Giả cận thị: phân biệt và điều trị

Do thời gian làm việc nhiều với máy vi tính hoặc sau một đợt thi cử kéo dài nhiều người cảm thấy mắt kém đi nhiều, khi đeo thử kính cận thấy sáng, rõ hẳn ra và ngỡ rằng mình đã bị cận thị như sự thực thì không phải như vậy.

Khái niệm giả cận thị song hành với khái niệm cận thị.

Giống như các thuật ngữ y khoa khác như giả u, giả mang thai, giả nghén… giả cận thị hàm ý không phải là bệnh lý cố hữu mà là những rối loạn thoáng qua rất giống một bệnh hay một hội chứng nào đó.

Giả cận thị được định nghĩa như sau:

– Đó là sự chuyển thể tạm thời, không liên tục về mặt khúc xạ của con mắt sang tình trạng cận thị.

– Khi đó ảnh của vật được nhìn sẽ hội tụ trước võng mạc (giống như trong cận thị) do sự co thắt thoáng qua của cơ thể mi, làm tăng công suất khúc xạ của mắt.

Giả cận thị là sự chuyển thể tạm thời, không liên tục về mặt khúc xạ của con mắt sang tình trạng cận thị.

– Những rối loạn này ở hai dạng: thực thể hay cơ năng. Thực thể là do hệ thần kinh phó giao cảm bị kích động quá mức. Cơ năng là do mệt mỏi thị giác hay khó chịu nhất thời của mắt. Rất hay gặp trên sinh viên trong mùa thi hay những người làm nghề dùng mắt quá nhiều.

Trên những người tham gia thực nghiệm tình nguyện, khi bắt họ nhìn gần liên tục trong 7 tiếng sẽ có khoảng 60% bị cận thị ít nhất là -0,5D.

Triệu chứng giả cận thị

Phân biệt cận thị thực sự hay giả cận thị đối với bác sĩ chuyên khoa mắt không quá khó. Tuy nhiên hiện nay, tại các cửa hàng bán kính thường có dịch vụ khám và đo kính “tại trận”. Điều này khiến cho việc chuẩn đoán bệnh không chính xác. Có nhiều bệnh nhân đã trở thành cận thị thật, tăng số sau một thời gian dài đeo kính.

Triệu chứng chủ yếu của giả cận thị là khó khăn khi ghi chép sau một thời gian dài làm việc trong cự ly gần hay còn gọi là hiện tượng mệt mỏi thị giác. Thị lực có thể cải thiện nhất thời nếu đeo kính cận (kính trừ).

Chẩn đoán giả cận thị

Chẩn đoán phân biệt rất đơn giản chỉ bằng nhỏ thuốc liệt điều tiết như Atropin hay Cyclopegic, làm liệt cơ thể mi, giảm năng lực điều tiết, mắt sẽ trở lại bình thường.

Các bác sĩ chẩn đoán phân biệt giả cận thị bằng cách nhỏ thuốc liệt điều tiết như Atropin hoặc Cyclopegic.

Điều trị giả cận thị

Việc điều trị giả cận thị cũng tương đối đơn giản. Trong thể giả cận thị thực thể do những nguyên nhân dùng Atropine quá lâu, chấn thương mắt, chấn thương sọ não, viêm thể mi ta cần dừng thuốc liệt thể mi và điều tri căn nguyên. Với thể chức năng thì khắc phục chỉ đơn giản là làm việc điều độ, làm việc trong điều kiện tối ưu cho mắt, giữ khoảng cách nhìn cho đúng, tập mắt dưới sự hướng dẫn của bác sĩ mắt.

Các sản phẩm hỗ trợ mắt:

Có thể dùng một số thuốc thuộc dòng vitamine, thực phẩm chức năng để giúp đôi mắt đỡ mệt mỏi khi làm việc với cường độ cao, chống thoái hoá và lão hoá cơ quan thị giác.

Người tiêu dùng có quá nhiều lựa chọn, khối lượng thông tin quảng cáo tiếp thị đồ sộ cũng làm nhiều người phân vân không biết dùng loại gì. Xin mách nhỏ các bạn phương châm để dùng các thuốc bổ cho mắt đúng cách :

– Người trên 50 tuổi có thể dùng thực phẩm chức năng lâu dài bổ mắt lâu dài, liên tục

– Người trẻ thì dùng đến khi thấy đạt hiệu quả thì thôi: trong đợt thi, khi làm việc quá nhiều bằng mắt, khi đang bị bệnh mắt…

– Chỉ dùng 1 đến 2 loại thuốc bổ là cùng vì rất nhiều thuốc có thành phần gần giống nhau

– Đừng quên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng

Các thuốc nhỏ mắt có thành phần làm êm dịu mắt, chống khô mắt, chống ngứa và sát trùng nhẹ dùng để hỗ trợ cho con mắt mệt mỏi cũng có rất nhiều. Bạn chỉ nên chọn một loại trong các thuốc sau đây: Vimax, Computer Eyes, Blue Eye, Eye Rich…
Lời khuyên bác sĩ cho những người thường xuyên phải làm việc lâu bên máy tính:

Cho mắt nghỉ ngơi 5-10 phút sau khoảng 1h làm việc.Bạn có thể thư giãn bằng cách nhắm mắt, nhìn ra xa hoặc massage xung quanh mắt, nếu ai biết về huyệt đạo có thể day các huyệt: Toản Trúc, Tình Minh, Thái Dương..

Đừng quên là mắt cũng như bất kỳ cơ quan nào có quyền mệt mỏi, lẫn công khi bị làm việc quá nhiều. Ai trong chúng ta cũng có thể bị mệt mỏi thị giác, giả cận thị. Vì thế hãy làm việc bằng mắt điều độ và hợp vệ sinh.

Bs.TS.Hoàng Cương – BV Mắt Trung Ương