Nên tiêm vắc xin ngừa COVID-19 cho người cao tuổi vì sao?

Nên tiêm vắc xin ngừa COVID-19 cho người cao tuổi vì sao?

Người già an toàn với vắc xin ngừa covid-19, nên tiêm chủng vắc xin ngừa COVID-19 cho người cao tuổi hay không?. Hiện nay các loại vắc-xin để chống lại vi-rút COVID-19 và hiện đang được phân phối cho các nhân viên y tế và những người trưởng thành có nguy cơ mắc bệnh làm việc nơi tuyến đầu chống dịch, nhiều người cao tuổi sẽ sớm có thể được chủng ngừa. Hiện nay có rất nhiều thông tin sai lệch trên internet và phương tiện truyền thông xã hội liên quan đến vắc xin cho người cao tuổi và những nhóm người khác.

Có những lý do chính đáng để người lớn tuổi chủng ngừa. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ , nguy cơ mắc bệnh nặng với COVID-19 tăng lên theo độ tuổi, với người lớn tuổi có nguy cơ cao nhất. Mặc dù 65,1% trường hợp COVID-19 xảy ra ở những người dưới 49 tuổi, 95,3% trường hợp tử vong xảy ra ở những người từ 50 tuổi trở lên, CDC cho biết.

Các nghiên cứu cho thấy vắc xin COVID-19 an toàn và hiệu quả  trong việc ngăn ngừa bệnh nặng do COVID-19.

Ở Việt Nam người >65 tuổi bắt đầu được tiêm covid vaccine, và tuy lượng vaccine có hạn, vẫn còn rất nhiều người ngần ngại không muốn tiêm.

Nguy cơ bị bệnh nặng do COVID-19 tăng lên theo tuổi. Đây là lý do tại sao  CDC Mỹ khuyến cáo người từ 65 tuổi trở lên nên tiêm vắc-xin COVID-19. Tiêm vắc-xin phòng COVID-19 là một bước quan trọng để giúp ngăn ngừa bệnh do COVID-19.

Covid-19 bị nặng và tử vong cao nhất ở người cao tuổi. Càng cao tuổi nguy cơ càng lớn. Theo một nghiên cứu trên 16 nước có tỉ lệ nhiễm covid cao năm ngoái, so với người <55 tuổi, người 55-64 có tỉ lệ tử vong do covid cao hơn 8.1 lần, còn người >65 tuổi cao hơn tới 62 lần. Đàn ông lớn tuổi có nguy cơ cao hơn phụ nữ. Ở Mỹ, theo số liệu mới nhất của CDC, người >50 tuổi chiếm 34% số ca nhiễm nhưng tới 95% số tử vong do covid. Người >65 chiếm 13% số ca nhiễm nhưng tới 80% số tử vong. Số liệu tử vong do covid ở VN thời gian qua cũng cho thấy đa số đều ở người cao tuổi.

Tại sao người cao tuổi lại tăng cao nguy cơ bệnh nặng và tử vong do covid? Người cao tuổi đa số có bệnh mãn tính (theo số liệu của Mỹ khoảng 80% có ít nhất 1 bệnh mãn tính). Các bệnh mãn tính này làm nhiễm covid thêm nặng và phức tạp hóa việc điều trị covid. Cao tuổi đồng nghĩa với suy giảm tự nhiên của hệ miễn dịch, các cơ quan đoàn thể đều yếu đi. Dung lượng phổi giảm, chức năng gan, thận đều kém…thì cơ thể khó chống chọi với covid.  Covid lại là một loại virus mới cơ thể chưa gặp, chưa có sẵn kháng thể, càng làm hệ thống phòng ngự của cơ thể dễ bị ngã quỵ.

Mấy tháng trước khi dịch covid ở Vn còn ít, nguy cơ nhiễm covid thấp.  Khi dịch đã lan rộng như hiện nay, nguy cơ nhiễm covid là hiện hữu. Với mỗi cá nhân người cao tuổi, các biện pháp như giãn cách, 5K chỉ giúp một phần, mà chủ yếu phải trông chờ vào bảo vệ trực tiếp của vaccine.

Hiệu quả vắc xin ngừa COVID-19 với người cao tuổi

Hiện nay có 3 loại vaccine phổ biến đang được dùng ở Việt Nam là Astrazeneca, Pfizer, và Moderna. Trong các thử nghiệm lâm sàng pha 3 của cả 3 loại vaccine trên đều có nhóm người >65 tuổi, nhưng nhóm >75 tuổi thì ít hơn. Với Pfizer, hiệu lực trong nhóm >65 là 95%. Trong nhóm >75 là 100% nhưng số ca quá ít nên không có xác định chắc chắn (0 ca nhóm vaccine và 5 ca nhóm chứng). Trong nghiên cứu quan sát ở Israel với số liệu của 4 tháng đầu năm nay, xuât bản trên tờ Lancet, hiệu lực của vaccine Pfizer với ca có triệu chứng, với ca nặng/tử vong đều trên 95-96% và giống nhau giữa các lứa tuổi kể cả với người >65.

