Ợ hơi, đầy hơi và chướng bụng: mẹo để giảm bớt

Ợ hơi, đầy hơi và chướng bụng có thể khiến bệnh nhân khó chịu. Dưới là nguyên nhân gây ra những dấu hiệu và triệu chứng trên và cách làm giảm bớt chúng.

Ợ hơi hoặc xì hơi, còn gọi là trung tiện, là hiện tượng tự nhiên và phổ biến. Ợ hơi hoặc đầy hơi quá mức, cùng với đầy hơi, đau hoặc viêm, có thể cản trở các hoạt động hàng ngày. Nhưng những triệu chứng này thường không chỉ ra tình trạng bệnh lý nghiêm trọng và thường giảm đi khi thay đổi lối sống đơn giản.

Khi ợ hơi, đầy hơi hoặc chướng bụng cản trở hoạt động hàng ngày, có thể có điều gì đó không ổn. Tìm hiểu cách giảm hoặc tránh các cơn đau do đầy hơi cũng như khi nào có thể cần gặp chuyên gia chăm sóc sức khỏe.

Ợ hơi: loại bỏ khí dư thừa

Ợ hơi là cách cơ thể đẩy không khí dư thừa ra khỏi đường tiêu hóa trên. Hầu hết ợ hơi là do nuốt khí dư thừa. Khí này thường không bao giờ đến được dạ dày. Thay vào đó, nó tích tụ trong thực quản.

Có thể nuốt không khí dư thừa nếu ăn hoặc uống quá nhanh, nói chuyện trong khi ăn, nhai kẹo cao su, ngậm kẹo cứng, uống đồ uống có ga hoặc hút thuốc. Một số người nuốt không khí như một thói quen lo lắng ngay cả khi họ không ăn uống.

Trào ngược axit hoặc bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) có thể gây ợ hơi quá mức bằng cách thúc đẩy việc nuốt khí nhiều hơn.

Ợ hơi thường xuyên cũng có thể liên quan đến viêm niêm mạc dạ dày hoặc nhiễm trùng Helicobacter pylori, loại vi khuẩn gây ra một số vết loét dạ dày. Trong những trường hợp này, ợ hơi đi kèm với các triệu chứng khác, như ợ nóng hoặc đau dạ dày.

Có thể giảm ợ hơi nếu thực hiện các cách sau:

+ Ăn uống chậm rãi: dành thời gian có thể giúp nuốt ít không khí hơn. Cố gắng tạo ra những bữa ăn thoải mái; ăn khi căng thẳng sẽ làm tăng lượng không khí nuốt vào.

+ Không uống đồ uống có ga và bia. Chúng giải phóng khí carbon dioxide.

+ Không ăn kẹo cao su và kẹo cứng. Khi nhai kẹo cao su hoặc ngậm kẹo cứng sẽ nuốt nhiều hơn bình thường. Một phần của những gì đang nuốt là không khí.

+ Đừng hút thuốc vì khi hít khói là cũng hít và nuốt không khí.

+ Kiểm tra răng giả: răng giả không vừa khít có thể khiến nuốt phải không khí dư thừa khi ăn uống.

+ Vận động: đi bộ một đoạn ngắn sau khi ăn có thể hữu ích.

+ Điều trị chứng ợ nóng: đối với chứng ợ chua nhẹ, thỉnh thoảng, thuốc kháng axit không kê đơn hoặc các biện pháp điều trị khác có thể hữu ích. GERD có thể yêu cầu dùng thuốc tăng cường theo toa hoặc các phương pháp điều trị khác.

Đầy hơi: khí tích tụ trong ruột

Khí trong ruột non hoặc đại tràng thường được gây ra bởi quá trình tiêu hóa hoặc lên men thức ăn khó tiêu do vi khuẩn tìm thấy trong ruột. Khí cũng có thể hình thành khi hệ thống tiêu hóa không phân hủy hoàn toàn một số thành phần nhất định trong thực phẩm như gluten, có trong hầu hết các loại ngũ cốc hoặc đường trong các sản phẩm từ sữa và trái cây.

Các nguồn khí đường ruột khác có thể bao gồm:

+ Dư lượng thức ăn trong đại tràng.

+ Sự thay đổi của vi khuẩn trong ruột non.

+ Khả năng hấp thụ carbohydrate kém, có thể làm đảo lộn sự cân bằng của vi khuẩn có ích trong hệ tiêu hóa.

+ Táo bón: do chất thải thực phẩm tồn tại trong ruột càng lâu nên càng có nhiều thời gian để lên men.

+ Một tình trạng tiêu hóa như không dung nạp lactose hoặc fructose hoặc bệnh celiac.

