‘Một ổ dịch nhỏ xảy ra, sự sống cả cộng đồng sẽ bị đe dọa’

Bất cứ ai cũng hiểu điều này, nhưng câu chuyện về những con muỗi bao giờ cũng tẻ nhạt. Chẳng ai nghĩ đến việc phát hiện sớm muỗi Aedes Aegypty và bắt chúng.

Sốt xuất huyết là sự kết hợp của 3 yếu tố: muỗi Aedes Aegypty, virus Dengue, hiểu biết của con người về hai yếu tố trước.

Việt Nam là quốc gia có khí hậu nhiệt đới gió mùa, nên sẽ có nhiều dịch bệnh truyền nhiễm. Bất cứ ai cũng hiểu, chỉ cần một ổ dịch nhỏ xảy ra, sự sống cả cộng đồng sẽ bị đe dọa.

Mùa hè nào cũng thế, các chuyên gia y tế luôn biết trước sẽ xuất hiện một loài muỗi mang theo một loại virus chết người. Đó không phải là những con muỗi thông thường, tên khoa học của nó là Aedes Aegypty, người dân gọi nó là muỗi vằn.

Một ổ dịch nhỏ xảy ra, sự sống cả cộng đồng bị đe dọa. Ảnh: RumourNews

Nhưng câu chuyện về những con muỗi bao giờ cũng tẻ nhạt. Chẳng ai nghĩ đến việc phát hiện sớm muỗi Aedes Aegypty và bắt chúng. Đừng bao giờ nghĩ một con muỗi bay ngang qua cánh đồng là không quan trọng.

Hilton Head, một hòn đảo ở phía nam Carolina (Mỹ), chỉ chính thức phát triển vào những năm 1970, nhờ việc tiêu diệt được muỗi. Giá trị của đất ở nơi đây, đã nhanh chóng nhảy vọt từ số 0 đến đắt đỏ, khó có nơi đâu trên thế giới so sánh được.

Muỗi Aedes đặc biệt yêu thích mùi khí CO2, một thứ khí thải qua hơi thở của con người và động vật có vú, nó giống như một loại ma túy dành riêng cho muỗi.

Đó chính là phát hiện quan trọng của các em sinh viên Đại học Northern State, trong nỗ lực kiểm soát muỗi cùng chính quyền liên bang quận Brown. Các em còn phát hiện ra điều lí thú khác nữa, là muỗi Aedes rất thích trú ngụ ở những cái cây đẹp, nơi ít gió, ẩm nhưng không quá ướt.

Và những cái bẫy muỗi có khí CO2 được các em học sinh đặt ở mọi nơi, giống như bãi chiến trường khắp quận Brown, lan sang cả hạt Edminds gần hồ Mina xinh đẹp.

Bắt muỗi không phải là công việc của học sinh, nhưng các em đã làm nó vì niềm vui. Quan trọng hơn cả, là việc bắt muỗi đã giúp ích các em rất nhiều trong học tập và nghiên cứu, bởi các em đang thực sự ứng dụng những điều học được từ sách vở vào thực tiễn cuộc sống.

Hầu hết học sinh rời khỏi nhà từ sáng sớm, đi bộ đến bãi gửi xe các em tranh thủ đặt vài bẫy muỗi, quãng đường đến trường cũng thế. Muỗi được các em tiến hành thu gom cuối tuần, đưa hết cả vào phòng thí nghiệm để phân tích và nghiên cứu.

Nhà trường coi thời gian đi bắt muỗi là giờ tự học. Chính quyền trả các em mỗi tiếng bắt muỗi 10 USD. Vừa có tín chỉ vừa có tiền, lý lịch của các em sẽ càng trở nên tuyệt vời, bởi công việc bắt muỗi đã giúp các em học được bài học toàn cảnh về cuộc sống.

Những câu hỏi thảo luận tưởng đơn giản nhưng lại luôn nóng bỏng. Trên đường đi bắt muỗi chuyện gì đã xảy ra? Cảnh quan như thế nào? Tại sao tuần trước bắt được nhiều mà tuần này lại ít? Tại sao có những bạn không biết cách bắt muỗi?

Không chỉ ở quận Brown, mà trên khắp nước Mỹ, nhiều bang, nhiều trường đã cho các em học sinh thực hiện công việc bắt muỗi. Các bẫy khí CO2 được giăng khắp nơi cắm trại và khu picnic, học sinh tự phân loại muỗi theo từng chi…

Học sinh bắt muỗi đã nhạnh chóng trở thành những chuyên gia về kí sinh trùng và các bệnh truyền nhiễm liên quan đến muỗi. Kết quả nghiên cứu của các em được chuyển đến Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh, được theo dõi và đánh giá bởi các nhà khoa học có uy tín, trở thành cơ sở dữ liệu quan trọng cho cả quốc gia.

Mỗi năm, các em học sinh lại có cơ hội sánh ngang cùng các nhà khoa học, đưa ra những phát minh của mình tại Hội nghị Côn trùng học ở Denver. Bắt muỗi tuy không phải là việc làm quyến rũ tuyệt vời đối với học sinh Mỹ, nhưng nó lại là khởi đầu rất tốt cho các em, nó giúp nước Mỹ giảm số lượng muỗi và kiểm soát được bệnh tật truyền nhiễm.

Bác sĩ Trần Văn Phúc
Nguồn: Zing