Đối mặt với Zika

Nguy cơ dịch xâm nhập và bùng phát rất lớn

Tổ chức Y tế Thế giới mới đây đã nhấn mạnh dịch bệnh do virus Zika đang lây lan với tốc độ chóng mặt. Hiện nay, bệnh dịch do virus Zika đang lan rộng trên thế giới, đã có 61 quốc gia và vùng lãnh thổ thông báo có sự lưu hành hoặc có sự lây truyền virus Zika, riêng trong tháng Ba đã ghi nhận thêm gần 30 nước.

Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến khẳng định, Việt Nam chưa ghi nhận bất kỳ ca bệnh nào nhiễm virus Zika, tuy nhiên, để tăng cường phòng chống dịch bệnh do virus Zika, cần nâng mức cảnh báo lên cấp độ 2 (coi như đã có ca bệnh).

Lý giải việc nâng mức cảnh báo, bà Tiến phân tích, xung quanh khu vực châu Á và vùng Đông Nam Á có nhiều nước đã ghi nhận sự lưu hành ca bệnh do virus Zika, đặc biệt là các nước có chung đường biên giới như Lào, Campuchia, Thái Lan, Trung Quốc… đã có ca bệnh. Vì thế, nguy cơ dịch xâm nhập vào Việt Nam và khả năng bùng phát thành dịch là rất lớn. Thêm nữa, Việt Nam cũng là nước có điều kiện thời tiết, khí hậu nhiệt đới, tình hình biến đổi khí hậu phức tạp cộng với sự lưu hành của muỗi vằn – loại muỗi truyền cả bệnh sốt xuất huyết Degue và bệnh do virus Zika góp phần ảnh hưởng đến nguy cơ xâm nhập và lây truyền bệnh.

Bên cạnh đó, nhiều người đi từ vùng dịch không chỉ là người Việt về nước, mà còn là du khách nước ngoài đi từ vùng dịch về, rồi tới Việt Nam… “Hiện nay, 80% ca bệnh không có triệu chứng, nếu có thì cũng rất nhẹ, vì thế việc kiểm soát phát hiện sớm ca bệnh rất khó. Miễn dịch trong cộng đồng với virus Zika gần như không có nên khi có mầm bệnh dịch dễ lây lan,” ông Trần Đắc Phu – Cục trưởng Cục Y tế dự phòng phân tích.

Giám sát khó khăn

Bộ Y tế khuyến cáo với phụ nữ có thai hoặc dự định có thai không nên đi đến vùng dịch khi không thực sự cần thiết. Người đang sinh sống ở vùng có dịch bệnh hoặc đi/đến/về từ vùng dịch do vi rút Zika cần chủ động theo dõi sức khỏe trong vòng 12 ngày, nếu có dấu hiệu bất thường về sức khỏe hãy đến cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị. Điện thoại đường dây nóng: 098. 671. 115; sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục hoặc không quan hệ tình dục trong ít nhất 28 ngày để phòng lây truyền vi rút Zika qua đường tình dục.

Ông Nguyễn Đắc Tài – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, cho hay, ngày 30-3, tỉnh cũng đã nâng mức độ cảnh báo lên cấp độ 2, sau khi có du khách người Australia bị nhiễm virus Zika đã di chuyển qua tỉnh này trong tháng 3 vừa qua. Tuy nhiên, vấn đề khó khăn với tỉnh Khánh Hòa là nhiều khách du lịch hiện không chỉ nhập cảnh ở cửa khẩu quốc tế Cam Ranh, mà chủ yếu đến từ các cửa khẩu khác, đặc biệt là du khách đi xuyên Việt, rất khó kiểm soát. Ngoài ra, Khánh Hòa cũng bổ sung thêm 3 tỷ đồng để phòng chống dịch.

Để có thể phát hiện sớm các ca bệnh nghi ngờ từ cửa khẩu, đại diện Trung tâm kiểm dịch quốc tế TP. Hồ Chí Minh cho rằng việc sàng lọc các hành khách đến từ vùng dịch còn nhiều lúng túng do chưa xác định được các chặng bay trước khi họ đến Việt Nam. Về biểu hiện bệnh, có một khó khăn là 80% ca nhiễm virus Zika không có biểu hiện lâm sàng, đặc biệt là các khách từ vùng dịch về nên hiện chưa tiến hành khai tờ khai về dịch bệnh Zika. Hơn nữa, tờ khai mới chỉ triển khai áp dụng cho Ebola, MERS-CoV. Vì thế để biết được khách có di chuyển từ vùng dịch về hay không, cần phải có sự phối hợp, hỗ trợ của công an cửa khẩu.

