Bệnh viêm ruột những điều cần phải biết

Bệnh viêm ruột (IBD) là thuật ngữ mô tả các rối loạn liên quan đến tình trạng viêm mô kéo dài (mạn tính) trong đường tiêu hóa.

Tổng quan

Bệnh viêm ruột (IBD) là thuật ngữ mô tả các rối loạn liên quan đến tình trạng viêm mô kéo dài (mạn tính) trong đường tiêu hóa. Các loại bệnh viêm ruột bao gồm:

+ Viêm loét đại tràng. Tình trạng này liên quan đến tình trạng viêm và lở loét dọc theo niêm mạc ruột già (đại tràng) và trực tràng.

+ Bệnh Crohn. Loại bệnh viêm ruột này được đặc trưng bởi tình trạng viêm niêm mạc đường tiêu hóa của bạn, thường có thể liên quan đến các lớp sâu hơn của đường tiêu hóa. Bệnh Crohn thường ảnh hưởng nhất đến ruột non. Tuy nhiên, nó cũng có thể ảnh hưởng đến ruột già và hiếm gặp hơn là đường tiêu hóa trên.

Cả viêm loét đại tràng và bệnh Crohn thường có đặc điểm là tiêu chảy, chảy máu trực tràng, đau bụng, mệt mỏi và sụt cân.

Đối với một số người, bệnh viêm ruột chỉ là một căn bệnh nhẹ. Đối với những người khác, đó là tình trạng suy nhược có thể dẫn đến các biến chứng đe dọa tính mạng.

Triệu chứng

Các triệu chứng bệnh viêm ruột khác nhau, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng viêm và nơi xảy ra bệnh. Các triệu chứng có thể từ nhẹ đến nặng, có những giai đoạn bệnh tiến triển, sau đó là những giai đoạn thuyên giảm.

Các dấu hiệu và triệu chứng thường gặp ở cả bệnh Crohn và viêm loét đại tràng bao gồm:

+ Bệnh tiêu chảy

+ Mệt mỏi

+ Đau bụng và chuột rút

+ Máu trong phân

+ Giảm cảm giác thèm ăn

+ Giảm cân ngoài ý muốn

Nguyên nhân

Nguyên nhân chính xác của IBD vẫn chưa được xác định. Trước đây có những nghi ngờ xoay quanh chế độ ăn và căng thẳng, nhưng giờ đây các bác sĩ hiểu rằng những yếu tố này có thể khiến bệnh trầm trọng hơn nhưng không phải là nguyên nhân gây ra bệnh viêm ruột.

Một nguyên nhân dẫn tới bệnh viêm ruột là do hệ thống miễn dịch gặp vấn đề. Khi hệ thống miễn dịch cố gắng chống lại virus hoặc vi khuẩn xâm nhập, phản ứng miễn dịch không điển hình cũng khiến hệ thống miễn dịch tấn công các tế bào trong đường tiêu hóa.

Có một số đột biến gen liên quan đến bệnh viêm ruột. Di truyền cũng đóng một vai trò trong việc mắc bệnh viêm ruột. Bệnh viêm ruột phổ biến hơn ở những người có thành viên trong gia đình mắc bệnh. Tuy nhiên, hầu hết những người mắc bệnh viêm ruột đều không có tiền sử gia đình này.

Các yếu tố nguy cơ

+ Tuổi. Hầu hết những người mắc bệnh viêm ruột đều được chẩn đoán trước 30 tuổi. Nhưng một số người không phát bệnh cho đến khi 50 hoặc 60 tuổi.

+ Chủng tộc hoặc sắc tộc. Mặc dù bệnh viêm ruột phổ biến hơn ở người da trắng nhưng nó có thể xảy ra ở bất kỳ chủng tộc nào. Các trường hợp mắc bệnh cũng đang gia tăng ở các chủng tộc và sắc tộc khác.

+ Lịch sử gia đình. Chúng ta có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nếu có người thân – chẳng hạn như cha mẹ, anh chị em hoặc con cái – mắc bệnh.

+ Hút thuốc lá. Hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất có thể kiểm soát được để phát triển bệnh Crohn.

Hút thuốc có thể giúp ngăn ngừa viêm loét đại tràng. Tuy nhiên, tác hại của nó đối với sức khỏe tổng thể lớn hơn bất kỳ lợi ích nào và việc bỏ hút thuốc có thể cải thiện sức khỏe chung của đường tiêu hóa cũng như mang lại nhiều lợi ích sức khỏe khác.

