Nhũn não là căn bệnh mạch máu não nguy hiểm dẫn đến những biến chứng nặng nề mà vẫn chưa có liệu pháp điều trị. Với phương châm phòng bệnh hơn chữa bệnh, các nhà sinh học Mỹ đã tổng hợp được prion (thể đạm độc) nhân tạo cho phép trong tương lai chế ngự được các bệnh nhũn não.
Bệnh nhũn não xảy ra khi nào?
Trong y khoa, khi máu bị “ách tắc giao thông” hoàn toàn, không thể đem chất dinh dưỡng nuôi não dẫn đến tế bào não sẽ chết, xung quanh nhũn ra. Vì vậy, y học gọi hiện tượng này là chứng nhũn não.
Các nguyên nhân gây nhũn não bao gồm: Cục máu đông di chuyển từ tim lên động mạch não; Cục máu đông từ những vị trí khác trong cơ thể tìm đến làm tắc mạch máu não hoặc mảng xơ vữa trong thành mạch máu bị bong tróc, sau đó theo dòng máu làm tắc nghẽn động mạch nuôi não.
Đặc điểm của loại thuốc có khả năng chống nhũn não
Để chế tạo loại thuốc chống nhũn não, các nhà sinh học phân tử tại Đại học Case Western Reserve (Mỹ) đã tổng hợp được prion nhân tạo đầu tiên. Việc làm này sẽ giúp phát triển các phương pháp điều trị bệnh prion, vì các mô hình động vật không phù hợp để đánh giá hiệu quả điều trị. Tính đến nay, các căn bệnh gây ảnh hưởng và phá hủy não y học đều bó tay không thể chữa khỏi được.
Theo các nhà khoa học, Prion một thể đạm độc là một dạng cấu trúc protein (đạm) có sắp xếp đa cấu trúc nhiều hướng, có thể biến đổi thành thể đạm độc khác. Đây được đánh giá là cách prion nhân bản và gây bệnh tương tự như siêu vi trùng và siêu vi rút.
Theo nguyên lý, prion là một loại đặc biệt của các tác nhân gây nhiễm, có cấu trúc bất thường. Các phân tử dị thường này liên kết với nhau, tạo thành các mảng amyloid – mảng lắng đọng protein, tích lũy trong các mô và gây tổn thương mô.
Khi không may bị bệnh Creutzfeldt – Jakob (bệnh bò điên; nhũn não) vỏ não và các bộ phận khác của não bị phá hủy, người bệnh không tránh khỏi tử vong. Do đó khi các triệu chứng cuối cùng xuất hiện, CJD sẽ gây sa sút trí tuệ tiến triển nhanh chóng và rung giật cơ. Theo thống kê, khoảng 90% những người bị chết vì CJD trong vòng 1 năm sau khi chẩn đoán. Còn 85-95% các trường hợp bị CJD là do các đột biến không thường xuyên.
Theo thời gian, các nhà khoa học đã từng học được cách tổng hợp prion lây nhiễm cho cơ thể của loài động vật gặm nhấm, nhưng các thí nghiệm trên động vật có cấy gien con người, các protein này là không có khả năng lây sang người.
Các prion người được tổng hợp tích tụ trong não của những con chuột được cấy gien người – Ảnh: Case Western Reserve School of Medicine
Trong công trình nghiên cứu mới, các nhà sinh học Mỹ đã thành công trong việc tạo ra prion gây bệnh cho người từ protein PrP biến đổi gien. Ngoài ra họ cũng phát hiện ra protein ganglioside GM1 tham gia vào quá trình tái tạo mô thần kinh, thúc đẩy sự sinh sản của các prion và truyền bệnh từ người bệnh sang người khỏe mạnh.
Được biết, công trình nghiên cứu mới của các nhà sinh học Mỹ cho phép trong tương lai chế ngự được các bệnh prion phá hủy não. Ở chiều ngược lại, các chuyên gia độc lập cũng lo ngại về nguy cơ prion nhân tạo sẽ được sử dụng như một vũ khí sinh học khủng khiếp.
Theo Motthegioi.vn
Chưa có bình luận.
