Ruột non: Một số rối loạn, bệnh lý phổ biến và phương pháp điều trị

Một số rối loạn, bệnh lý phổ biến ở ruột non và phương pháp điều trị

Ruột non quan trọng thế nào trong hệ tiêu hóa

Ruột non là một phần của đường tiêu hóa. Cơ quan này kết nối dạ dày và ruột già, là phần dài nhất của hệ tiêu hóa.

Khi thức ăn được tiêu hóa di chuyển qua nó, ruột non sẽ hấp thụ các vitamin và khoáng chất. Khi ruột non có vấn đề nó không chỉ gây khó chịu mà còn gây ra các vấn đề về dinh dưỡng, ảnh hưởng đến bộ phận khác của cơ thể.

Các bệnh ruột non và tình trạng nó có thể ảnh hưởng đến bao gồm:

Bệnh Crohn

Bệnh celiac

Vi khuẩn ruột non phát triển quá mức (SIBO)

Hội chứng ruột kích thích (IBS)

Bài viết này sẽ cung cấp tổng quan về một số rối loạn ruột non phổ biến hơn bao gồm các triệu chứng, nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị.

Các điều kiện ảnh hưởng đến ruột nhỏ

Khi thức ăn được nhai và nuốt, nó sẽ đi xuống thực quản (ống thức ăn) vào dạ dày sau đó xuống ruột non. Nó đi qua ba phần của ruột non – tá tràng, hỗng tràng và hồi tràng. Các bộ phận ở thành ruột non di chuyển thức ăn trong khi tiêu hóa, hấp thụ vitamin, khoáng chất.

Một số vấn đề có thể xảy ra ở ruột non và ảnh hưởng đến mức độ tiêu hóa thức ăn.

Bệnh Crohn

Bệnh Crohn là một dạng của bệnh viêm ruột (IBD). Bệnh Crohn có thể ảnh hưởng đến ruột non cũng như phần còn lại của đường tiêu hóa. Nó gây viêm niêm mạc của thành ruột, có thể dẫn đến loét. Các vấn đề khác có thể xảy ra ở đường tiêu hóa bao gồm đau, tiêu chảy, táo bón, không tiêu hóa tốt thức ăn.

Ngoài đường ruột, cũng có thể có các vấn đề về mắt, da, khớp.

Bệnh Crohn tấn công hệ tiêu hóa nhưng nó cũng có thể ảnh hưởng đến các vấn đề của người bệnh theo nhiều cách khác nhau.

Bệnh Celiac

Bệnh Celiac là một bệnh tự miễn dịch, một tình trạng trong đó hệ thống miễn dịch tấn công nhầm cơ thể của một người. Bệnh Celiac ảnh hưởng đến ruột non. Lớp niêm mạc của ruột non được bao phủ bởi những nhung mao. Các nhung mao hấp thụ chất dinh dưỡng từ thức ăn.

Khi một người bị bệnh celiac ăn gluten, các tế bào bạch cầu sẽ tấn công các nhung mao, chúng bị mòn đi khiến ruột non kém khả năng hấp thụ vitamin, khoáng chất từ thức ăn. 

Một số người có thể không có triệu chứng, nhưng những người khác có các triệu chứng bao gồm:

+ Tiêu chảy hoặc táo bón,

+ Chướng bụng,

+ Đau bụng,

+ Nôn mửa,

+ Sụt cân, mệt mỏi.

Cũng có thể có các dấu hiệu như thiếu máu (thiếu tế bào hồng cầu khỏe mạnh), đau khớp ….đặc biệt là ở người lớn.

Hội chứng ruột kích thích

IBS là một tình trạng phổ biến có thể ảnh hưởng đến ruột. Nó có thể gây táo bón, tiêu chảy, đau bụng, đầy hơi, các dấu hiệu và triệu chứng khác.

