Tổng quan về bệnh viêm ruột chúng ta cần lưu ý

Bệnh viêm ruột (IBD) đề cập đến các bệnh gây viêm mạn tính ở đường tiêu hóa. Các triệu chứng bệnh có thể xuất hiện đột ngột (bùng phát) và gây đau bụng dữ dội, tiêu chảy cùng nhiều vấn đề khác.

Bệnh viêm ruột là gì?

IBD đề cập đến các bệnh gây viêm mạn tính ở đường tiêu hóa. Các triệu chứng bệnh có thể xuất hiện đột ngột (bùng phát) và gây đau bụng dữ dội, tiêu chảy cùng nhiều vấn đề khác. Nhưng bệnh viêm ruột không chỉ ảnh hưởng đến đường ruột, nó có thể ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất tổng thể, trạng thái cảm xúc và thậm chí cả sức khỏe tinh thần của người bệnh.

IBD là căn bệnh suốt đời không có thuốc chữa. Tuy nhiên, có những phương pháp điều trị giúp kiểm soát các triệu chứng của bệnh viêm ruột và các phương pháp để giữ cho bệnh viêm ruột không làm gián đoạn cuộc sống của người bệnh.

Các loại bệnh viêm ruột

Bệnh Crohn và viêm loét đại tràng là những loại bệnh viêm ruột chính:

+ Bệnh Crohn: Bệnh này gây ra vết loét trong đường tiêu hóa. Nó có thể ảnh hưởng đến bất kỳ bộ phận nào của đường tiêu hóa, từ miệng đến hậu môn, nhưng thường bệnh  phát triển ở ruột non và phần trên của ruột già.

+ Viêm loét đại tràng: Viêm loét đại tràng gây sưng và lở loét trong ruột già. Nó thường bắt đầu ở trực tràng và có thể lan ra một phần hoặc toàn bộ đại tràng.

Mức độ phổ biến của bệnh viêm ruột

Các chuyên gia ước tính rằng 1,6 triệu người ở Mỹ mắc bệnh viêm ruột. Bệnh có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai từ trẻ nhỏ đến người lớn từ 65 tuổi trở lên. Nhưng thường bệnh ảnh hưởng đến những người từ 15 đến 35 tuổi.

Các triệu chứng của bệnh viêm ruột

Các triệu chứng của IBD có thể nhẹ hoặc nặng. Các triệu chứng đến và đi, và không phải lúc nào chúng ta cũng có thể đoán trước được khi nào chúng sẽ xảy ra. Khi đó, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể cho chúng ta biết rằng mình đang bị bùng phát IBD (bệnh đang hoạt động). Khi các triệu chứng biến mất sau điều trị, nhà cung cấp dịch vụ sẽ cho biết bệnh nhân biết bệnh đã thuyên giảm. Các triệu chứng IBD phổ biến bao gồm:

+ Đau bụng dưới (có cảm giác như co thắt dạ dày).

+ Máu trong phân.

+ Tiêu chảy mạn tính.

+ Mệt mỏi.

+ Giảm cân ngoài ý muốn.

Nguyên nhân gây ra bệnh viêm ruột

IBD xảy ra khi các tế bào của hệ thống miễn dịch trong đường tiêu hóa tấn công nhầm vào mô khỏe mạnh, gây viêm dẫn đến bệnh Crohn và viêm loét đại tràng. Các nhà nghiên cứu không biết lý do chính xác tại sao lại xảy ra tình trạng này. Tuy các nghiên cứu về các đột biến ở một số gen thường đang được tiến hành:

+ Giữ hệ thống miễn dịch ở trạng thái ổn định để không phản ứng thái quá khi phát hiện có yếu tố xâm nhập.

+ Ảnh hưởng đến hàng rào niêm mạc, tuyến phòng thủ đầu tiên trong ruột.

+ Kiểm soát sự phát triển của vi khuẩn trong ruột.

Khi những gen này đột biến (thay đổi), nó sẽ làm tăng nguy cơ mắc IBD. Các nhà nghiên cứu gọi những gen này là gen nhạy cảm. Có hơn 160 gen nhạy cảm khác nhau. Nếu chúng ta có bất kỳ số lượng nào trong số những gen này, một số hoạt động hàng ngày có thể gây ra các triệu chứng IBD. Những hoạt động này không gây bệnh. Các tác nhân kích hoạt bệnh viêm ruột phổ biến bao gồm:

+ Thuốc kháng sinh.

+ NSAIDS (thuốc chống viêm không steroid).

+ Hút thuốc lá.

+ Căng thẳng.

Các nhà nghiên cứu cũng đang phân tích xem liệu các vấn đề với hệ vi sinh vật đường ruột có góp phần gây ra tình trạng viêm mạn tính gây ra IBD hay không.

Thức ăn có gây ra các triệu chứng của bệnh viêm ruột không?

