Cần làm gì để giúp trẻ tiêu hóa tốt

Rất nhiều trẻ được chăm chút rất cẩn thận. Chúng thường được ép ăn nhiều nhưng vẫn phát triển chậm thậm chí còn suy dinh dưỡng. Những bữa ăn hợp lý là vô cùng quan trọng đối với trẻ. Các mẹ sẽ hỏi thế nào là bữa ăn hợp lý đúng không nào? Câu trả lời là bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng, vừa đủ, trẻ ăn một cách hứng thú, thậm trí còn thòm thèm, trẻ hấp thụ và tăng cân. Đó chính là những bữa ăn hợp lý.

Nguyên lý hấp thụ chất dinh dưỡng ở trẻ

Thực tế cho thấy, nếu trẻ ăn được số lượng thức ăn nhiều nhưng chất lượng của bữa ăn lại chưa đảm bảo đầy đủ và cân đối giữa các chất dinh dưỡng thì trẻ cũng không có đầy đủ các nguyên liệu cần thiết để xây dựng và phát triển cơ thể. Hơn nữa, chúng ta cũng biết rằng ăn chỉ là động tác đưa thức ăn vào hệ tiêu hóa của trẻ qua đường miệng, ở trong hệ tiêu hóa, thức ăn cần được tiêu hóa thành các chất dinh dưỡng dưới dạng các phân tử rất nhỏ, chính các phân tử này mới được hấp thụ vào máu và được sử dụng như là các nguyên liệu để “xây dựng” nên có thể trẻ. Quá trình tiêu hóa chất bột đường bắt đầu ở miệng khi nước bọt trộn lẫn với thức ăn, sau đó tiếp tục ở ruột non với các men tiêu chất bột đuờng của dịch tụy. Chất đạm tiêu hóa một phàn ở dạ dày nhờ axít, sau đó tiêu hóa ở ruột nhờ men tiêu chất đạm của tụy.

Chất béo phải đến ruột non mới tíêu hóa nhờ dịch mật do gan tiết và men tiêu mở do tụy tiết. Sau khi đuợc tiêu hóa, các chất dinh dưỡng được hấp thụ qua thành ruột non vào máu. Tại ruột già, tuy không có men tiêu hóa, nhưng có các vi khuẩn có lợi giúp lên men thức ăn thừa và có thể giúp hấp thu thêm một phần chất dinh dưỡng nữa vào máu. Như vậy, để thức ăn tiêu hóa và hấp thu tốt, hệ tiêu hóa của trẻ cần phải được phát triển đầy đủ, men tiêu hóa dồi dào, ống tiêu hóa phải nguyên vẹn không bệnh tật hay tổn thương.

Những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ hấp thụ kém

– Chế biến thức ăn không phù hợp với hệ tiêu hóa non nớt của trẻ. Đối với trẻ nhỏ, thức ăn cần phải được chế biến dưới dạng bột, cháo, băm nhỏ, ninh nhừ đế trẻ dễ tiêu hóa, hấp thu và tránh gây tổn thương cho hệ tiêu hóa của trẻ.

– Thời điểm cho ăn bổ sung chưa hợp lý (quá sớm). Khi đó, hệ tiêu hóa cũng như các men tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện để tiêu hóa các thức ăn ngoài sữa, dẫn tới tổn thương và rối loạn sự tiêu hóa -hấp thu thức ăn của trẻ tại thời điểm đó cũng như sau này.

– Trẻ mắc các bệnh lý cấp tính như viêm đường hô hấp, viêm tai, các nhiễm trùng đường ruột…, hoặc các rối loạn sinh lý như mọc răng, tiêm chủng cũng là một trong những nguyên nhân làm giảm sự tiêu hóa và hấp thu thức ăn ở trẻ. Do khi mắc các bệnh này, trẻ thường bị sốt và sốt cao sẽ gây giảm tiết, bất hoạt hoặc làm giảm hoạt động của các men tiêu hóa cũng như giảm nhu động của ruột, do đó, làm giảm quá trình tiêu hóa và hấp thu. Đặc biệt là các nhiễm trùng đuờng một sẽ gây tổn thương cũng nhu gây rối loạn hệ vi khuẩn chỉ dẫn tới ảnh hưởng trực tiếp tới sự tiêu hóa và hấp thụ thức ăn của trẻ. Ngoài ra, khi bị bệnh, trẻ thường phải điều trị bằng các thuốc trong đó có kháng sinh. Đây cũng là một yếu tố làm rối loạn hệ vi khuẩn chí đường ruột làm ảnh hưởng đến sự tiêu hóa của trẻ.

Cần làm gì để giúp trẻ tiêu hóa – hấp thu tốt hơn.

Dù vì lý do gì thì cũng cầnn hỗ trợ trẻ tiêu hóa và hấp thu tốt thức ăn. Chúng ta cần phải chú ý tới vấn đề dinh dưỡng hợp lý cho trẻ và một số vấn đề liên quan như sau:

– Đám bảo chất lượng bữa ăn của trẻ. Phải cân đối giữa các chất dinh duỡng bao gồm chất đạm, chất bột đường, chất béo và đảm bảo đủ các vitamin và khoáng chất.

– Thời đlểm cho trẻ ăn bổ sung hợp lý. Khi trẻ tròn 6 tháng tuổi (180 ngày) để đảm bảo trẻ có thể tiêu hóa các thức ăn khác ngoài sữa và không gây tổn thương đường tiêu hóa cũng nhu rối loạn sự tlêu hóa và hấp thu của trẻ sau này.

