩ có thể kê các loại thuốc điều trị thần kinh như gabapentin…
Song song với những giải pháp trên cần tăng cường các loại thực phẩm như rau xanh và trái cây ít đường cung cấp vitamin, khoáng chất, chất xơ, giúp kiểm soát đường huyết tốt hơn. Tương tự các loại ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch, gạo lứt, bánh mì đen, giúp ổn định đường huyết do chứa nhiều chất xơ. Thực phẩm chứa Protein nạc như thịt gà, cá, đậu phụ… giúp duy trì cơ bắp và ổn định đường huyết. Các chất béo không bão hòa nh quả bơ, dầu ô liu, các loại hạt, cá hồi…có đặc tính chống viêm, tốt cho da và sức khỏe tổng thể.
Ngược lại cần tránh nhóm thực phẩm chứa đường và tinh bột tinh chế như bánh kẹo, nước ngọt, bánh mì trắng, gạo trắng, mì ống…làm tăng đường huyết nhanh chóng. Nói không với nhóm chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa như thức ăn nhanh, đồ chiên rán, thịt mỡ, bơ, sữa béo… bởi các chất béo này không chỉ ảnh hưởng đến đường huyết mà còn gây viêm, làm trầm trọng thêm các vấn đề về da. Ngoài ra rượu, bia làm tăng đường huyết, gây mất nước, thực phẩm chứa nhiều muối có thể gây phù nề làm trầm trọng thêm tình trạng ngứa cần tránh. Để giữ làn da khoẻ đẹp, không bị ngứa, viêm nhiễm…cần uống đủ nước từ 1,5 lít đến 2,5 lít/người/ngày để giữ ẩm cho da, giúp da khỏe mạnh từ bên trong.
Bác NTA, 60 tuổi mắc tiểu đường type 2 đã 8 năm chia sẻ da thường bị khô đặc biệt là ở chân và bàn chân, ngứa ở kẽ ngón chân và bẹn xuất hiện các mảng đỏ, có vảy trắng. Nguyên nhân do đường huyết cao kéo dài gây mất nước và tạo môi trường ẩm ướt cho nấm Candida phát triển ở các nếp gấp. Cách xử trí là kiểm soát đường huyết thông qua uống thuốc và chế độ ăn, dùng kem dưỡng ẩm hàng ngày, bôi kem chống nấm theo chỉ định của bác sĩ.
Anh NHC, 40 tuổi được chẩn đoán tiểu đường type 2 cho biết bị ngứa ở vùng chân, đùi, có các nốt mụn mủ nhỏ, đỏ, xuất hiện ở các nang lông. Nguyên nhân do đường huyết cao làm suy giảm hệ miễn dịch, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập vào nang lông và gây viêm. Sau khi được các bác sĩ thăm khám, kê đơn thuốc kháng sinh bôi ngoài da để điều trị nhiễm khuẩn kết hợp chế độ ăn uống và tập luyện để kiểm soát đường huyết bệnh đã thuyên giảm.
Ngứa da là căn bệnh da liễu thông thường mà ai cũng có thể mắc phải gây bất tiện, ảnh hưởng đến cuộc sống. Ngoài ngứa da do thời tiết thay đổi, do dị ứng với đồ ăn…ngứa da do tiểu đường không nên xem thường. Để điều trị ngứa da do tiểu đường giải pháp khoa học nhất là kiểm soát đường huyết thông qua chế độ ăn uống khoa học, chăm sóc da đúng cách và tuân thủ lời khuyên của bác sĩ để hạn chế tình trạng ngứa da, phòng ngừa các biến chứng có thể xảy ra.
BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ
Các bệnh về da thường gặp ở tuổi 50+
Mụn trứng cá đỏ dấu hiệu của SIBO
Bệnh da liễu thường gặp: nguyên nhân, triệu chứng, thói quen sinh hoạt gây bệnh
Cách điều trị các bệnh ngoài da trong mùa mưa lũ
Mối liên hệ giữa bệnh bạch biến và các căn bệnh về đường ruột
Yhocvn.net
Chưa có bình luận.
