Có một loại động vật khi chết đúng lúc, đúng cách lại có ích đối với việc phòng và chữa một số bệnh. Đó là trường hợp con tằm khi chết cho ta vị thuốc quý là bạch cương tàm.
Những động vật khi bị bệnh mà chết thường trở thành những thứ rác rưởi vô tích sự đôi khi phải chôn thật sâu để tránh những hậu họa mà nó có thể gây ra đối với cuộc sống và môi trường xung quanh của con người. Tuy nhiên, có một loại động vật khi chết đúng lúc, đúng cách lại có ích đối với việc phòng và chữa một số bệnh. Đó là trường hợp con tằm khi chết cho ta vị thuốc quý là bạch cương tàm.
|
Bạch cương tàm. |
Bạch cương tàm từ lâu đã là vị thuốc được dùng nhiều trong Đông y. Nó có nguồn gốc từ con tằm ăn lá dâu (Bombyx Mori) còn gọi là tằm vôi, vì màu trắng như vôi (Bombyx cum Botryte, Bombyx botryticatus). Do sau khi chết, con tằm bị cứng ra nên có tên là cương (cứng = cương) và có màu trắng nên có tên là bạch. Tại sao như vậy? Lý do rất đơn giản là các con tằm này đã bị nhiễm một loại vi khuẩn (Botrytis bassiana Bals.) mà chết, rồi bị khô cứng đi và trắng ra. Để chủ động được nguồn nguyên liệu, hiện nay người ta có thể sản xuất bạch cương tàm bằng cách phun loại vi khuẩn nói trên lên các con tằm khỏe mạnh đã đủ tuổi, tức là có độ dài thích hợp, khoảng 4 – 5cm và đường kính thân khoảng 5mm. Sau khi bị phun nhiễm khuẩn, tằm bị chết cứng và trắng ra, có thể sử dụng làm thuốc. Tuy nhiên cách làm “nhân tạo” như vậy có đảm bảo tác dụng như cái cách chết tự nhiên của tằm trong thực tế, chưa thấy có kết quả nghiên cứu nào chứng minh. Theo YHCT, bạch cương tàm có vị mặn cay, tính bình, quy 4 kinh tâm, can, tỳ phế. Có tác dụng khu phong hóa đàm.
Những hiểu biết về bạch cương tàm
Hiện nay về mặt nghiên cứu thành phần hóa học của vị thuốc này vẫn còn ở mức độ rất khiêm tốn. Người ta mới chỉ thấy trong thành phần của nó có khoảng 67,44% protid, 4,38% chất béo, 6,34% tro. Tuy nhiên, chất protid của bạch cương tàm lại có tác dụng kích thích lên các hormon thượng thận. Có lẽ vì điều này mà bạch cương tàm đã được sử dụng để chữa các chứng liệt dương và di tinh, một chứng bệnh đã đưa lại nhiều phiền hà không đáng có cho một số đấng mày râu, đôi khi cũng đưa lại những cảm giác buồn chán và hẫng hụt cho những người bạn đời của họ. Vậy tại sao không dùng thử bạch cương tàm?
Cách dùng:
|
Gừng là nguyên liệu cần thiết chế biến bạch cương tàm. |
Chỉ cần dùng dưới dạng bột và chiêu với rượu trắng, ngày 2-3 lần, mỗi lần 4 – 6g, uống sau bữa ăn khoảng 1,5 -2 giờ. Dùng 3 – 4 tuần liền. Nếu thấy cách dùng này có sự phiền hà cho bạn, có thể dùng bạch cương tàm dưới dạng rượu. Bạch cương tàm (chế) 40g ngâm vào 400ml rượu gạo 30-35o. Sau 3 – 4 tuần là có thể dùng được, ngày 3 lần, mỗi lần 30-50ml, uống vào trước bữa ăn hoặc trước khi đi ngủ. Để tăng hiệu lực, có thể ngâm rượu các vị thuốc sau: ba kích, hà thủ ô đỏ mỗi vị 30g, trần bì 8g, ngâm với 600ml rượu 30-35o. Sau 3-4 tuần lấy rượu ra, pha với rượu bạch cương tàm nói trên, tỷ lệ (1:1). Có thể lặp lại các quy trình trên hai lần, song thời gian ngâm có thể giảm đi, chỉ cần 2-3 tuần là được. Cũng có thể sau khi ngâm rượu đủ cả 2 lần như trên rồi mới phối hợp để uống dần.