Chế biến thức ăn phù hợp với độ tuổi của trẻ. Không cho trẻ ăn thức ăn cần phải nhai khi trẻ chưa có đủ răng, vì động tác nuốt mà chưa nhai kỹ làm cho hệ tiêu hóa dưới phải làm việc nhiều và nặng hơn, có thể làm mệt dẫn đến hệ tiêu hóa… “đình công”, giảm tiết men và giảm nhu động ruột.

– Đảm báo hệ tiêu hóa khỏe mạnh bằng cách ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng từ thúc ăn, sữa… để tế bào ruột sinh sán và phát triển khỏe mạnh (chất đạm, vi chất dinh dưỡng nhu kẽm, sát, vitamin A…) đế tiêu hóa và hấp thu tốt.

– Bổ sung các vi sinh vật có lợi (Probiotics) giúp duy trì sự cân bằng hệ vi khuẩn chí trong lòng ruột, úc chế sự phát triển của vi khuẩn có hại, đồng thời giúp tiêu hóa thức ăn, tăng sức đề kháng và chống táo bón cho trẻ.

Probiotics có thể được bổ sung qua các thực phẩm dinh duỡng như sữa, sữa chua…

– Bổ sung Prebiotics là những chất sơ khổng tiêu hóa được nhưng lạl là thức ăn cho Probiotics sinh trưởng và phát triển) để củng cố và hỗ trợ cho sự phát triển của Probiotics, đồng thời cũng là yếu tố giúp tăng nhu động ruột tránh táo bón và hỗ trợ tiêu hóa và hấp thu.

– Phòng chống bệnh táo bón cho trẻ. Táo bón làm ách tắc lưu thông trong lòng ruột, làm các vi sinh vật có hại để phát triển hơn và ứ đọng các chất bất lợi. Trẻ em thuờng táo bón do thiếu chất xơ, chất béo, ít uống nước dẫn đến giảm nhu động ruột. Đối với trẻ dưới 6 tháng, nhu cầu nước hàng ngày đuợc cung cấp hoàn toàn qua sữa mẹ. Nếu vì lý do nào đó trẻ phải uống sữa công thức thay thế thì cần chú ý đến các thành phần giúp hỗ trợ cho sụ tiêu hóa và hấp thu của trẻ như Synbiotics (gồm Probiotics và Prebiotìcs), axit p-palmitic và a-lactalbumin…

– Điều trị bệnh triệt đế khỉ trẻ mắc bệnh và phòng ngừa bệnh chủ động bằng tiêm chủng. Đặc biệt, cần đảm bào chế độ ăn hợp lý khi trẻ bị bệnh: không ép trẻ ăn khi bệnh mà chỉ cho ăn tối đa số luợng trẻ có thể chấp nhận được. Thức ăn cần nấu chín kỹ, mềm và nhuyễn hơn, dễ nuốt và dễ tiêu. Cho trẻ ăn phục hồi sau giai đoạn bệnh.

– Các nguyên nhân khác gây giảm men tiêu hóa đường ruột, giảm nhu động ruột, táo bón đều dẫn tới làm giảm quá trình tiêu hóa của trẻ dẫn tới giảm hấp thu các chất dinh dưỡng.

PGS.TS. Nguyễn Thị Lâm – Phó Viện trưởng Viện Dinh Dưỡng

Gợi ý một số thực phẩm dễ hấp thụ đối với trẻ

Sữa chua

Sữa chua là chứa vi khuẩn có lợi cho hệ tiêu hóa của bé

Đây là một loại thực phẩm có chứa rất nhiều vị khuẩn có lợi cho hệ tiêu hóa, rất tốt trẻ nhỏ. Sữa chua sẽ giúp cải thiện các triệu chứng rối loạn đường ruột và giữ cho hệ tiêu hóa cân bằng. Không chỉ vậy, sữa chua còn giúp kích thích tiêu hóa của bé và cho cảm giác ăn ngon miệng hơn.

Quả bơ

Quả bơ chứa một hàm lượng chất xơ vô cùng dồi dào, giúp ngăn ngừa táo bón và cho bé tiêu hóa dễ dàng hơn. Trong quả bơ còn có chất béo không bão hòa đơn hỗ trợ duy trì sức khỏe cho hệ tiêu hóa đồng thời chuyển hóa chất beta-carotene thành vitamin A. Ngoài ra, ăn nhiều bơ còn giúp phát triển lớp màng nhầy lành mạnh trong đường ruột của bé. Các mẹ có thể xay sinh tố bơ cho bé uống hoặc dùng bơ trong chế độ ăn dặm cho trẻ đều rất tốt cho sức khỏe và dễ tiêu hóa.

Quả chuối

Trong chuối có nhiều chất xơ, giúp bé dễ tiêu, đây là một loại trái cây rẻ, dễ kiếm nhưng lại  chứa vô vàn dưỡng chất, vitamin hữu ích cho sức khỏe của trẻ. Trong chuối cũng chứa nhiều chất xơ giúp chống táo bón đồng thời hỗ trợ tiêu hóa. Bạn nên thêm chuối chín vào khẩu phần ăn cho bé để hỗ trợ bộ phận tiêu hóa tốt hơn.

Rau xanh

Rau xanh chứa loại vitamin và khoáng chất, nhiều chất xơ có lợi cho hệ tiêu hóa của trẻ, giúp thúc đẩy hệ thống tiêu hóa khỏe mạnh đồng thời giúp làm sạch các loại thực phẩm không được tiêu hóa hoàn toàn trong ruột.

Thịt gà

Thịt gà giúp bé dễ tiêu hơn các loại thịt khác. Trong thịt gà có chất béo bão hào thấp giúp bé dễ tiêu cùng những enzyme làm dịu dạ dày một cách hiệu quả.

Cần làm gì để giúp trẻ tiêu hóa tốt

Yhocvn.net