Tác dụng của tế bào gốc đối với ngành y học

Tác dụng của tế bào gốc đối với ngành y học  

Hàng loạt những nỗ lực và thành tựu của công nghệ nghiên cứu công dụng của tế bào gốc được ra đời kể từ khi tế bào gốc phôi người được phát triển lần đầu tiên trong phòng thí nghiệm, . Từ đó mở ra cho nền y học thế giới lẫn công nghệ ứng dụng tế bào gốc một viễn cảnh tươi sáng hơn trong vấn đề chăm sóc sức khỏe.

Tác dụng của tế bào gốc

Bắt nguồn từ việc nghiên cứu tác dụng của tế bào gốc phôi chuột ở Anh vào năm 1981, 16 năm sau, thế giới được chứng kiến sinh vật nhân bản vô tính đầu tiên ra đời bằng công nghệ nuôi cấy và nhân bản tế bào – cừu Dolly. Cuối năm 2009, sau rất nhiều tranh cãi lẫn ủng hộ, tổng thống Mỹ – Barack Obama cuối cùng đã dỡ bỏ lệnh cấm tài trợ liên bang năm 2001 cho việc nghiên cứu tế bào gốc phôi người.

Và kết quả là một năm sau, một người bị chấn thương cột sống đã trở thành người đầu tiên được điều trị y tế từ tế bào gốc phôi người, nhờ nghiên cứu thử nghiệm của Geron of Menlo Park, một công ty tiên phong cho các liệu pháp điều trị bằng công dụng của tế bào gốc phôi người ở Mỹ.

Mô hình triển lãm cừu Dolly – sinh vật đầu tiên trên thế giới ra đời bằng công nghệ nhân bản vô tính và nuôi cấy tế bào từ phòng thí nghiệm

Thành tựu trên tuy nhỏ bé, nhưng lúc bấy giờ, nó đã mở đường cho hàng loạt những phát hiện mới về cách tìm kiếm nguồn gốc, thu thập, lưu trữ lẫn ứng dụng công nghệ tế bào gốc vào công cuộc phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh cho các kỷ nguyên tiếp theo.

Tế bào gốc máu và mô dây rốn được thu thập ngay sau khi trẻ vừa ra đời

Công dụng của tế bào gốc trong ghép tủy xương (Ghép tế bào gốc)

Trong 10 liệu pháp tế bào đã được phê duyệt trên toàn thế giới kể từ năm 2016, liệu pháp dựa trên tế bào gốc duy nhất được sử dụng rộng rãi là ghép tủy xương. Các tế bào gốc tạo máu trong tủy xương là những tế bào gốc đầu tiên được xác định và là những tế bào đầu tiên được sử dụng trong phòng khám. Kỹ thuật này đã có tác dụng cứu sống hàng ngàn người trên toàn thế giới bị ung thư máu.

Công dụng của tế bào gốc trong tái tạo mô

Tái tạo mô có lẽ là ứng dụng quan trọng nhất của việc nghiên cứu công dụng của tế bào gốc. Ở thời điểm hiện tại, nếu một người cần một quả thận mới, họ sẽ phải chờ để tìm được một người hiến tạng phù hợp, và sau đó là trải qua một ca phẫu thuật cấy ghép đầy rủi ro. Mặt hạn chế của phương pháp điều trị này là người bệnh phải phụ thuộc vào người hiến tạng. Nhưng với tác dụng của công nghệ tế bào gốc, bằng cách điều khiển các tế bào gốc biệt hóa theo một lộ trình rõ ràng, các nhà khoa học có thể dùng chúng để nuôi cấy một loại mô hoặc thậm chí là cả một cơ quan trong cơ thể.

tác dụng của tế bào gốc được phát huy tối đa, cần tuân theo các tiêu chuẩn về vệ sinh và nhiệt độ

Để tác dụng của tế bào gốc được phát huy tối đa, cần tuân theo các tiêu chuẩn về vệ sinh và nhiệt độ

