Kỹ thuật bó bột Hip spica cast điều trị trật khớp háng bẩm sinh theo BYT

Hướng dẫn kỹ thuật bó bột Hip spica cast điều trị trật khớp háng bẩm sinh

Trật khớp háng bẩm sinh là tình trạng chỏm xương đùi của một hoặc cả hai bên khớp háng bị trật ra khỏi vị trí bình thường của ổ cối. Trật khớp háng có thể phát hiện ngay sau khi sinh hoặc một vài tuần sau sinh.

Phân loại trật khớp háng bẩm sinh:

1. Theo thể loại:

+ Trật khớp háng đơn thuần

+ Trật khớp háng phối hợp với các dị tật bẩm sinh khác của hệ vận động như cứng khớp bẩm sinh, bàn chân khoèo bẩm sinh, não úng thủy, gai đôi cột sống…

2. Theo mức độ:

+ Khớp háng không ổn định: Chiếm tỷ lệ cao nhất (trên 60%), do gân, cơ và dây chằng.

+ Bán trật khớp háng: Một phần chỏm xương đùi bị trật ra khỏi ổ chảo, thường không có biến dạng ở chỏm xương đùi, cổ xương đùi cũng như tại ổ chảo.

+ Trật khớp háng hoàn toàn: chỏm xương đùi nằm hoàn toàn ngoài ổ chảo với các biến dạng của chỏm xƣơng đùi và ổ chảo.

Bó bột Hip Spica Cast trong điều trị trật khớp háng bẩm sinh là biện pháp cố định lại chỏm xương đùi của trẻ bị trật khớp háng hoàn toàn hoặc bán trật khớp háng bẩm sinh.

Chỉ định bó bột Hip spica cast

– Trẻ trật khớp háng bẩm sinh hoàn toàn dưới 36 tháng tuổi.

– Trẻ bán trật khớp háng, viêm chỏm xương đùi vô khuẩn..

– Sau phẫu thuật khớp háng, sau tiêm Botox trên trẻ bại não.

Chống chỉ định bó bột Hip spica cast

– Trẻ trật khớp háng bẩm sinh trên 36 tháng tuổi.

– Các tình trạng nhiễm khuẩn, nhiễm trùng sâu vùng khung chậu, khớp háng.

– Trẻ mắc nhiều dị tật bẩm sinh như cứng đa khớp, thoát vị não tủy….

Chuẩn bị con người và phương tiện

– Băng cotton hoặc giấy vệ sinh, bột bó.

– Thuốc: thuốc giảm đau (Paracetamol…), thuốc khử trùng (Betadine).

Các bước tiến hành

1. Tâm lý tiếp xúc

Giải thích rõ cho cha mẹ bệnh nhi và người nhà hiểu được tình trạng bệnh tật của trẻ và các bước sẽ tiến hành để tạo ra sự hợp tác chặt chẽ và tuân thủ.

2. Bó bột chỉnh hình Hip Spica Cast

– Trẻ được đặt nằm ngửa trên bàn bó bột bộc lộ toàn bộ vùng ngực -bụng- thắt lưng và hai chân. Làm vệ sinh sạch và khô.

– Tiến hành bó bột:

+ Quấn toàn bộ vùng thắt lưng-hông-đùi, hoặc thắt lưng-hông-đùi-cẳng-bàn chân bằng băng cotton hoặc giấy vệ sinh.

+ Quấn bột từ vùng thắt lưng-hông-đùi (Short Leg-Hip Spica Cast) hoặc thắt lưnghông-đùi-cẳng chân và bàn chân (Long Leg-Hip Spica Cast).Người bệnh được bó bột tư thế ếch với khớp háng hai bên gấp về phía bụng và dạng.

+ Giữ chân trẻ ở tư thế này đến khi khô bột.

+ Cố định bột trong 2 – 4 – 8 – 12 tuần(tùy thuộc lứa tuổi bắt đầu bó bột).

+ Tháo bột, làm vệ sinh sạch chân trẻ, bôi Betadine vào chỗ loét, xước.

Theo dõi bệnh nhân

– Theo dõi sau bó bột tại nhà: Nếu các ngón chân sưng, tím, hoặc trẻ xuất hiện sốt và quấy khóc không rõ nguyên nhân cần tháo bột ngay để kiểm tra.

– Thời gian bó bột: 2 tuần/ đợt, khoảng 04- 06 đợt.

– Cuối đợt bó cần chụp kiểm tra để xem vị trí chỏm xương đùi và ổ chảo đã vào đúng vị trí.

Tai biến và xử trí

– Gây tỳ đè dẫn đến viêm hoặc loét da và tổ chức dưới da

– Tổn thương phần mềm như gân, cơ, dây chằng.

– Teo cơ và giảm vận động do bất động lâu.

Yhocvn.net (Trích theo hướng dẫn Kỹ thuật bó bột Hip spica cast điều trị trật khớp háng bẩm sinh theo Bộ Y tế)