Để ngăn ngừa khí dư thừa, có thể áp dụng các cách sau:

+ Loại bỏ một số loại thực phẩm: những thực phẩm gây đầy hơi thường gặp bao gồm các loại đậu, đậu Hà Lan, đậu lăng, bắp cải, hành tây, bông cải xanh, súp lơ trắng, thực phẩm ngũ cốc nguyên hạt, nấm, một số loại trái cây, bia và đồ uống có ga khác. Hãy thử loại bỏ từng loại thực phẩm một để xem khí có cải thiện hay không.

+ Đọc nhãn: nếu các sản phẩm từ sữa là vấn đề thì có thể mắc chứng không dung nạp lactose ở một mức độ nào đó. Hãy chú ý đến những gì ăn và thử các loại thực phẩm có hàm lượng lactose thấp hoặc không có lactose. Một số carbohydrate khó tiêu có trong thực phẩm không đường, chẳng hạn như sorbitol, mannitol và xylitol, cũng có thể dẫn đến tăng đầy hơi.

+ Ăn ít chất béo. Chất béo làm chậm quá trình tiêu hóa, khiến thức ăn có nhiều thời gian hơn để lên men.

+ Tạm thời cắt giảm thực phẩm giàu chất xơ: chất xơ có nhiều lợi ích nhưng nhiều loại thực phẩm giàu chất xơ cũng là nguyên nhân tạo ra khí gas lớn. Sau thời gian cắt giảm, hãy từ từ bổ sung chất xơ vào chế độ ăn uống.

+ Hãy thử một phương pháp điều trị không cần kê đơn: một số sản phẩm như Lactaid hoặc Dairy Ease có thể giúp tiêu hóa đường lactose. Các sản phẩm có chứa simethicone (Gas-X, Mylanta Gas …) chưa được chứng minh là có tác dụng nhưng nhiều người cảm nhận những sản phẩm này có tác dụng.

+ Các sản phẩm như Beano, đặc biệt là ở dạng lỏng, có thể làm giảm lượng khí sinh ra trong quá trình phân hủy một số loại đậu.

Đầy hơi: phổ biến nhưng chưa được hiểu đầy đủ

Đầy hơi là cảm giác no bụng. Chướng bụng là sự gia tăng kích thước bụng một cách rõ ràng hoặc có thể đo lường được. Mọi người thường mô tả các triệu chứng dạ dày là đầy hơi, đặc biệt nếu những triệu chứng đó dường như không thuyên giảm khi ợ hơi, xì hơi hoặc đi tiêu.

Khí trong ruột non hoặc đại tràng thường được gây ra bởi quá trình tiêu hóa hoặc lên men thức ăn khó tiêu do vi khuẩn tìm thấy trong ruột. Khí cũng có thể hình thành khi hệ thống tiêu hóa không phân hủy hoàn toàn một số thành phần nhất định trong thực phẩm như gluten, có trong hầu hết các loại ngũ cốc hoặc đường trong các sản phẩm từ sữa và trái cây.

Tuy nhiên, chứng đầy hơi có thể thuyên giảm nhờ những thay đổi hành vi làm giảm ợ hơi hoặc thay đổi chế độ ăn uống làm giảm chứng đầy hơi.

Khi nào cần gặp bác sĩ

Ợ hơi quá nhiều, đầy hơi và chướng bụng thường tự khỏi hoặc chỉ cần thực hiện những thay đổi đơn giản. Nếu đây là những triệu chứng gặp phải thì chúng hiếm khi biểu hiện bất kỳ tình trạng bệnh lý nghiêm trọng nào.

Tham khảo ý kiến bác sỹ nếu các triệu chứng không cải thiện bằng những thay đổi đơn giản, đặc biệt nếu bệnh nhân cũng nhận thấy:

+ Bị tiêu chảy.

+ Đau bụng dai dẳng hoặc dữ dội.

+ Phân có máu.

+ Thay đổi màu sắc của phân.

+ Giảm cân mà không cần cố gắng.

+ Khó chịu ở ngực.

+ Chán ăn hoặc cảm thấy no nhanh chóng.

Những triệu chứng này có thể báo hiệu tình trạng tiêu hóa tiềm ẩn. Các triệu chứng về đường ruột có thể khiến bệnh nhân hoang mang nhưng cần hỏi ý kiến bác sỹ về các triệu chứng bệnh.

BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ

Top 8 loại thảo dược chữa đầy hơi, chướng bụng cực hiệu quả

Thực phẩm tự nhiên cải thiện đầy hơi, chướng bụng ngày Tết

Rối loạn tiêu hóa: chế độ ăn, thực phẩm tốt cho sức khỏe đường ruột

Xét nghiệm hơi thở hydro và hội chứng ruột kích thích (IBS)

Yhocvn.net (Lược dịch mayoclinic.org)