Hiểu con để dạy con ngoan

Khi bước vào giai đoạn “teen”, con bạn có những biến đổi hết sức bình thường về tâm sinh lý như dễ cáu bẳn, hay cãi lại, thích làm theo ý mình… thế nên việc cha mẹ cư xử như thế nào, dạy dỗ con ra sao để trẻ có thể phát triển tốt nhất về mọi mặt, định hình nhân cách về sau là điều vô cùng quan trọng.

Không thể hiện sự tức giận

Trong tình huống con cái không vâng lời, không làm theo lời khuyên tốt của cha mẹ, dù rất bực bội nhưng chúng ta không thể hiện sự thất vọng và giận dữ. Tuyệt đối không dùng các biện pháp đánh đòn, trừng phạt, quát mắng, hăm dọa, buộc con cái phải nghe lời.

Càng buộc con cái làm theo ý mình do tức giận, ta càng cảm thấy mệt mỏi hơn khi con cái trở nên ương bướng và lì lợm. “Giận mất khôn” là điều cha mẹ không nên quên, thay vì gắt gỏng, cha mẹ hãy khéo đưa ra lời cảnh báo, đồng thời chỉ dẫn thực tế một cách nhẹ nhàng, nhằm thúc đẩy con cái làm điều gì đó thực sự mang lại kết quả tích cực. Luôn thể hiện tinh thần vui vẻ, cảm thông vốn sẽ khiến trẻ dễ dàng lắng nghe cha mẹ hơn.

Ảnh minh họa

Không biến con cái thành chiến tuyến đối lập

Khi nghĩ con mình “nổi loạn”, cha mẹ có khuynh hướng muốn “dẹp loạn” và vô tình đẩy con cái thành kẻ đối lập. Khi con cái không chịu vào khuôn khổ, cha mẹ nghĩ mình như kẻ bị bại trận, cảm thấy khổ đau. Còn khi cha mẹ buộc con cái nghe theo, con cái nghĩ cha mẹ “độc tài” vô cớ.

Trong cuộc đối đầu giữa cha mẹ và con cái, chỉ có sự thất bại vì bên nào cũng khổ đau do bên còn lại không hiểu được mình. Càng dùng vũ lực, buông lời trách cứ nhiều chừng nào thì cha mẹ chỉ tạo thêm hố sâu ngăn cách với con cái nhiều chừng ấy. Do vậy, cha mẹ nên bằng mọi cách tạo bầu không khí hợp tác để con cái hiểu được cha mẹ và nỗ lực thích ứng với những ứng xử tốt đẹp và tích cực.

Đừng ép buộc con cái

Thay vì dùng quyền làm cha mẹ ép con cái làm theo ý muốn chủ quan của bản thân, các bậc cha mẹ nên giúp các cháu hiểu và phân biệt được đâu là tốt-xấu, đúng-sai, khéo hướng dẫn như “người chỉ đường”, chứ không đi thế con đường, hoặc ép người đi trên con đường, đang khi người đi đường chưa hiểu được giá trị của sự đến đích.

Khéo giải thích mọi điều sẽ giúp cho con cái sẵn lòng hợp tác. Cha mẹ càng hăm dọa chỉ làm cho con cái trở nên bướng bỉnh hơn. Không biết được tiềm năng và khả năng của con cái, càng ép uổng càng làm cho con cái khổ đau. Cha mẹ nên tham khảo ý kiến và khéo thương lượng với con cái để con cái ủng hộ và làm theo lời khuyên đúng của cha mẹ.

Không quản lý con như tù nhân

Nếu việc trao cho con cái quá nhiều tự do theo kiểu “buông lỏng” con cái, không có thời gian quan tâm đến con cái là một thiếu sót của cha mẹ dẫn đến các thói hư tật xấu và lối sống tiêu cực ở, thì quản lý con cái quá chặt sẽ làm chúng nghĩ rằng chúng đang bị cha mẹ “cầm tù”. Từ đó, dẫn đến thái độ kháng cự cha mẹ.

Tuổi trẻ ngày nay thích tự do, thoải mái, tự chủ hơn. Môi trường sống, đối tượng giao lưu, sách báo cần đọc, chương trình tivi cần xem là những điều mà các bậc cha mẹ quan tâm, định hướng cho con cái chọn lựa, để con cái “miễn nhiễm” với những điều xấu, cái bất toàn, sự tiêu cực trong cuộc sống.

Xóa khoảng cách giữa hai thế hệ

Con cái thời nay tiếp xúc với các phương tiện truyền thông nhiều, hiểu biết và đa cảm hơn. Vì vậy, cha mẹ nên dành nhiều thời gian hiểu con cái mình như thử nghe nhạc chúng thích, xem chương trình tivi chúng hay xem, đọc sách báo tuổi mới lớn, xem các blog tuổi trẻ… nhờ vậy, những cái “chẳng thể hiểu nổi” và “phức tạp” của tổi teen sẽ được cha mẹ hiểu và thông cảm.

Do đó, cha mẹ hãy dành quỹ thời gian cần thiết mỗi ngày để trò chuyện với con, rút ngắn khoảng cách tâm lý giữa hai thế hệ. Bằng cách này, cha mẹ có thể tăng cường sự cảm thông thế hệ, không còn chênh lệch trong ứng xử với con cái.

Cường Nguyễn