Bệnh đục thể thủy tinh

Nguyên nhân, phương pháp phát hiện đục thủy tinh thể và cách điều trị

Đục thể thuỷ tinh là nguyên nhân chủ yếu gây mù lòa ở Việt Nam cũng như trên thế giới theo thống kê của Tổ chức y tế thế giới (WHO). Có khoảng 25 đến 50 triệu người trên toàn cầu có thị lực < 1/20 là do đục thể thuỷ tinh.

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra đục thủy tinh thể nhưng đục thể thuỷ tinh do tuổi già là nguyên nhân chính gây giảm sút thị lực của gần 90% số người từ 50 tuổi trở lên. Ngoài ra, đục thủy tinh thể có thể là hậu quả của một chấn thương nhãn cầu, cận thị, viêm màng bồ đào, đái tháo đường hay do dùng thuốc corticosteroid kéo dài.

Trong các biểu hiện của đục thủy tinh thể thì triệu chứng quan trọng nhất là giảm thị lực đặc biệt là thị lực nhìn xa. Giảm thị lực cũng rất khác biệt, từ mức còn một vài phần mười đến mức chỉ còn nhận biết được ánh sáng tuỳ thuộc vào mức độ đục và vị trí của vùng đục. Ở giai đoạn sớm, bệnh nhân nhìn thấy những điểm đen trước mắt. Một số người lớn tuổi thấy có hiện tượng giảm số kính đọc sách hoặc nhận thấy nhìn gần rõ hơn do có sự xơ cứng của nhân làm tăng công suất khúc xạ của thủy tinh thể và gây cận thị ở mức độ nhẹ hoặc trung bình. Thông thường các bệnh nhân bị đục thủy tinh thể hay phàn nàn vì cảm giác loá mắt khi gặp ánh đèn pha trước mặt hoặc trong các điều kiện chiếu sáng tương tự vào ban tối.

Có thể khám phát hiện đục thủy tinh thể bằng ánh sáng thường, máy soi đáy mắt và đặc biệt là khám bằng đèn khe của máy sinh hiển vi. Khi đồng tử giãn tối đa các bác sĩ dễ dàng khẳng định chẩn đoán, đánh giá mức độ và tình trạng đục thể thuỷ tinh. Đục do tuổi già thường là đục vỏ, nhân và dưới bao sau. Bên cạnh việc quan sát thủy tinh thể cũng cần chú ý phát hiện thêm các bệnh phối hợp: glôcôm, thoái hoá hoàng điểm do tuổi già, bệnh võng mạc đái tháo đường,  các dạng thoái hoá giác mạc…

Đục thủy tinh thể là bệnh chữa được. Cho đến nay phương pháp điều trị có hiệu quả duy nhất vẫn là phẫu thuật. Phương pháp hiện đại nhất hiện nay là phương pháp PHACO đặt thể thuỷ tinh nhân tạo. Phương pháp này sử dụng năng lượng siêu âm để tán nhuyễn rồi hút nhân thủy tinh thể ra ngoài, sau đó đặt thể thuỷ tinh nhân tạo vào trong túi bao thủy tinh thể. Chính vì vậy mà vết mổ rất nhỏ đặc biệt trong kỹ thuật PHACO lạnh chỉ còn là 2mm, tiền phòng luôn được khép kín nên an toàn hơn, vết mổ liền sẹo nhanh, ít bị loan thị sau mổ, thị lực phục hồi nhanh chóng và ổn định, bệnh nhân có thể xuất viện ngay trong ngày.

Cùng với những tiến bộ về phương pháp phẫu thuật, các loại thể thuỷ tinh nhân tạo cũng được cải tiến không ngừng. Từ loại thủy tinh thể nhân tạo đơn tiêu (chỉ cho hình ảnh rõ nét ở một khoảng cách nhất định, những vật ở gần hơn hay xa hơn khoảng cách này đều bị mờ, phải chỉnh kính mới thấy rõ), ngày nay đã có loại thủy tinh thể nhân tạo mới: thủy tinh thể đa tiêu cự. thủy tinh thể nhân tạo này gồm nhiều vòng tròn đồng tâm với công suất quang học khác nhau nên mắt nhìn được vật cả ở gần và xa mà không phải đeo kính giống như thị lực của người bình thường chưa lão thị.

Nếu không có các bệnh tại mắt khác thì có khoảng 95% bệnh nhân thu được thị lực >5/10. Ngoài việc thị lực được cải thiện, còn có những lợi ích đáng kể khác cho bệnh nhân: cải thiện khả năng nhận biết màu sắc, tăng khả năng đọc và nhìn gần, tăng khả năng lao động, di chuyển và lái xe.

Yhocvn.net (Theo cẩm nang chăm sóc và bảo vệ mắt)