Sau đây là danh sách một số bệnh đã được điều trị bằng máu dây rốn và các nguồn khác của loại tương tự như tế bào gốc (tế bào gốc tạo máu), như tủy xương và máu ngoại vi. Liệu pháp nghiên cứu tác dụng của tế bào gốc vẫn đang tiếp tục thay đổi và phát triển nhanh chóng:

Các bệnh liên quan đến ung thư máu

Các bệnh lý liên quan đến khối u rắn

Các bệnh rối loạn huyết học lành tính

Các bệnh về rối loạn suy giảm miễn dịch

Bệnh rối loạn chuyển hóa

Phương pháp điều trị nhờ vào công dụng của tế bào gốc vượt trội hơn so với các phương pháp điều trị khác nhờ vào 5 ưu điểm sau đây:

– Thời gian phục hồi sau tiến hành liệu pháp ngắn nhất:

Một trong những yếu tố tiêu tốn nhiều thời gian nhất của bất kỳ chấn thương nào không phải là quá trình điều trị, mà chính là thời gian phục hồi. Với phương pháp điều trị nhờ vào công dụng của tế bào gốc, thời gian phục hồi của một căn bệnh so với dùng các phương pháp khác là ngắn nhất.

– Không sử dụng phương pháp gây mê toàn thân: 

Liệu pháp tế bào gốc được xem là phương pháp có công dụng hạn chế việc gây mê toàn thân vì nhiều trường hợp điều trị chỉ cần gây tê cục bộ.

– Không có rủi ro mẫu ghép bị đào thải:

Do sử dụng mẫu tế bào gốc của chính bệnh nhân hoặc của người có chỉ số sinh học phù hợp, tình trạng mẫu ghép bị đào thải là hầu như không xảy ra..

– Tránh phẫu thuật và các rủi ro từ biến chứng:

Liệu pháp tế bào gốc là một phương pháp tác động vào cơ thể tối thiểu nhất, không yêu cầu phẫu thuật.

– Không truyền bệnh truyền nhiễm:

Vì các tế bào gốc được ghép có nguồn gốc từ chính cơ thể người bệnh từ trước hoặc từ người khỏe mạnh có chỉ số sinh học phù hợp đã qua xét nghiệm, phương pháp này có tác dụng không truyền bệnh truyền nhiễm.

Những bệnh có thể được chữa khỏi nhờ tác dụng của tế bào gốc

– Tác dụng của tế bào gốc trong việc hỗ trợ điều trị bệnh tim mạch

Vào năm 2013, một nhóm các nhà nghiên cứu từ Bệnh viện Đa khoa Massachusetts đã báo cáo trong PNAS Early Edition rằng họ đã tạo ra các mạch máu ở chuột trong phòng thí nghiệm, sử dụng tế bào gốc của con người. Trong vòng 2 tuần sau khi cấy ghép tế bào gốc, mạng lưới các mạch máu được tưới máu đã hình thành. Chất lượng của các mạch máu mới này tốt như các mạch máu tự nhiên. Các nhà nghiên cứu hy vọng rằng, loại kỹ thuật này cuối cùng có thể có công dụng trong việc điều trị cho những người mắc bệnh tim mạch và mạch máu.

– Tác dụng của tế bào gốc trong việc hỗ trợ điều trị bệnh não

Một ngày nào đó, các bác sĩ có thể sử dụng những tế bào và mô thay thế để điều trị các bệnh về não, chẳng hạn như Parkinson và Alzheimer. Ví dụ, ở Parkinson, tổn thương tế bào não dẫn đến các cử động cơ bắp không được kiểm soát. Các nhà khoa học có thể ứng dụng tế bào gốc để bổ sung các mô não bị tổn thương. Điều này cho thấy tác dụng của tế bào gốc có thể mang lại các tế bào não chuyên biệt ngăn chặn các chuyển động cơ bắp không kiểm soát.