Các triệu chứng có rất khó chịu, khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày

Tắc nghẽn

Tắc ruột non có nghĩa là có thứ gì đó cản trở thức ăn đi qua. Tắc ruột non có thể xảy ra do các bệnh lý khác như bệnh Crohn. Tình trạng viêm có thể khiến ruột bị tắc nghẽn do các mô sẹo làm dày thành ruột.

Thức ăn có thể bị kẹt nếu khi ruột non di chuyển thức ăn quá chậm (gọi là rối loạn nhu động). Tắc ruột có thể là một trường hợp khẩn cấp. Sự tắc nghẽn có thể được điều trị bằng thuốc, dịch truyền tại bệnh viện. Trong trường hợp nghiêm trọng, phẫu thuật có thể cần thiết.

Sự phát triển quá mức của vi khuẩn đường ruột

Ruột non và ruột già thường là nơi cư trú của các vi sinh vật (hệ thực vật đường ruột), những vi sinh vật cần thiết cho chức năng của chúng. Vi khuẩn có thể mất cân bằng, phát triển quá mức dẫn đến các triệu chứng như đầy hơi, chướng bụng, táo bón hoặc tiêu chảy, cũng như giảm cân hoặc các triệu chứng khác bên ngoài hệ tiêu hóa.

SIBO có thể khó chẩn đoán và điều trị. Nó có thể liên quan đến các bệnh lý khác như IBS, tiểu đường hoặc các tình trạng tự miễn dịch. 5

Các triệu chứng đường ruột là gì?

Trong một số trường hợp, ruột non có vấn đề nhưng không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Các dấu hiệu, triệu chứng sẽ phụ thuộc vào rối loạn nào đang gây ra vấn đề cụ thể:

• Chướng bụng

• Đau bụng hoặc khó chịu

• Táo bón

• Bệnh tiêu chảy

• Sinh khí

• Buồn nôn

• Nôn mửa

Nguyên nhân nào gây ra các vấn đề về đường ruột?

Nguyên nhân của các vấn đề về ruột non là khác nhau dựa trên tình trạng bệnh. Trong một số trường hợp, nguyên nhân có thể không được hiểu rõ bao gồm:

• Bệnh Celiac:

Bệnh Celiac được cho là do di truyền, nhưng chỉ một số người có gen của bệnh mới phát triển bệnh. Các tác nhân từ môi trường có thể khiến con người phát triển bệnh này.

• Bệnh Crohn:

Nguyên nhân chưa được biết rõ, nhưng nó được cho là sự kết hợp phức tạp giữa di truyền và một hoặc nhiều tác nhân kích hoạt trong môi trường.

• SIBO:

Sự thay đổi vi khuẩn được cho là có thể do nhu động chậm (giảm vận động), mức axit dạ dày thấp hoặc phẫu thuật ruột non.

• Tắc nghẽn:

Tắc nghẽn là do ruột non bị hẹp hoặc do thức ăn hoặc vật lạ bị mắc kẹt. Điều này có thể do một căn bệnh gây viêm hoặc mô sẹo hoặc do nhu động ruột chậm.

Phương pháp chẩn đoán các vấn đề về đường tiêu hóa?

Khi các vấn đề ở ruột non xảy ra, các dấu hiệu, triệu chứng có thể không liên quan đến tiêu hóa. Trong một số trường hợp, cần có thời gian, một bác sĩ giỏi để chẩn đoán vấn đề.

Một số xét nghiệm được sử dụng để chẩn đoán các bệnh lý ở ruột non bao gồm:

• Nuốt bari và theo dõi ruột non: Trong xét nghiệm này, chụp X-quang sau khi uống dung dịch cản quang (bari) để quan sát thực quản, dạ dày và ruột non.

• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu sẽ không được sử dụng để chẩn đoán, nhưng chúng có thể tìm ra các vấn đề như thiếu máu hoặc thiếu vitamin.

• Nội soi đại tràng: Nội soi đại tràng được sử dụng để tìm các vấn đề với ruột kết (ruột già) chứ không phải ruột non, nhưng xét nghiệm này có thể được sử dụng để loại trừ các tình trạng tiêu hóa khác.