Để kiểm soát chặt chẽ du khách quốc tế đi từ vùng dịch bằng đường hàng không, đường biển, Bộ trưởng Bộ Y tế đề nghị các Trung tâm kiểm dịch y tế quốc tế ở các cảng hàng không, sân bay quốc tế phối hợp công an cửa khẩu có tờ khai riêng cho bệnh do virus Zika, tập trung ưu tiên các trường hợp đi từ Brazil, Argentina, Colombia…

Bộ trưởng Tiến cho biết, hiện có 11 đơn vị có khả năng xét nghiệm Zika gồn 6 đơn vị tuyến trung ương và 5 đơn vị tuyến tỉnh. Hiện đã gần 800 mẫu đã được xét nghiệm tại các đơn vị nhưng chưa ghi nhận trường hợp dương tính với virus Zika. Bộ Y tế cũng đặc biệt yêu cầu giám sát các trường hợp đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh thông qua hệ thống sản nhi.

Trước đó, ngày 30-3, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đã ra quyết định thành lập 8 đoàn kiểm tra công tác phòng chống dịch bệnh do virus Zika tại 16 tỉnh, thành trọng điểm. Bộ Y tế cũng đã thành lập 4 đội đáp ứng nhanh tại tuyến Trung ương và khu vực sẵn sàng ứng phó dịch bệnh.

Chủ trì cuộc họp Ban Chỉ đạo phòng chống dịch bệnh do vi rút Zika trên địa bàn TP. Hà Nội, ngày 31-3, TS Nguyễn Khắc Hiền, Giám đốc Sở Y tế Hà Nội, cho biết Sở đang giám sát vi rút Zika tại 62 bệnh viện đa khoa trên địa bàn, tại cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài. Theo TS Nguyễn Nhật Cảm, Giám đốc Trung tâm y tế dự phòng Hà Nội, thành phố luôn duy trì hoạt động của 65 đội chống dịch cơ động để phòng dịch Zika. Phòng xét nghiệm của TTYT Hà Nội đủ năng lực chẩn đoán vi rút Zika.

Bác tin Việt Nam có 4 trường hợp nhiễm virus Zika

Đại diện cho Bộ Y tế, ông Trần Đắc Phu – Cục trưởng Cục Y tế dự phòng mới đây đã bác bỏ thông tin Việt Nam đã ghi nhận 4 trường hợp dương tính với virus Zika ở Khánh Hòa. Trước đó, 4 mẫu bệnh phẩm do Viện Paster Nha Trang kiểm nghiệm, phát hiện dương tính với vi rút Zika đã được chuyển ra Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương kiểm nghiệm và có kết quả âm tính. Ngày 31-3 các mẫu này cũng được kiểm tra chéo lại, khẳng định thêm một lần nữa âm tính với vi rút Zika.

Để khắc phục sự sai sót có thể xảy ra, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến chỉ đạo, việc kiểm nghiệm các mẫu bệnh phẩm phải được thực hiện chéo giữa các phòng kiểm nghiệm để cho kết quả chính xác nhất. Nhất là với các mẫu nghi ngờ dương tính càng phải kiểm tra chéo, trong đó Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương là đơn vị có trách nhiệm trả lời xét nghiệm cuối cùng. Đến nay, cả nước đã tiến hành 784 mẫu bệnh phẩm đều cho thấy âm tính với vi rút Zika.

Khẳng đinh hiện chưa có vắcxin phòng bệnh và chưa có thuốc điều trị đặc hiệu đối với bệnh do virus Zika, để phòng dịch, Bộ trưởng Tiến kêu gọi người dân hãy chủ động diệt muỗi, diệt loăng quăng, bọ gậy, lật úp tất cả những vật có thể chứa nước để không có nơi cho muỗi sinh sôi phát triển. “Không có muỗi, không bị muỗi đốt sẽ không có vi rút Zika. Vì thế, việc quan trọng nhất lúc này là diệt nguồn sống của loăng quăng, bọ gậy, không để cho muỗi đốt”, Bộ trưởng Tiến nói.

Phó giáo sư-tiến sỹ Lương Ngọc Khuê, Cục Quản lý Khám-chữa bệnh, cho biết hiện các cơ sở khám, chữa bệnh chuẩn bị sẵn sàng khu vực điều trị để tiếp nhận và điều trị người bệnh nghi ngờ mắc bệnh do virus Zika; chuẩn bị các cơ số thuốc, trang thiết bị y tế, vật tư, để phục vụ tốt việc thu dung, điều trị các ca bệnh nghi ngờ do virus Zika.

Minh Vũ

Nguồn: Đại đoàn kết