Những nguyên tắc vàng sản phụ cần làm trong ngày đầu sau sinh

Sau quá trình “vượt cạn” đón em bé chào đời, cơ thể sản phụ rất yếu ớt, mệt mỏi do mất rất nhiều năng lượng, bởi vậy việc thực hiện một số nguyên tắc khoa học ngay sau khi sinh sẽ giúp hai mẹ con khỏe mạnh cả về thể chất và tinh thần.

Phương pháp da tiếp da (skin to skin)

Trước đây sau khi sinh mẹ và con chưa được gần nhau ngay để các y bác sĩ theo giõi sức khỏe của mẹ và bé. Tuy nhiên thời gian gần đây phương pháp “Da tiếp da” hay còn gọi là “skin to skin” được sử dụng rất nhiều ở các bệnh viện sản khoa trên thế giới.

Cụ thể, ngay sau khi sinh ra, em bé được lau hoặc tắm, cắt kẹp rốn, hút đờm nhớt, cân đo rồi được đặt nằm sấp trên bụng mẹ. Với tư thế nằm này, em bé sẽ có cảm giác an toàn, ấm áp khi mới chui ra khỏi bụng mẹ. Với bản năng tự nhiên, em bé sẽ bò, lần tìm được vú mẹ và bắt đầu mút bú.

Trong y khoa, “Skin to skin” có tác dụng giúp trẻ sơ sinh được tiếp xúc trực tiếp với da người mẹ, gắn kết tình cảm giữa mẹ với con và bất cứ thành viên nào trong gia đình như bố, ông, bà… miễn là đảm bảo vệ sinh cơ thể sạch sẽ, để tránh nhiễm bệnh cho em bé. Tuy nhiên đối với một số trẻ có vấn đề về sức khỏe phải tách riêng mẹ ngay từ lúc mới sinh để theo dõi và điều trị thì không sử dụng phương pháp này.

Cho trẻ bú sớm nhất trong  24 giờ sau sinh

Cho con bú sớm nhất trong vòng 24 giờ sau sinh là việc làm cần thiết để kích thích tuyến sữa của mẹ hoạt động. Ngoài ra, mẹ cho con bú sớm sẽ tránh được một số hiện tượng khó chịu ở vú như tắc tia sữa, áp xe vú…

Trên thực tế có thể vì một số lý do khác nhau mà thời gian các mẹ cho con bú sau khi sinh khác nhau. Tuy nhiên nếu sinh xong, hai mẹ con sức khỏe bình thường thì sau khi vệ sinh cơ thể hãy cố gắng cho con được bú sữa mẹ sớm nhất để bé nhận được những chất dinh dưỡng và kháng thể miễn dịch cần thiết.

Theo dõi huyết áp, sản dịch, các vết đau rạch mổ, đi vệ sinh

Sau khi sinh sản phụ cần theo dõi chặt chẽ các thay đổi của cơ thể để đề phòng tai biến như theo dõi huyết áp, sản dịch, các vết rạch mổ và việc đi vệ sinh để kịp thời phát hiện ra những bất thường của cơ thể.

Theo các bác sĩ, sản phụ sau sinh vẫn ra máu và sản dịch qua đường âm đạo, nếu sức khỏe ổn định, lượng máu và sản dịch thải ra ở mức độ nhiều hơn kinh nguyệt hàng tháng một chút, còn nếu lượng máu ra nhiều, có màu thâm sẫm, vón cục là biểu hiện bất thường, sản phụ hoặc người nhà sản phụ phải gọi ngay cho bác sĩ để khám và điều trị kịp thời.

Trường hợp sinh mổ, sinh thường kết hợp cắt rạch tầng sinh môn, sau thời gian hết thuốc giảm đau, vết thương sẽ đau lại, nếu mức độ đau quá sức chịu đựng, sản phụ có thể sử dụng thêm liều thuốc giảm đau theo hướng dẫn của bác sĩ. Ngoài ra, việc đi vệ sinh sau sinh là dấu hiệu cho biết cơ thể đã hoạt động bình thường trở lại bởi vậy nếu sau 24h sản phụ không đi vệ sinh được cần thông báo để bác sỹ nắm rõ tình hình và tư vấn cho gia đình khi cần thiết.

Vệ sinh, chăm sóc nguồn sữa mẹ

Sau khi sinh, mồ hôi của sản phụ tiết ra rất nhiều bởi vậy việc vệ sinh bầu vú và núm vú sạch sẽ giúp tránh gây bệnh nhiễm khuẩn cho con và giúp sữa tiết ra dồi dào có hàm lượng dinh dưỡng cao.

Các bước thực hiện:

– Lau vú và núm vú sạch sẽ bằng khăn mềm, nước ấm.

– Cho trẻ bú mẹ sớm nhất có thể sau sinh.

– Uống ngay 1 cốc sữa nóng như sữa ông thọ, sữa bà bầu… để kích thích tuyến sữa hoạt động.

– Ăn canh móng heo, cháo móng dê, sữa gạo lứt…

Ăn, uống, ngủ đủ giấc để phục hồi sức khỏe

Sau khi sinh, sản phụ cần được ăn, uống, ngủ, nghỉ để phục hồi sức khỏe. Lúc này, sản phụ nên ăn đủ bữa với thực đơn giàu chất dinh dưỡng, uống đủ nước, ngủ nhiều để bù năng lượng đã mất qua quá trình chuyển dạ.

Thực đơn dành cho sản phụ ngay sau sinh như cơm nóng, canh rau ngót nấu thịt băm, dưa hấu tráng miệng… sau đó có thể ngủ một giấc thật sâu để phục hồi năng lượng.

Sau 24h nếu không có việc gì xảy ra thì có thể nói cuộc vượt cạn đã diễn ra an toàn, sản phụ và các thành viên trong gia đình có thể thông báo tin vui này cho người thân và bạn bè. Chắc chắn, những lời chúc tốt đẹp dành cho hai mẹ con, sự chăm sóc, giúp đỡ của gia đình và bệnh viện sẽ là những yếu tố vô cùng quý giá giúp sản phụ phục hồi sức khỏe nhanh hơn.

Cẩm nang y học