Categories: Tim mạch

Chẩn đoán và xử trí đau thắt ngực ổn định

Đau thắt ngực ổn định là do hiện tượng các mảng xơ vữa động mạch vành làm hẹp lòng mạch dẫn đến giảm dòng chảy của máu cung cấp cho tim.

Đau thắt ngực, cảm giác chẹn ngực là do hiện tượng thiếu máu cục bộ.

Đau thắt ngực ổn định xảy ra khi gắng sức hoặc do stress do nhu cầu hoạt động của tim đòi hỏi lượng máu cung cấp lớn hơn.

Ở người khoẻ mạnh khi hoạt động gắng sức làm tăng nhu cầu oxy, vì vậy đòi hỏi tăng lưu lượng máu cung cấp. Khi có hẹp động mạch vành (do các mảng xơ vữa động mạch vành) lưu lượng máu từ mạch vành không cung cấp đủ cho nhu cầu cơ tim dẫn đến thiếu máu cơ tim cục bộ gây ra đau thắt ngực. Khi nghỉ ngơi hoặc dùng các thuốc giãn động mạch vành máu cung cấp cho cơ tim làm giảm hiện tượng đau thắt ngực.

Dấu hiệu nhận biết đau thắt ngực ổn định

– Đau thắt ngực ổn định thường kéo dài từ 2 phút đến 15 phút. Đau thắt ngực có thể thay đổi khác nhau, nhiều bệnh nhân có cảm giác đau, chẹn ngực, cảm giác đè nén, nặng ngực.

– Đau thắt ngực có thể lan lên cổ, ra tay trái, lên mang tai.

– Đôi khi có thể găp các dấu hiệu khác như: buồn nôn, nôn, vã mồ hôi, khó thở.

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ đau thắt ngực ổn định

Các yếu tố nguy cơ của đau thắt ngực gồm: yếu tố lối sống, làm tăng nguy cơ bệnh động mạch vành và các bệnh tim mạch bao gồm:

– Hút thuốc lá thuốc lào: làm tổn thương các mạch máu làm tăng nắng đọng cholestrol.

-Mức độ cholesterol tăng cao.

– Nối sống tĩnh tại ít vận động.

– Tăng huyết áp: tăng huyết áp làm tổn thương thành mạch làm tăng quá trình lắng đọng mảng xơ vữa mạch vành.

– Chế độ ăn nhiều mỡ, cholesterol: cholestrol là thành phần lắng đọng trong các mảng xơ vữa.

– Đái tháo đường: làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch và hẹp lòng mạch.

– Thừa cân, béo phì.

– Sử dụng cocaine hoặc các thuốc tương tự.

– Tiền xử gia đình mắc bệnh mạch vành.

– Tuổi: trên 45 tuổi đối với nam và trên 55 tuổi đối với nữ nguy cơ xơ vữa động mạch tăng làm tăng nguy cơ mắc đau thắt ngực ổn định.

Chẩn đoán đau thắt ngực ổn định

Chẩn đoán đau thắt ngực ổn định đòi hỏi khai thác kỹ tiền sử bệnh tật, khám lâm sàng, đo huyết áp, đánh giá mức độ cholesterol, nghe mô tả triệu chứng của người bệnh thực hiện các xét nghiệm

– Điện tâm đồ lúc nghỉ.

– Điện tâm đồ gắng sức.

– Siêu âm tim gắng sức.

– Chụp động mạch vành: đưa ống thông vào chỗ xuất phát động mạch vành đánh giá được mức độ hẹp động mạch vành, lưu lượng động mạch vành.

Biến chứng bệnh đau thắt ngực ổn định

– Biến chứng của đau thắt ngực ổn định có thể dẫn đễ nứt vỡ mảng xơ vữa và ngưng kết tiểu cầu hình thành cục máu đông gây tắc mạch.

– Suy tim: do giảm lượng máu cung cấp cho tim lâu dài có thể dẫn đến suy tim.

– Đột tử thường do nhồi máu cơ tim một số ít do rối loạn nhịp.

Điều trị đau thắt ngực ổn định

Mục tiêu điều trị là giảm triệu chứng đau ngực, đảm bảo cấp máu cho tim, kiểm soát các yếu tố nguy cơ gây ra đau thắt ngực ổn định.

– Cách tốt nhất là kiểm soát các yếu tố nguy cơ như bỏ thuốc lá thuốc lào, điều trị Cholesterol về mục tiêu, khống chế tăng huyết áp,

– Một số thuốc được sử dụng điều trị bệnh động mạch vành ổn định:

+ Nitroglycerin: tác dụng làm giãn mạch vành tăng cung cấp máu.

+ Chẹn beta giao cảm: làm chậm nhịp tim , làm giảm sức co bóp cơ tim, làm giảm nhu cầu tiêu thụ oxy cơ tim.

+ Chẹn kênh calci: làm giãn mạch vành làm tăng cung cấp máu cho tim.

+ Aspirin liều thấp: chống ngưng kết tiểu cầu làm giảm nguy cơ hình thành cục máu đông có thể gây nhồi máu cơ tim.

+ Statin: có tác dụng làm giảm nồng độ cholesterol máu. làm giảm lắng đọng của mảng xơ vữa và làm giảm nguy cơ nứt vỡ của mảng xơ vữa.

– Khi đã điều trị tối ưu mà bệnh nhân vẫn còn triệu chứng đau ngực có thể tiến hành chụp động mạch vành đánh giá mức độ hẹp tắc để tiến hành nong bóng, đặt stent làm thông thoáng hệ thống mạch cấp máu cho tim, hoặc phẫu thuật bắc cầu nối chủ vành.

– Thay đổi lối sống:

+ Nếu hút thuốc bạn hãy từ bỏ.

+ Chế độ ăn có lợi cho sức khoẻ: giảm lượng muối, nhiều rau và hoa quả.

+ Nói với bác sĩ về kế hoạch tập luyện thể dục.

+ Nếu bạn quá cân, béo phì cần lời khuyên của các bác sĩ để có kế hoạch giảm cân.

+ Uống thuốc điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ.

+ Tránh các bữa ăn quá no.

+ Luôn biết cách nghỉ ngơi thich hợp tránh stress.

Dự phòng đau thắt ngực ổn định

Kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ: tăng huyết áp, bệnh mạch vành, bệnh van tim..

Thay đổi lối sống:

Bỏ thuốc lá.