• Chụp cắt lớp vi tính (CT): Đây là loại hình chụp X-quang giúp lấy hình ảnh chi tiết các cơ quan nội tạng trong ổ bụng.

• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Xét nghiệm này sử dụng một nam châm mạnh để quét vùng bụng, cung cấp hình ảnh để chẩn đoán.

• Nội soi: Một ống nhỏ có đèn chiếu và camera ở đầu được đưa vào miệng và đi xuống thực quản đến dạ dày, đoạn đầu của ruột non. Một mẩu mô hoặc chất lỏng có thể được lấy ra để xét nghiệm sinh thiết.

• Kiểm tra test hơi thở hydrogen, methane: Kiểm tra hơi thở có thể chẩn đoán hoặc loại trừ sự phát triển quá mức của vi khuẩn ruột non.

• Xét nghiệm phân: Để loại trừ các vấn đề như nhiễm trùng, phân có thể được gửi đến phòng thí nghiệm để xét nghiệm, nơi có thể bao gồm cấy vi khuẩn.

• Siêu âm: Xét nghiệm này sử dụng sóng âm thanh để xem các cơ quan và cấu trúc trong ổ bụng.

Các vấn đề về đường tiêu hóa được điều trị như thế nào?

Việc điều trị các tình trạng ruột non sẽ khác nhau dựa trên nguyên nhân gây ra chúng. Tuy nhiên, một phần của việc điều trị có thể bao gồm thay đổi lối sống như dinh dưỡng, chế độ ăn uống, giảm căng thẳng.

Điều trị bệnh celiac là tránh dùng gluten. Hiện tại không có bất kỳ loại thuốc nào để điều trị tình trạng này, mặc dù có thể có các phương pháp điều trị các triệu chứng bên ngoài hệ tiêu hóa.

Bệnh Crohn được điều trị bằng cách thay đổi lối sống cũng như dùng thuốc. Trong một số trường hợp, chẳng hạn như khi ruột bị hẹp, có thể cần phải phẫu thuật.

IBS có thể được điều trị bằng cách thay đổi lối sống, chế độ ăn uống, điều chỉnh dinh dưỡng, uống thuốc. Những người bị IBS cũng có thể hướng tới việc kiểm soát các triệu chứng bằng cách xác định những tác nhân môi trường nào có thể gây ra bệnh.

SIBO có thể được điều trị bằng thuốc kháng sinh để hạn chế sự phát triển của vi khuẩn. Các phương pháp điều trị khác có thể bao gồm kiểm soát mọi tình trạng liên quan, cũng như hỗ trợ dinh dưỡng.

Tắc ruột có thể được điều trị tại bệnh viện bằng phương pháp giải nén, được thực hiện bằng cách đưa một ống mềm qua mũi, xuống dạ dày. Trong một số trường hợp, phẫu thuật cắt bỏ đoạn ruột non bị tắc có thể cần thiết.

Kết luận:

Các bệnh và rối loạn của ruột non là phổ biến. Chúng bao gồm bệnh Crohn, bệnh celiac, phát triển quá mức do vi khuẩn đường ruột non, hội chứng ruột kích thích. Chúng có thể gây ra các triệu chứng tiêu hóa như đau bụng, chướng bụng, tiêu chảy, táo bón, buồn nôn hoặc nôn. Chúng cũng có thể dẫn đến thiếu hụt vitamin hoặc thiếu máu.

Chẩn đoán các tình trạng này có thể mất thời gian và phải thực hiện nhiều xét nghiệm. Điều trị có thể liên quan đến việc thay đổi lối sống, đặc biệt là chế độ ăn uống. Đối với một số tình trạng, thuốc và phẫu thuật cũng có thể được sử dụng để kiểm soát các dấu hiệu và triệu chứng.

Yhocvn.net

BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ:

+ Vị trí và vai trò của manh tràng trong bộ máy tiêu hóa

+ Các loại giun đường ruột thường gặp

+ Bệnh Crohn: Chẩn đoán và biến chứng