Đặc điểm của bệnh viêm gan A và phương pháp phòng tránh

Ngược dòng thời gian, 12 năm về trước (năm 2011), WHO tổ chức chiến dịch ngày Viêm gan Thế giới hàng năm với mục đích tăng cường nhận thức và hiểu biết của cộng đồng về viêm gan virus. Trong đó, viêm gan A là bệnh gan do siêu vi viêm gan A (HAV) gây ra. Bệnh có liên quan chặt chẽ tới nguồn nước, thực phẩm không an toàn, vệ sinh cá nhân kém và đặc biệt là quan hệ tình dục không lành mạnh.

Đặc điểm của bệnh viêm gan A

Viêm gan A là bệnh do virus làm tổn thương tế bào biểu mô gan và suy giảm chức năng gan. Bệnh lây nhiễm từ người sang người theo đường phân, miệng do nguồn nước bị nhiễm bẩn, thực phẩm chưa được nấu kỹ và nhiễm virus.

Virus viêm gan A không gây ra bệnh cảnh viêm gan mạn tính, không kéo dài quá 6 tháng và rất hiếm khi gây chết người. Tỷ lệ tử vong nhỏ trong bối cảnh của suy gan cấp tính. Điểm đặc biệt của viêm gan A là bệnh hoàn toàn có thể được điều trị khỏi sau 2-4 tuần. Việt Nam hiện đã có vaccine phòng bệnh viêm gan A hiệu quả và an toàn.

Triệu chứng của bệnh viêm gan A

Triệu chứng xảy ra khoảng 2 đến 6 tuần sau khi virus xâm nhập vào cơ thể, người bệnh với các biểu hiện:

+ Vàng da

+ Vàng tròng trắng mắt

+ Phân nhạt màu, thường có màu xám

+ Nước tiểu màu nâu sẫm

+ Đau bụng

Ngoài ra còn xuất hiện một số triệu chứng toàn thân như: Ngứa ngáy, sốt nhẹ, mệt mỏi, biếng ăn, buồn nôn, nôn mửa..

Người trưởng thành có dấu hiệu và triệu chứng bệnh rõ hơn trẻ em. Mức độ nghiêm trọng của bệnh và kết quả gây tử vong cao hơn ở các nhóm tuổi lớn hơn.

Trẻ em nhiễm bệnh dưới 6 tuổi thường không gặp phải các triệu chứng đáng chú ý, chỉ có 10% bị vàng da. Đối với  trẻ lớn và người lớn, nhiễm trùng thường gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hơn, với vàng da xảy ra trong hơn 70% trường hợp.

Viêm gan A đôi khi tái phát. Người vừa mới khỏi bệnh lại bị bệnh cấp tính. Tuy nhiên, những đối tượng này có khả năng tự phục hồi.

Viêm gan A lây truyền qua đường nào?

Virus viêm gan A được tìm thấy nhiều nhất trong phân, nước bọt, nước tiểu. Do đó các chất thải của người bệnh khi thải ra sẽ làm ô nhiễm môi trường xung quanh, phát tán virus rộng rãi.

Đường lây lan chính của virus viêm gan A gồm:

+ Ăn sò, ốc sinh sống ở nguồn nước ô nhiễm;

+ Uống nước ở nguồn nước ô nhiễm;

+ Ăn đồ ăn chế biến bởi người bị viêm gan A không rửa tay kỹ sau khi đi vệ sinh;

+ Tiếp xúc thường xuyên với người bệnh viêm gan A;

+ Quan hệ tình dục với người đang mang virus…

Chiến lược của WHO trong cuộc chiến chống virus viêm gan A

Thực hiện tốt vệ sinh chung và vệ sinh cá nhân, rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh; Thực hiện ăn chín, uống sôi; cung cấp và sử dụng nước sạch, xử lý hệ thống rác và nước thải; những loại sò, trai, hến, tôm cua,  ốc…

Đặc biệt, tiêm phòng là phương pháp hữu hiệu nhất trong việc phòng bệnh viêm gan siêu vi A: Vaccine phòng viêm gan siêu vi A tiêm cho trẻ từ 2 tuổi trở lên, thông thường tiêm 2 lần, mỗi lần cách nhau 6 đến 12 tháng (94% – 100% sẽ được miễn nhiễm một tháng sau mũi tiêm đầu tiên, nếu được tiêm mũi thứ 2 kết quả sẽ tốt hơn).

Cần lưu ý, người nhiễm virut viêm gan A chưa khỏi không nên chế biến, nấu nướng thức ăn cho gia đình hoặc nơi tập thể. Không dùng chung bát, đũa, khăn mặt, hay bàn chải đánh răng với người bệnh.. Không tắm ở nơi có nguồn nước bị ô nhiễm. Tại các vùng lũ lụt cần vệ sinh tốt nơi chứa nước sinh hoạt, tẩy uế và cho thuốc sát khuẩn. Chỉ sử dụng nước đã khử khuẩn cho sinh hoạt và nấu ăn.

Lời kết

Viêm gan A là một loại bệnh truyền nhiễm có thể gây thành dịch và xu hướng xảy ra theo chu kỳ. Bệnh tăng dần theo lứa tuổi, thường gặp ở lứa tuổi học sinh nhỏ (tiểu học) và lứa tuổi vị thành niên. Nhìn chung mọi người đều có tính cảm nhiễm đối với bệnh. Tính miễn dịch đặc hiệu được tạo thành sau khi mắc bệnh và có thể tồn tại suốt đời.

Để phòng bệnh, người dân cần chú ý giữ gìn môi trường sống sạch sẽ, vệ sinh, đảm bảo nguồn nước ăn uống, sinh hoạt đạt chuẩn và được cung cấp bởi những cơ quan có thẩm quyền. Tránh tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh. Những trường hợp cần thiết có thể tiêm chủng vắc xin phòng ngừa viêm gan A phù hợp theo độ tuổi cần tiêm chủng.

BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ:

Dấu hiệu nhận biết viêm gan A

Viêm gan C: Các triệu chứng, Phương pháp điều trị, Thuốc kháng vi-rút

Viêm gan do rượu: Y học chuyên sâu về phòng ngừa, điều trị

Các phương pháp hạ men gan cực kỳ hiệu quả

Bệnh viêm gan E: đường lây nhiễm, chẩn đoán, phòng và điều trị virus

Yhocvn.net