Dưới đây là danh sách các bệnh hiện đang được thử nghiệm lâm sàng. Tác dụng của tế bào gốc đối với các bệnh này hiện vẫn còn đang được nghiên cứu và phát huy. Do đó, việc cấy ghép tế bào chỉ làm chậm sự tiến triển của bệnh, chứ không chữa được bệnh:

U não, tự kỷ, sửa hở hàm ếch (phế nang), bệnh động mạch ngoại biên, bệnh Crohn Bại não, bệnh tiểu đường loại 1, bệnh vật cấy ghép phản ứng lại vật chủ (GvHD), bệnh não thiếu oxy thiếu máu cục bộ (HIE), mất thính lực HIV, tai biến mạch máu não Lupus, đa xơ cứng Nhồi máu cơ tim, ung thư buồng trứng Viêm khớp dạng thấp, hồi phục sụn, tổn thương tủy sống Bệnh xơ cứng bì, khối u tinh hoàn

Đây là những thử nghiệm ngẫu nhiên có kiểm soát, được tiến hành trong một phòng thí nghiệm khoa học liên quan đến thí nghiệm trong ống nghiệm (hoặc nuôi cấy tế bào) và trong cơ thể (động vật).

Bệnh Alzheimer, bệnh Parkinson, xơ gan, xơ cứng teo cơ một bên, não úng thủy bẩm sinh Bệnh Huntington, chấn thương sọ não.

Tác dụng của tế bào gốc cho con người

Trên lý thuyết, số lượng bệnh lý mà công nghệ ứng dụng tế bào gốc có thể chữa trị tận gốc là không giới hạn. Với việc các nhà khoa học có thể nghiên cứu tạo ra tất cả các loại tế bào thông qua tế bào gốc từ máu và mô dây rốn, họ đang có trong tay tiềm năng rất lớn để chữa trị dứt điểm bất kỳ căn bệnh nào, cho dù là nguy hiểm nhất.

Nền y học thế giới ngày nay phụ thuộc nhiều vào công nghệ kỹ thuật của thời đại, nhưng không có nghĩa là vai trò của con người bị suy giảm. Thực chất, yếu tố con người là vô cùng quan trọng, vì chúng ta chính là nguồn gốc của những loại tế bào toàn năng này. Nếu có thể tận dụng hết được công dụng tiềm năng của tế bào gốc, con người sẽ có thể mở ra một kỷ nguyên mới cho y học hiện đại, kỷ nguyên mà ở đó, chúng ta chỉ còn một nhiệm vụ duy nhất là tập trung vào việc kéo dài tuổi thọ tự nhiên của chính mình.

Trước khi các tác dụng của tế bào gốc còn chưa được các nhà khoa học khai thác và ứng dụng triệt để. Chúng ta vẫn phải trông cậy vào các phương pháp lưu trữ để kéo dài sự sống của tế bào gốc. Hiện nay, công nghệ lưu trữ tế bào gốc đã có mặt khắp nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam. 11 bệnh viện phụ sản lớn nhất cả nước đã và đang cung cấp dịch vụ lưu trữ tế bào gốc máu và mô cuống rốn.

Tế bào gốc đã chứng minh được vai trò cũng như tác dụng không thể thiếu cho y học, cụ thể là trong việc chữa dứt điểm hơn 80 căn bệnh. Biết rằng tiềm năng y học của chúng là vô hạn, việc khai thác công dụng của tế bào gốc tuy chỉ đang ở mức độ hỗ trợ điều trị. Nhưng nếu không có công nghệ tế bào gốc, các công cuộc nghiên cứu ứng dụng điều trị triệt để các căn bệnh nguy hiểm sẽ phải cần thời gian rất lâu để cho ra đời kết quả khả quan.

Yhocvn.net

BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ:

+ Lưu trữ tế bào miễn dịch NK – Giải pháp hữu hiệu loại bỏ tế bào ung thư, vi rút, vi khuẩn

+ Danh sách các ngân hàng uy tín lưu trữ tế bào gốc từ máu cuống rốn

+ Lưu trữ tế bào gốc: Những vấn đề đặc biệt lưu ý

+ Vai trò của tế bào gốc trong y học và trong làm đẹp

+ Tế bào gốc tác động đến da bạn theo nguyên lý nào?