Cá chết hàng loạt ở ven biển miền Trung: Nghi vấn thủy triều đỏ

Như báo Đại Đoàn Kết đã đưa tin, trong thông báo với truyền thông về kết quả cuộc họp liên bộ chiều ngày 27/4 về nguyên nhân cá chết hàng loạt tại 4 tỉnh miền Trung nước ta vừa qua, lãnh đạo Bộ Tài nguyên & Môi trường cho rằng: Một trong những nguyên nhân gây cá chết ở đây có thể do thủy triều đỏ. Vậy, thủy triều đỏ là gì?

Thủy triều đỏ xảy ra tại Australia. (Ảnh: ABC News).

Trong những năm gần đây, các nhà khoa học liên tục ghi nhận báo cáo về hiện tượng tảo nở hoa trên khắp thế giới. Đây là hiện tượng thu hút sự quan tâm ở tầm quốc gia vì chúng không chỉ tác động tới sức khỏe con người mà còn tàn phá hệ sinh thái biển và gây tác hại trực tiếp cho nền kinh tế địa phương và khu vực. Nếu hiện tượng tảo nở hoa xuất hiện giữa các khu vực nuôi trồng thủy, hải sản, nó sẽ gây ra hiện tượng sinh vật chết hàng loạt. Một số loài tảo sản sinh ra độc tố cực mạnh, có thể giết chết cá hoặc các động vật giáp xác, động vật có vú và chim hay gây bệnh cho con người. Trong trường hợp tảo không độc nở hoa và chết đi, quá trình phân hủy chúng hút cạn khí oxy trong nước biển, cũng gây ra hiện tượng động vật chết hàng loạt. Ngoài ra, sự tích tụ số lượng lớn tảo trong quá trình hô hấp tạo thành màng nhầy trên mang cá, gây ảnh hưởng tới quá trình hấp thụ khí oxy trong nước.

Trên thực tế, tảo biển là mắt xích quan trọng trong chuỗi thức ăn dưới đại dương. Hầu hết các đợt tảo biển nở hoa có lợi. Chúng cung cấp số lượng lớn thức ăn dồi dào nuôi dưỡng các loài động vật khác. Tuy nhiên, khi sự cân bằng của tự nhiên bị phá vỡ, cụ thể là lượng tảo sinh sôi quá mạnh, sẽ gây ra tác động tiêu cực tới hệ sinh thái.

Trong nhiều trường hợp, thủy triều đỏ xuất hiện hoàn toàn do các nguyên nhân tự nhiên, bao gồm mưa theo mùa ở các khu vực ven biển, sự chuyển động của các dòng hải lưu nhất định. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng thủy triều đỏ xảy ra thường xuyên và rộng khắp một phần do tác động của con người. Nước thải từ các thành phố, khu dân cư, trang trại nông nghiệp mang theo lượng lớn chất hữu cơ chảy ra sông, biển. Quá trình nuôi cá và các loài sinh vật khác trên biển cũng tạo ra hiện tượng tương tự. Đây là nguồn thức ăn dồi dào cho tảo, giúp chúng sinh sôi và phát triển mạnh mẽ. Nhờ chất hữu cơ mà các hoạt động của con người thải ra, tảo biển mặc sức sinh sôi và phát triển. Chúng thường xuất hiện gần bờ, nơi nước thải của con người trực tiếp đổ xuống. Hiện tượng nóng lên toàn cầu và El Nino liên tục đạt đỉnh khiến nước biển nóng hơn cũng tạo điều kiện thuận lợi cho tảo phát triển và nở hoa.

Tuy nhiên, TS. Nguyễn Tác An cho rằng, nếu kết luận một trong hai nguyên nhân gây cá chết ở miền Trung do thủy triều đỏ là thiếu thuyết phục. Theo ông, nếu xảy ra hiện tượng này thì thời gian qua chính quyền lẫn người dân miền Trung đã nhìn thấy được. Đằng này, họ chưa nhìn thấy biển biến đổi màu, đồng thời chưa ai phản ánh mùi hôi thối của loài tảo chết. Trên thực tế thời gian qua, cá ở tầng đáy các tỉnh miền Trung chết dạt vào bờ hàng loạt.

Ngọc Minh

Nguồn: Đại đoàn kết