+ Thuốc chống viêm không steroid. Chúng bao gồm ibuprofen (Advil, Motrin IB, những loại khác), naproxen natri (Aleve), diclofenac natri và các loại khác. Những loại thuốc này có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh viêm ruột hoặc khiến bệnh trầm trọng hơn ở những người mắc bệnh viêm ruột.

Biến chứng

Viêm loét đại tràng và bệnh Crohn có một số biến chứng chung và những biến chứng riêng đặc thù cho từng tình trạng bệnh. Các biến chứng được tìm thấy trong cả hai trường hợp bệnh bao gồm:

+ Ung thư trực tràng. Bị viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn ảnh hưởng đến hầu hết đại tràng có thể làm tăng nguy cơ ung thư trực tràng. Việc sàng lọc ung thư bằng nội soi định kỳ thường bắt đầu khoảng 8 đến 10 năm sau khi được chẩn đoán bệnh.

+ Viêm da, mắt và khớp. Một số rối loạn, bao gồm viêm khớp, tổn thương da và viêm mắt (viêm màng bồ đào), có thể xảy ra trong quá trình bùng phát bệnh viêm ruột.

+ Tác dụng phụ của thuốc. Một số loại thuốc điều trị bệnh viêm ruột có liên quan đến nguy cơ nhiễm trùng. Một số ít có nguy cơ phát triển một số bệnh ung thư. Corticosteroid liên quan đến nguy cơ loãng xương, huyết áp cao và các tình trạng tương tự khác.

+ Viêm đường mật xơ cứng nguyên phát. Trong trường hợp khá hiếm gặp này ở những người mắc bệnh viêm ruột, tình trạng viêm gây ra sẹo trong ống mật. Vết sẹo này cuối cùng sẽ thu hẹp các ống dẫn, hạn chế dòng chảy của mật. Điều này cuối cùng có thể gây tổn thương gan.

+ Đông máu. Bệnh viêm ruột làm tăng nguy cơ đông máu trong tĩnh mạch và động mạch.

+ Mất nước nghiêm trọng. Tiêu chảy quá mức có thể dẫn đến mất nước.

Các biến chứng của bệnh Crohn bao gồm:

+ Tắc ruột. Bệnh Crohn ảnh hưởng đến toàn bộ độ dày của thành ruột. Theo thời gian, các phần của ruột có thể dày lên và hẹp lại, cản trở dòng chảy tiêu hóa. Phần ruột bị bệnh có thể được cắt bỏ nếu bệnh nhân yêu cầu.

+ Suy dinh dưỡng. Tiêu chảy, đau bụng và chuột rút có thể khiến người bệnh không muốn ăn hoặc khiến ruột khó hấp thụ đủ chất dinh dưỡng để nuôi dưỡng cơ thể. Tình trạng thiếu máu cũng thường xảy ra do thiếu sắt hoặc vitamin B-12 do bệnh gây ra

+ Lỗ rò. Đôi khi tình trạng viêm có thể lan rộng hoàn toàn qua thành ruột, tạo ra các lỗ rò – một kết nối không phổ biến giữa các bộ phận khác nhau của cơ thể. Rò gần hoặc xung quanh vùng hậu môn (quanh hậu môn) là loại phổ biến nhất. Nhưng chúng cũng có thể xảy ra bên trong hoặc về phía thành bụng. Trong một số trường hợp, lỗ rò có thể bị nhiễm trùng và tạo thành một túi mủ nhiễm trùng được gọi là áp xe.

+ Loét hậu môn. Đây là một vết rách nhỏ ở mô lót hậu môn hoặc ở vùng da xung quanh hậu môn, nơi có thể xảy ra nhiễm trùng. Nó thường liên quan đến việc đi tiêu đau đớn và có thể dẫn đến lỗ rò quanh hậu môn.

Các biến chứng của viêm loét đại tràng bao gồm:

+ Phình đại tràng nhiễm độc. Viêm loét đại tràng có thể khiến đại tràng bị mở rộng nhanh chóng và sưng lên. Tình trạng nghiêm trọng được gọi là phình đại tràng nhiễm độc,.

+ Lỗ ở đại tràng (đại tràng bị thủng) Đại tràng bị thủng thường gặp nhất là do phình đại tràng nhiễm độc, nhưng tự xảy ra.

BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ:

Hệ vi sinh đường ruột và bệnh viêm ruột (IBD)

Cải thiện hệ vi sinh đường ruột kiểm soát bệnh viêm ruột (IBD)

Men vi sinh cải thiện bệnh viêm ruột (IBD) như thế nào?

Bệnh viêm ruột: những điều cần ghi nhớ

Yhocvn.net (Lược dịch theo mayoclinic.org)