Bệnh viêm ruột là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Nguyên nhân gây ra bệnh viêm ruột là gì?

Bệnh viêm ruột (IBD) là một rối loạn tự miễn dịch, nghĩa là hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công các mô khỏe mạnh. Các nhà nghiên cứu đang nỗ lực tìm hiểu thêm về cơ chế đằng sau tình trạng này và tác động của các yếu tố di truyền, môi trường, truyền nhiễm, miễn dịch và các yếu tố khác, bao gồm cả sự cân bằng của vi khuẩn trong ruột.

IBD có thể ảnh hưởng đến mọi người thuộc bất kỳ nhóm dân tộc hoặc chủng tộc nào, nhưng theo thống kê, những người gốc Do Thái có nguy cơ mắc bệnh viêm ruột cao hơn. Môi trường cũng có thể là một yếu tố bởi bệnh viêm ruột rất hiếm ở Nam bán cầu.

Bệnh viêm ruột có di truyền không?

IBD có thể di truyền trong gia đình, nhưng cũng có thể phát triển ngẫu nhiên ngay cả khi người bệnh không có tiền sử gia đình mắc bệnh IBD. Theo các nghiên cứu, từ 5% đến 20% những người mắc bệnh viêm ruột có người thân thế hệ thứ nhất, chẳng hạn như cha mẹ, con cái hoặc anh chị em ruột, mắc bệnh này.

Trẻ em có thể mắc bệnh viêm ruột không?

IBD có thể ảnh hưởng đến trẻ em và bệnh này phổ biến hơn ở lứa tuổi thanh thiếu niên. Mất nhiều thời gian hơn để chẩn đoán bệnh viêm ruột ở trẻ em vì các triệu chứng có thể bị bỏ qua, điều này cũng khiến cha mẹ khó nhận biết, đặc biệt là ở trẻ lớn.

Các triệu chứng của bệnh viêm ruột

IBD gây ra một loạt các vấn đề ở đại tràng và trực tràng, nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến các bộ phận khác của cơ thể. Các triệu chứng có thể xuất hiện và biến mất. Sau đó, những người mắc IBD có thể bị bùng phát bệnh là những giai đoạn không có triệu chứng.

Các dấu hiệu đầu tiên của IBD có thể xuất hiện sau khi tiếp xúc với chất gây kích ứng đường ruột, chẳng hạn như thuốc (bao gồm aspirin, ibuprofen và kháng sinh) hoặc nhiễm trùng đường tiêu hóa. Sự kích ứng hoặc nhiễm trùng sẽ biến mất, nhưng hệ thống miễn dịch vẫn tiếp tục phản ứng.

Các triệu chứng viêm ruột phổ biến bao gồm:

Đau bụng (ở vùng dạ dày)
Tiêu chảy, đôi khi có máu
Đi đại tiện khẩn cấp và không tự chủ
Chảy máu trực tràng
Giảm cân
Sốt
Thiếu máu
Suy dinh dưỡng và chậm tăng trưởng đối với những người mắc bệnh viêm ruột từ khi còn nhỏ
Lo lắng và trầm cảm

Tình trạng này cũng có thể gây sưng tấy hoặc khối u do viêm ở ruột. Bác sĩ có thể nhận thấy những điều này bằng phim chụp X-quang và các xét nghiệm khác khi đánh giá các triệu chứng của bệnh nhân.

Nếu tình trạng viêm không được kiểm soát, theo thời gian IBD có thể làm hỏng ruột, gây ra:

Áp xe: các túi nhiễm trùng có thể dẫn đến rách thành ruột.
Tắc nghẽn: khu vực thu hẹp trong ruột.
Lỗ rò: lối đi bất thường giữa hai cơ quan hoặc mạch máu không kết nối được với nhau. Lỗ rò xảy ra khi tình trạng viêm và áp lực bên trong ruột phá vỡ mô và khiến phần trong ruột bị rò rỉ vào bàng quang, niệu đạo hoặc âm đạo.
Tình trạng viêm lâu dài ở đại tràng làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng.

