Vi khuẩn đường ruột thay đổi khi về già có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa

Các loại vi khuẩn đường ruột của người già rất khác nhau và có liên quan đến bệnh tật

Nhóm vi khuẩn đường ruột trong cơ thể có liên quan đến quá trình lão hóa và nhiều bệnh như bệnh tim mạch, tiểu đường loại 2… Hiện nay, một nghiên cứu đã phát hiện ra rằng bản thân sự lão hóa có liên quan đến những thay đổi trong hệ vi sinh vật. Những thay đổi này khác với những thay đổi liên quan đến bệnh tật hoặc việc sử dụng thuốc. Sự thay đổi của vi khuẩn đường ruột làm thúc đẩy quá trình lão hóa và việc bảo vệ những vi khuẩn này có thể giúp con người sống lâu hơn, khỏe mạnh hơn.

Trong nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Cell Reports vào ngày 28 tháng 9 năm 2023, các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Y tế Cedars-Sinai ở Los Angeles đã lấy mẫu vi khuẩn từ ruột non của 251 người trong độ tuổi từ 18 đến 80 đang được nội soi phần trên, khi bác sĩ đưa đầu dò vào cổ họng, qua dạ dày.

Thông thường, các nhà nghiên cứu nghiên cứu vi khuẩn đường ruột thông qua các mẫu phân. Nhưng những vi khuẩn đó đến từ phần cuối của ruột (hay còn gọi là ruột già), có thể khá khác biệt với vi khuẩn ở ruột non, gần dạ dày hơn. Đó là nơi diễn ra hầu hết quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng. Đồng tác giả nghiên cứu Mark Pimentel, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa tại Cedars-Sinai cho biết: “Tất cả điều kỳ diệu đều xảy ra ở ruột non”.

Sau khi phân tích các mẫu, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng sự lão hóa có liên quan đến những thay đổi trong quần thể vi khuẩn. Heidi J. Zapata, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm và nhà miễn dịch học tại Trường Yale, cho biết những người lớn tuổi có nhiều vi khuẩn hơn từ các họ Enterococcaceae, Lactobacillaceae, Enterobacteriaceae và chi Bacteroides, và đó đều là những nhóm vi khuẩn có thể gây bệnh ở người ví dụ, vi khuẩn E. coli thuộc họ Enterococcaceae có thể gây tiêu chảy và nhiễm trùng đường tiết niệu.

Nhà nghiên cứu Pimentel cho biết, sự đa dạng tổng thể của vi khuẩn cũng giảm khi mọi người già đi, giảm dần khi mọi người bước sang tuổi 80. Sự đa dạng thấp cũng có liên quan đến các vấn đề sức khỏe. Các nghiên cứu đã tìm thấy mối quan hệ giữa độ đa dạng vi khuẩn thấp và bệnh Crohn, hội chứng ruột kích thích, ung thư đại trực tràng, cùng các tình trạng khác.

Vẫn chưa rõ ràng những thay đổi trong hệ vi sinh vật có thể dẫn đến lão hóa như thế nào hoặc liệu chúng có thực sự như vậy hay không. Nghiên cứu trên loài gặm nhấm đã chỉ ra rằng sự gián đoạn của vi khuẩn đường ruột có thể khiến tế bào gốc đường ruột khó tái tạo hơn. Điều này có thể ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất cũng như sức khỏe tổng thể của hàng rào ruột; các vấn đề với rào cản đó gắn liền với các tình trạng lão hóa và liên quan đến tuổi tác như bệnh gan, bệnh chuyển hóa, bệnh viêm ruột cũng như các vấn đề về phổi và não.

Những thay đổi của vi sinh vật xảy ra sau này trong cuộc sống cũng có thể tạo ra môi trường gây viêm nhiễm nhiều hơn trong ruột, giúp thúc đẩy quá trình lão hóa. Khi các nhà nghiên cứu cấy vi khuẩn đường ruột từ những con chuột già vào những con chuột trẻ không có mầm bệnh trong một nghiên cứu năm 2017, những con chuột non đã phát triển tình trạng viêm biểu hiện của sự lão hóa.