Thức ăn không gây ra các triệu chứng của IBD. Tuy nhiên, một số loại thực phẩm sẽ khiến các triệu chứng trở nên trầm trọng hơn. Cơ thể mỗi người là khác nhau, nhưng thức ăn và đồ uống dưới đây có thể khiến bệnh tình diễn biến xấu đi:

 ₊ Đồ uống có cồn.

+ Đồ uống chứa caffein.

+ Nước giải khát có ga.

+ Thực phẩm làm từ sữa.

+ Thực phẩm có nhiều chất xơ.

+ Thực phẩm có dầu mỡ.

Biến chứng của bệnh viêm ruột là gì?

IBD có thể gây ra các tình trạng bệnh lý khác trong đường tiêu hóa và hơn thế nữa. Một số có thể là trường hợp cấp cứu y tế hoặc bệnh nghiêm trọng, bao gồm:

+ Ung thư trực tràng: Mắc bệnh viêm ruột làm tăng nguy cơ phát triển ung thư trực tràng.

+ Thủng ruột: Các triệu chứng bao gồm đau bụng dữ dội và chuột rút, chướng bụng và đau khi chạm vào bụng.

+ Phình đại tràng nhiễm độc: Các triệu chứng bao gồm tiêu chảy ra máu, đau bụng dữ dội và đau khi chạm vào bụng.

Các biến chứng của bệnh viêm ruột khác ảnh hưởng đến đường tiêu hóa là rò hậu môn và hẹp hậu môn. Hẹp hậu môn là khi ống hậu môn bị thu hẹp lại, khiến phân khó thoát ra khỏi cơ thể.

IBD có thể làm tăng nguy cơ biến chứng như:

+ Thiếu máu (mức hồng cầu thấp).

+ Đông máu.

+ Đau mắt và kích ứng.

+ Sỏi thận.

+ Loét miệng.

+ Các bệnh về gan như xơ gan và viêm đường mật xơ cứng nguyên phát.

+ Kém hấp thu và suy dinh dưỡng.

+ Sưng khớp.

+ Loét da và phát ban.

+ Xương yếu (loãng xương).

Chẩn đoán và kiểm tra

Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sẽ tiến hành khám sức khỏe. Họ sẽ hỏi về các triệu chứng của bệnh nhân, bao gồm cả thời gian mắc bệnh, các triệu chứng nhẹ hay nặng và liệu chúng có đến rồi đi hay không. Họ có thể yêu cầu các xét nghiệm sau:

+ Công thức máu toàn bộ (CBC).

+ Nội soi viên nang.

+ Nội soi đại tràng.

+ Chụp cắt lớp vi tính (CT).

+ EUS (siêu âm nội soi).

+ Nội soi đại tràng sigma linh hoạt.

+ Quét hình ảnh cộng hưởng từ (MRI).

+ Nội soi đại tràng.

Kiểm soát và điều trị

Các phương pháp điều trị khác nhau tùy thuộc vào loại IBD mà chúng ta mắc phải, nhưng tất cả các phương pháp điều trị đều tập trung vào việc làm cho bệnh viêm ruột thuyên giảm – và duy trì. Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể kê đơn thuốc để giảm bớt các triệu chứng. Trong một số trường hợp, bệnh nhân cần phải phẫu thuật nếu thuốc không có hiệu quả.

Dùng thuốc

Nói chung, thuốc điều trị IBDt tập trung vào việc kiểm soát tình trạng viêm và kiểm soát phản ứng của hệ thống miễn dịch. Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể sử dụng cùng loại thuốc theo toa để điều trị bệnh Crohn và viêm loét đại tràng. Thuốc có thể bao gồm:

+ Thuốc kháng sinh: Có thể được dùng thuốc kháng sinh nếu bị nhiễm trùng do rò hậu môn.

+ Thuốc trị tiêu chảy: Nếu bệnh nhân mắc bệnh Crohn, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể kê đơn các loại thuốc như loperamid (Imodium® A-D).

+ Thuốc sinh học: Những loại thuốc này làm dịu hệ thống miễn dịch, do đó không giải phóng các kháng thể gây ra bệnh viêm ruột.

+Corticosteroid: Có thể dùng thuốc này để điều trị tình trạng viêm.

+ Thuốc điều hòa miễn dịch và thuốc ức chế miễn dịch: Những loại thuốc này cũng giúp làm dịu hệ thống miễn dịch.

Phẫu thuật

Thuốc điều trị IBD có thể kiểm soát các triệu chứng trong nhiều năm. Nhưng nếu thuốc không còn tác dụng, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật như cắt bỏ đại tràng.

BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ:

Bệnh viêm ruột: những điều cần ghi nhớ

Hội chứng ruột kích thích IBS và bệnh viêm ruột IBD

Cách xử trí bệnh viêm ruột thừa ở bà mẹ mang thai

Cải thiện hệ vi sinh đường ruột kiểm soát bệnh viêm ruột (IBD)

Men vi sinh cải thiện bệnh viêm ruột (IBD) như thế nào?

Yhocvn.net (Lược dịch theo my.clevelandclinic.org)