Một liều vắc xin Covid-19 duy nhất mang lại mức độ bảo vệ cao chống lại bệnh nặng, nhiều bằng chứng cho thấy hiệu quả ngay cả ở những nhóm tuổi già nhất.

Một nghiên cứu trên các bệnh nhân ở Bệnh viện Bristol cho thấy cả thuốc tiêm Pfizer BioNTech và Oxford AstraZeneca ngăn ngừa 80% trường hợp nhập viện ở những người trên 80 tuổi.

Theo thử nghiệm lâm sàng pha 3, vắc xin Moderna có hiệu lực 86.4% với ca có triệu chứng và 100% với ca nặng ở người >65. Với Astrazeneca cho thấy hiệu lực 80% với ca có triệu chứng và 100% với ca nặng ở người >65.  Các nghiên cứu quan sát cũng cho thấy hiệu lực bảo vệ ca nặng của Moderna là 94% và Atrazeneca ở mức 80% trở lên.

Nghiên cứu ở Anh cho thấy giảm 57% và 63% nguy cơ nhiễm trùng có triệu chứng ở những người trên 80 tuổi được tiêm vắc xin Pfizer và AstraZeneca sau 14 ngày được tiêm liều duy nhất.

Ở Scotland, tiêm vắc xin Pfizer dường như giúp giảm 85% và Astrazeneca giảm 94%  nguy cơ nhập viện đối với những trường hợp ở nhóm cao tuổi này, hcos tác dụng trong một thời gian 28-34 ngày sau liều đầu tiên.

Nhưng các nhà nghiên cứu khuyến cáo không nên tập trung quá kỹ vào những khác biệt nhỏ về số lượng.

Hiệu lực với các chủng covid khác nhau có thể khác nhau, nhưng nhìn chung các covid vaccine khi tiêm đủ 2 mũi đều có bảo vệ ca nặng/tử vong rất tốt ở người cao tuổi.

Các loại vắc xin ngừa COVID-19 có an toàn với người cao tuổi

An toàn là lý do nhiều người cao tuổi còn ngần ngại tiêm vắc xin ngừa COVID-19. Qua kết quả của các thử nghiệm lâm sàng và thực tế hàng trăm triệu liều đã được sử dụng trên khắp thế giới, tất cả các vaccine hiện nay đều được cho là an toàn ở người cao tuổi.  Người cao tuổi thậm chí còn có ít tác dụng phụ hơn người trẻ tuổi.

Các tác dụng phụ thường gặp nhất với vắc xin ngừa COVID-19 trong các thử nghiệm pha 3 và theo dõi an toàn trong thực tế là đau tại chỗ tiêm, đau đầu, và mệt mỏi, và chủ yếu là ở mức nhẹ hoặc trung bình, và sẽ hết đi trong vòng 1-3 ngày sau tiêm.  Đau cơ, sốt, chóng mặt, ớn lạnh là các tác dụng phụ khác có thể gặp. Những người tiêm mũi 2 vaccine Pfizer hoặc Moderna thường có tác dụng phụ nhiều hơn so với mũi 1.  Vaccine Astrazeneca thì thường là ngược lại.

Những tác dụng phụ này không có gì là bất thường. Nó là biểu hiện chứng tỏ cơ thể đang tập trung lực lượng xây dựng miễn dịch chống lại covid.

Tùy thuộc vào loại vắc-xin COVID-19 bạn nhận được, bạn có thể cần tiêm mũi thứ hai 3 hoặc 4 tuần sau mũi tiêm đầu tiên.

Sau khi chủng ngừa, một số người bị tác dụng phụ. Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm:

– Đau, đỏ hoặc sưng ở nơi bạn tiêm

– Mệt mỏi

– Đau đầu

– Đau cơ

– Ớn lạnh

– Sốt

– Buồn nôn

Trên đây là những dấu hiệu bình thường cho thấy cơ thể đang xây dựng lớp bảo vệ chống lại COVID-19. Tìm hiểu thêm về những điều sẽ xảy ra sau khi tiêm vắc xin COVID-19.

Các vắc xin ngừa COVID-19 đều không phải là vaccine sống giảm độc lực, không có chuyện tiêm làm nhiễm covid, cũng không có chuyện các vaccine mRNA (Pfizer/Moderna) làm thay đổi gen. Và kinh nghiệm với vaccine nói chung và với vaccine covid nói riêng của thế giới không cho thấy nên có lo ngại gì về an toàn lâu dài của vaccine. Tóm lại, nguy cơ của người cao tuổi với COVID-19 là rất cao. Một chút khó chịu sau tiêm vaccine là chấp nhận được, và nguy cơ an toàn nếu có thì cũng rất nhỏ. Chừng nào dịch covid còn thì cân bằng giữa lợi ích và nguy cơ nghiêng hẳn về phía lợi ích.  Nên động viên khuyến khích người cao tuổi trong gia đình tiêm vaccine ngừa COVID-19. Người cao tuổi nên đi tiêm vaccine để bảo vệ chính mình.

Nên tiêm vắc xin ngừa COVID-19 cho người cao tuổi vì sao?

Yhocvn.net (Tổng hợp)