Ở một số người mắc IBDt, tình trạng viêm có thể ảnh hưởng đến các bộ phận cơ thể bên ngoài ruột:

Mắt: đỏ và viêm do viêm thượng củng mạc (viêm giữa mí mắt trong và lòng trắng của mắt) hoặc viêm màng bồ đào (viêm bên trong mắt). Các chuyên gia ước tính rằng 10% đến 43% số người mắc bệnh viêm ruột phát triển các vấn đề về mắt và việc đi khám bác sĩ nhãn khoa thường xuyên là rất quan trọng.
Miệng: viêm và lở loét
Gan: gan nhiễm mỡ
Đường mật: sỏi mật và viêm hệ thống ống mật (viêm đường mật xơ cứng)
Thận: sỏi thận, thận ứ nước (thận sưng do ứ nước tiểu), rò và nhiễm trùng đường tiết niệu
Da: ban đỏ (mẩn đỏ, mềm ở cẳng chân), viêm da mủ hoại thư, một tình trạng hiếm gặp gây loét da nghiêm trọng ở chân.
Khớp và cột sống: thoái hóa cột sống (gãy xương do căng thẳng), viêm túi mật (viêm khớp nối cột sống dưới với xương chậu) và viêm khớp ở các chi
Tuần hoàn máu: viêm tĩnh mạch (viêm mạch máu)

Chẩn đoán bệnh viêm ruột

IBD thường xuất hiện dưới dạng các triệu chứng bùng phát đột ngột. Hầu hết những người được chẩn đoán mắc IBD đều ở độ tuổi 35 hoặc trẻ hơn. Sau đó là những đối tượng ở độ tuổi khoảng 60.

Không có xét nghiệm cố định nào để chẩn đoán IBD vì các triệu chứng bệnh trùng lặp với một số bệnh lý khác, bao gồm nhiễm trùng và các rối loạn hệ tiêu hóa. Do đó, bác sĩ có thể đề nghị kết hợp những phương pháp sau đây để xác nhận chẩn đoán:

Khám sức khỏe toàn diện, tiền sử gia đình và khám tổng quát
Nội soi bằng sinh thiết
Nội soi đường tiêu hóa trên kết hợp với sinh thiết
Phân tích mẫu phân
Hình ảnh (X-quang, chụp CT hoặc cộng hưởng tử)
Xét nghiệm máu

Bệnh viêm ruột có làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng không?

Mắc IBD có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng lên tới bốn lần. Bệnh nhân sống với tình trạng ruột bị viêm càng lâu thì nguy cơ xảy ra những thay đổi tế bào ung thư trong ruột càng lớn.

Dữ liệu cho thấy nguy cơ ung thư đại trực tràng tăng lên ở những bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh viêm ruột ở độ tuổi trẻ hơn, đặc biệt nếu họ có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư đại trực tràng hoặc các yếu tố nguy cơ khác, bao gồm cả bệnh viêm đường mật xơ cứng nguyên phát.

Nếu người bệnh đã mắc bệnh viêm ruột từ 8 năm trở lên, phải nội soi từ 1 đến 3 năm một lần tùy thuộc vào các yếu tố nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng.

Điều trị bệnh viêm ruột

Mặc dù không có phương pháp điều trị dứt điểm IBD, nhưng có thể giảm viêm và giải quyết các triệu chứng bằng nhiều liệu pháp khác nhau. Mục tiêu của việc điều trị IBD bao gồm ngăn chặn các đợt bùng phát trong tương lai và chữa lành chứng viêm trong ruột, cả ở lớp niêm mạc và ở cấp độ tế bào sâu. Vì IBD thường gây ra các vấn đề ở các bộ phận khác nhau của cơ thể nên phương pháp chăm sóc đa chuyên khoa có thể hữu ích. Các chuyên gia về tiêu hóa, phẫu thuật đại trực tràng, thấp khớp, da liễu, nhãn khoa và các lĩnh vực khác làm việc cùng nhau để cải thiện chất lượng cuộc sống cho những người mắc IBD.

Các phương pháp điều trị IBD có thể bao gồm dùng thuốc, phẫu thuật và một loạt thay đổi về chế độ ăn uống cũng như lối sống giúp giảm viêm và hỗ trợ hệ thống miễn dịch.

BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ:

Men vi sinh cải thiện bệnh viêm ruột (IBD) như thế nào?

Hệ vi sinh đường ruột và bệnh viêm ruột (IBD)

Hội chứng ruột kích thích IBS và bệnh viêm ruột IBD

Bệnh viêm ruột có nguy hiểm cho sức khỏe không?

Các phương pháp chẩn đoán bệnh viêm ruột

Yhocvn.net (Lược dịch theo Hopkinsmedicine.org)

bien tap