Bởi vì nghiên cứu mới chỉ tìm thấy mối liên quan nên nó không chứng minh được những thay đổi này gây ra lão hóa. Thay vào đó, vi khuẩn đường ruột có thể thay đổi sau khi con người già đi. Pimentel nói: “Chúng tôi thực sự không biết con gà hay quả trứng ở đây, nhưng chúng tôi cần phải tìm hiểu. Ông hy vọng sẽ tìm ra câu trả lời trong các nghiên cứu trong tương lai, bao gồm các thí nghiệm bổ sung cấy ghép hệ vi sinh vật “già” vào động vật trẻ để xem liệu điều đó có khiến chúng già đi nhanh hơn hay bị bệnh hay không. Ông nói, cũng sẽ rất thú vị khi nghiên cứu hệ vi sinh vật của những người sống trăm tuổi khỏe mạnh và xác định những khác biệt có thể đóng vai trò trong quá trình lão hóa khỏe mạnh.

Tuy nhiên, vẫn chưa rõ những phát hiện mới này có khả năng áp dụng rộng rãi như thế nào vì các bệnh nhân đang được nội soi phần trên và “nội soi không phải là điều mà mọi người vui vẻ tình nguyện thực hiện”, Elena Biagi, nhà nghiên cứu về hệ vi sinh vật tại Đại học Bologna, cho biết. Ý, người không tham gia vào nghiên cứu. Những người này có thể đã có các vấn đề y tế tiềm ẩn khiến họ phải nội soi, vì vậy vi khuẩn đường ruột của họ có thể không đại diện cho những người bình thường, khỏe mạnh.

Các nhà nghiên cứu cũng có thể phát hiện ra rằng việc sử dụng thuốc và sự hiện diện của bệnh ảnh hưởng đến hệ vi sinh vật ruột non, tách biệt khỏi sự lão hóa. Ví dụ, họ phát hiện ra rằng người ta càng dùng nhiều thuốc thì càng có nhiều vi khuẩn Klebsiella trong ruột – nhưng sự phong phú của Klebsiella không liên quan đến tuổi tác hoặc số lượng bệnh mà họ mắc phải. Klebsiella có thể gây nhiễm trùng bệnh viện bao gồm viêm phổi, nhiễm trùng vết phẫu thuật và viêm màng não và những vi khuẩn này thường kháng kháng sinh. Họ cũng phát hiện ra rằng những người có bệnh lý tiềm ẩn, bất kể tuổi tác hay việc sử dụng thuốc, đều có xu hướng có nhiều vi khuẩn Clostridium hơn trong ruột, điều này có thể gây nhiễm trùng C. difficile nguy hiểm.

Nếu trong các nghiên cứu trong tương lai, các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng những thay đổi của vi sinh vật thúc đẩy quá trình lão hóa chứ không phải ngược lại, thì việc bảo vệ hệ vi sinh vật thông qua lựa chọn lối sống lành mạnh hoặc các biện pháp can thiệp y tế có mục tiêu có thể giúp con người khỏe mạnh lâu hơn. Pimentel cho biết ăn uống lành mạnh và tập thể dục gần như chắc chắn sẽ giúp ích. Zapata khuyến khích mọi người cũng nên thận trọng trong việc sử dụng thuốc kháng sinh – tránh dùng thuốc khi không cần thiết và dùng thuốc kháng sinh có mục tiêu thay vì dùng thuốc tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn. Cô cho biết, sau khi điều trị bằng kháng sinh phổ rộng, vi khuẩn đường ruột có xu hướng phát triển trở lại với độ đa dạng kém hơn và nhiều loại vi khuẩn không lành mạnh hơn có thể phát triển mạnh.

Cô nói: “Hệ vi sinh vật không cân bằng chắc chắn có thể dẫn đến nhiễm trùng và bệnh tật. “Điều quan trọng là phải hiểu những thay đổi này xảy ra khi chúng ta già đi để thử xem liệu chúng ta có thể cải thiện quá trình lão hóa hay không.”

BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ:

Hệ vi sinh đường ruột và bệnh Alzheimer có mối liên hệ như nào

Tại sao hệ vi sinh vật đường ruột thay đổi theo tuổi tác?

Cách cân bằng hệ vi sinh đường ruột ở người cao tuổi

Hệ vi sinh đường ruột lão hoá theo thời gian và giải pháp

Yhocvn.net