Cấu trúc da và nguyên nhân lão hóa sớm

Cấu trúc da và nguyên nhân lão hóa sớm

Cấu trúc chính của làn da gồm 3 lớp thượng bì, trung bì và hạ bì.

Da người là một cấu trúc tinh vi, đa chức năng và là cơ quan hoàn thiện nhất của cơ thể. Da là cơ quan lớn nhất trong cơ thể, bao gồm khoảng 15% trọng lượng cơ thể. Về thành phần hóa học, da có khoảng 70% nước, 25% protein và 2% lipid.

Chức năng của da

Da là bộ phân tiếp xúc trực tiếp với môi trường nhiều nhất trong cơ thể, nó không chỉ là vỏ bọc bên ngoài cơ thể mà cấu trúc da còn đảm nhiệm nhiều chức năng khác nhau.

– Giữ ẩm cho cơ thể

– Bảo vệ các cơ quan như:

Thần kinh, mạch máu, xương, nội tạng trước các yếu tố có hại về sinh học, cơ học, hóa học và vật lý. Cấu trúc da hình thành từ các sợi collagen có tính chất đàn hồi giúp da chịu được những áp lực đặt lên da.

– Bài tiết:

Tùy vào cơ địa mà tuyến mồ hôi bài tiết với cường độ khác nhau để điều hòa thân nhiệt và đào thải độc tố cho cơ thể.

– Miễn dịch:

trong cấu trúc da có các tế bào langerhan giúp kháng khuẩn tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể

– Điều hòa thân nhiệt

– Dự trữ nước

– Cảm giác:

Da là 1 trong 5 giác quan của con người. Da có khả năng nhạy cảm với nhiều áp lực, tiếp xúc, nhiệt độ và đau.

– Tổng hợp vitamin D.

Các lớp cấu tạo của da người

Lớp biểu bì (thượng bì) – Lớp bảo vệ

Lớp biểu bì là cấu trúc da ở lớp trên cùng, bao gồm các mô vảy sừng phân tầng. Lớp biểu bì phân hóa thành 5 lớp khác nhau: lớp đáy, lớp gai, lớp hạt, lớp bóng (tuyến dầu) và lớp sừng (tế bào tróc vẩy – tế bào chết). Lớp sâu nhất của biểu bì chứa 70 – 75% nước và lớp sừng chứ 10 – 15%. Vòng đời của tế bào da kéo dài 26 – 42 ngày.

Độ dày trung bình cấu trúc da lớp biểu bì khoảng 0.1 – 1mm tùy vùng da. Mỏng nhất là mi mắt (đó là lý do vì sao vùng da mắt thường là vùng dễ bị tổn thương và lão hóa nhất, cửa sổ tâm hồn cũng là nơi “tố cáo” tuổi tác của chúng ta), dày nhất là lòng bàn tay bàn chân. Lớp biểu bì có khả năng tái sinh và thay thế cao khi bị tổn thương (khả năng này sẽ giảm dần qua tuổi tác).

Da có tính acid nhẹ (pH = 4,5 – 5,5) và được gọi là lớp vỏ acid của da. Lớp này có tác dụng bảo vệ làn da của bạn khỏi những vi khuẩn, tia bức xạ từ mặt trời, máy tính, điện thoại, ô nhiễm môi trường,…duy trì lớp keratin được kết nối chặt chẽ. Nếu lớp keratin yếu đi da sẽ dễ bị nhiễm trùng, nhạy cảm với tia cực tím, hóa chất, trở lên khô, kích ứng và bong da.

Lớp trung bì – Lớp giữa của da

Lớp trung bì được phân tác với lớp biểu bì qua lớp tế bào đáy, đây là cấu trúc da thứ 2.

Mô hình cấu tạo lớp trung bì của da

Lớp trung bì là cầu nối giữa lớp hạ bì và biểu bì thông qua một cấu trúc sợi có khả năng di động tương đối. Độ dày của lớp trung bì trung bình từ 0,5 – 4mm. Có 2 lớp trung bì là: lớp nhú và lớp lưới (hay còn được gọi là trung bì nông, trung bì sâu). Lớp trung bì chứa Collagen và Elastin định hình cấu trúc da, tạo tính đàn hồi và độ săn chắc da.

Chức năng cơ bản của lớp trung bì là:

– Điều hòa thân nhiệt thông qua thay đổi tuần hoàn máu và tiết mồ hôi.

– Cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho lớp biểu bì.

– Giữ chức năng bảo vệ cơ học cho các cấu trúc sâu hơn của da.

– Quyết định độ nhạy cảm của da.

Lớp hạ bì – Lớp mỡ dưới da

Lớp mỡ dưới da nằm ngay dưới và liên kết lỏng lẻo với lớp trung bì. Lớp hạ bì của da có cấu trúc như lớp bọt biển gồm: Sợi collagen, elastin, tế bào mỡ, mạch máu, mạch bạch huyết, tế bào thần kinh. Bề mặt lớp mô mỡ được nối với lớp trung bình bằng các sợi collagen hướng từ lớp trung bì đến hạ bì.

Lớp hạ bì bảo vệ làn da khỏi những tác động mạnh, va chạm

Chức năng chính của lớp mỡ dưới da:

– Cung cấp năng lượng: chất béo là nguồn năng lượng dồi dào, 1g chất béo cung cấp 9 cal năng lượng.

– Cách nhiệt: Chất béo giữ ấm cho cơ thể do nó ngăn cách và cung cấp nhiệt cho cơ thể trong môi trường lạnh.

– Bảo vệ: Chất béo giúp giảm nhẹ chấn động và va chạm, nhiệt độ, giúp da linh động, vì da có thể co gian theo bất cứ hướng nào trong 1 giới hạn cho phép. Do đó, bảo vệ làn da khỏi những tổn thương.

– Sản xuất hormone: mô mỡ có thể độc lập tổng hợp estrogen và testosterone.

Ngoài 3 lớp chính trên 1 cấu trúc da không thể bỏ qua đó là lớp phụ của da gồm: tuyến bã nhờn, mô hôi, lông, móng…. chức năng của lớp này là điều hòa thân nhiệt, bảo vệ làn da tránh mất nước…

Nguyên nhân gây lão hóa da sớm

Collagen và elastin là hai protein quan trọng của cơ thể, riêng collagen chiếm đến 70% cấu trúc da. Theo thời gian, chúng bị suy giảm cả về số lượng và chất lượng: Theo nghiên cứu, kể từ năm 25 tuổi, mỗi năm làn da mất đi 1 – 1.5% lượng collagen, năm 30 tuổi mất 15%, 40 tuổi mất 30% và đến 50 tuổi thì da mất đến 45% lượng collagen. Điều này đồng nghĩa với việc làn da xuất hiện nhiều nếp nhăn, tàn nhang, chùng nhão, chảy xệ. Ngoài ra còn có các tác nhân khác gây nên việc lão hóa da như stress, căng thẳng, mệt mỏi, thức khuya, ăn uống không điều độ (uống nhiều bia rượu, các chất béo, chất ngọt…), các loại ô nhiễm (khói bụi, hóa chất…), tia tử ngoại, sử dụng mỹ phẩm kém chất lượng, không đúng cách.

Yhocvn.net