Trong dân gian dùng bạch cương tàm để chữa nhiều bệnh của trẻ em như kinh giản, co giật do sốt cao và động kinh: Bạch cương tàm chế 6g (bột), ngưu hoàng 0,15g (bột), quấy đều hai thứ bột này vào dịch sắc của thiên ma, đởm nam tinh, mỗi vị 12g, cho uống nhiều lần trong ngày.
Trường hợp trẻ bị khóc đêm (khóc dạ đề), có thể phối hợp bột bạch cương tàm chế, bột thuyền thoái chế (xác ve sầu, sao thơm), mỗi lần 0,3 – 0,5g, hòa trong sữa mẹ, hấp trên mặt nồi cơm. Lấy ra để nguội, gạn lấy nước cho bé uống.
Nếu bị viêm thanh quản, gây mất tiếng, phối hợp với kha tử, dưới dạng bột, mỗi vị 8-10g, ngậm nuốt dần nhiều lần, trong ngày.
Nếu cổ họng sưng đau, viêm amidan cấp tính, dùng bột cương tàm 8-10g, quấy đều vào nước sắc bạc hà 8g, trần bì 6g, sinh khương 4g để uống.
Ngoài ra còn dùng phương pháp rất truyền thống để chữa các vết nám hoặc bị sạm đen trên mặt ở một số chị em bằng cách lấy bột bạch cương tàm hòa vào nước đun sôi để nguội, tạo thành thứ bột hồ hơi nhão rồi bôi lên chỗ bị bệnh, nên làm trước khi đi ngủ, làm liên tục nhiều ngày, các vết sạm sẽ dần dần biến mất.
|
Chế biến bạch cương tàm như thế nào? Trước hết đem bạch cương tàm ngâm vào nước gạo mới vo, gạo nếp càng tốt, khoảng một ngày đêm cho ra hết nhớt, sau đó rửa nhiều lần bằng nước sạch, vớt ra, nhặt bỏ các sợi tơ vàng còn bám trên mình tằm, ngắt bỏ miệng màu đen, để khô se rồi mới đem sao lửa nhỏ cho tới khô hoàn toàn. Cũng có thể đem bạch cương tàm cho vào nước sôi, quấy mạnh cho hết nhớt, sau đó rửa sạch rồi cũng làm như trên, song thay động tác sao bằng cách sấy ở nhiệt độ tăng dần, lúc đầu ở nhiệt độ 50oC, sau đó nâng lên 70-80oC cho tới khi khô giòn, lúc này ta sẽ được bạch cương tàm ở dạng nguyên liệu. Trước khi dùng, bạch cương tàm nhất thiết phải qua khâu chế biến bằng cách chích với dịch cốt gừng tươi. Cứ 1kg bạch cương tàm dùng 150 gừng tươi. Đem gừng rửa sạch, thái lát mỏng rồi giã nát, vắt lấy nước cốt. Thêm nước sạch làm nhiều lần như vậy để có khoảng 150ml dịch gừng. Đem dịch gừng trộn đều vào bạch cương tàm. Ủ 1 giờ cho ngấm đều nước gừng. Sao nhỏ lửa và quấy thật đều tay tới khi toàn bộ phía ngoài có màu vàng đều, có mùi thơm của gừng là được. Cũng có thể chế bạch cương tàm bằng cách sao với cám gạo theo tỷ lệ cứ 10kg bạch cương tàm, dùng 1kg cám gạo. Đem cám rang nóng già tới khi bốc khói trắng, cho bạch cương tàm vào đảo đều tới khi toàn bộ vị thuốc có màu vàng đều, mùi thơm, đổ ra, sàng bỏ cám đi. |
GS.TS. Phạm Xuân Sinh
Nguồn: suckhoedoisong.vn
Chưa có bình luận.
