Sự nguy hiểm từ màu đỏ của hạt dưa ngày Tết

Màu đỏ thể hiện sự may mắn, có lẽ cũng vì thế mà người ta thường chọn hạt dưa được nhuộm đỏ là loại hạt dùng trong những ngày lễ tết, cưới hỏi. Nhưng liệu những hạt dưa đỏ này có thực sự đem lại may mắn không khi thực chất “màu đỏ” đó là từ thuốc nhuộm Rhodamin B – một loại thuốc nhuộm được dùng trong công nghiệp dệt may, giấy và bị cấm sử dụng trong thực phẩm, thuốc. Rhodamin B rất nguy hiểm khi hít hay nuốt phải, thậm chí còn nguy hiểm khi tiếp xúc trên da và mắt.

Những ngày cận Tết Âm lịch, sức mua sắm thực phẩm của người dân tăng vọt, nhiều người lựa chọn những mặt hàng có màu sắc hấp dẫn. Lợi dụng điều này nhiều cơ sở sản xuất đưa ra các mặt hàng kém chất lượng thậm chí còn gây nguy hiểm tới sức khỏe và tính mạng người tiêu dùng. Thời gian qua, các cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều mẫu thực phẩm trên thị trường có chứa chất màu cấm, trong đó có nhiều mẫu cho kết quả dương tính với Rhodamin B.

Rhodamin B là gì?

Rhodamin B là một loại thuốc nhuộm tổng hợp được sử dụng trong ngành công nghiệp dệt và công nghiệp giấy. Chất này có dạng bột tinh thể màu đỏ tía, nhờ có tính chất phát quang, Rhodamin B khi hòa tan sẽ chuyển sang màu đỏ tươi và phát sáng. Do vậy, Rhodamin B còn được sử dụng rộng rãi trong nhiều ứng dụng khác như làm chất thử sinh học cho vacxin phòng bệnh dại theo đường uống cho động vật hoang dã, dùng trộn vào thuốc diệt cỏ để phát hiện nơi sử dụng…

Sự nguy hiểm của Rhodamin B

Là hóa chất được cảnh báo là rất nguy hiểm nếu hít phải, nuốt phải thậm chí còn nguy hiểm khi tiếp xúc với da, mắt. Nhưng do giá thành rẻ, đem lại lợi nhuận cao, những người chế biến thực phẩm đã bất chấp sự nguy hiểm này đối với sức khỏe của người tiêu dùng. Họ bỏ qua những lời cảnh báo, vẫn sử dụng Rhodamin B như một loại màu thực phẩm như trong hạt dưa, ớt bột, tương ớt, sa tế, rồi cả trong cả một số vị thuốc đông y (câu kỳ tử…) giúp sản phẩm có màu đỏ tươi, tăng giá trị cảm quan cho thực phẩm thu hút người mua.

Nếu hàm lượng Rhodamin B trong thực phẩm không quá cao thì chưa gây ra những biểu hiện ngộ độc ngay. Nhưng nếu ăn phải Rhodamin B với một lượng đủ lớn sẽ gây kích ứng đường tiêu hóa và nước tiểu chuyển sang màu hồng hoặc đỏ, tiếp đó nó có thể gây ra các tổn thương cho gan, thận.

Khi sử dụng kéo dài, Rhodamin B có thể tác động đến các AND, gây đột biến tế bào dẫn đến ung thư, đặc biệt là ung thư gan. Với khoảng 500mg Rhodamin B /1kg trọng lượng có thể gây tử vong ở người.

Mặc dù là loại thuốc nhuộm công nghiệp nhưng Rhodamin B vẫn bị cấm trong ngành công nghiệp dệt may ở Mỹ và các nước châu Âu. Họ cho biết Rhodamin B còn trong quần áo, khi mặc tiếp xúc với da gây kích ứng da và có thể dẫn tới ung thư da.

Bằng mắt thường chúng ta không thể nhận diện ra những loại thực phẩm chứa Rhodamin B, nhất là những thực phẩm có màu sắc tự nhiên gần giống với màu của Rhodamin B. Nhưng với những thực phẩm chứa nhiều Rhodamin B ta có thể phát hiện nhờ đặc tính phát quang của nó. Để những thực phẩm nghi ngờ chứa niều Rhodamin B vào bóng tối nếu thấy chúng có màu đỏ phát sáng.

Dịp cuối năm, cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều loại thực phẩm dùng trong ngày Tết có chứa phẩm màu công nghiệp độc hại. Thực ra điều này cũng không có gì ngạc nhiên khi bất kỳ ai cũng có thể mua được các loại hóa chất này. Hỏi là có, loại nào cũng có. Do vậy cách tốt nhất thì bạn vẫn nên chọn dùng loại không có màu sắc tự nhiên hoặc mặt hàng nào đừng “nổi” quá. Những thực phẩm đã được cảnh báo hoặc đã từng bị phát hiện ra có Rhodamin B như hạt dưa, tương ớt, ớt bột… thì cũng nên cẩn trọng khi mua và sử dụng.

Hoài Anh