Con béo, mẹ lo

Làm thế nào để có thể giúp bé giảm cân? Cuộc chiến này chưa bao giờ là đơn giản.

Cu Minh nhà chị Trang (Hà Đông, Hà Nội) mới 3 tuổi nhưng đã nặng hơn 20 cân. Nhìn bé chắc như cột đình, chị vừa mừng, vừa lo. Mừng vì với sức vóc ấy, bé có thể chống chọi với thời tiết dở dở ương ương của miền Bắc nên ít ốm vặt, song lại lo vì nếu cứ để mặc bé ăn uống thỏa thích như bây giờ, chẳng mấy lúc mà béo phì. Đã nhiều lần, chị áp dụng chế độ ăn kiêng cho bé, tối cho ăn rất ít tinh bột, chủ yếu là rau dưa, nhưng đến lúc đi ngủ là cu Minh lại gào thét đòi ăn. Nhìn thằng bé khóc sủi bong bóng mũi kêu đói, chị lại mềm lòng tặc lưỡi: “Thôi, cứ quan trọng là khỏe cái đã”.

Anh minh họa

Cũng đuối sức trong cuộc chiến giảm cân cho con, chị Như Ý (Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh) ngao ngán: “Giảm cân cho mẹ khó 1, giảm cân cho con khó 10. Trẻ con chưa ý thức được xấu, đẹp hay bệnh tật vì béo phì nên chúng cứ thích gì, ăn nấy, mình giải thích thế nào cũng không nghe. Cho ăn ít đi thì nước mắt lưng chòng: “Mẹ không thương con, mẹ bỏ đói con”. Bé con nhà mình còn rất tự hào vì to gấp đôi bạn hàng xóm. Có lần, cô nàng hí hửng khoe: “Con chỉ lắc nhẹ cái mông mà bạn Nghé đã ngã bổ chỏng”, “Con chơi kéo co toàn thắng nên bạn nào cũng thích nhận con về độ của mình. Hôm trước một mình con còn chấp cả ba bạn”… Mình nghe xong mà chỉ muốn té ngửa”.

Thừa cân = không khỏe mạnh

Nếu như trước kia, trẻ em Việt Nam hầu hết bị suy dinh dưỡng, thấp còi thì khoảng 10 năm trở lại đây, tỷ lệ này đã giảm nhiều, song nỗi lo về tầm vóc Việt vẫn chưa dừng hẳn bởi sự xuất hiện của một vấn đề khác mang tên “thừa cân, béo phì”.

Nguy cơ béo phì tăng 12 lần ở những trẻ ăn trứng hàng ngày; 11 lần ở trẻ có thói quen ăn đồ rán hàng ngày hay ăn bữa phụ trước khi đi ngủ; 6-8 lần ở những trẻ ăn thịt mỡ, uống nước ngọt hàng ngày

Theo thống kê của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, năm 2013, tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi thừa cân, béo phì trên cả nước là 6,5%, trong đó Tp.HCM là 15,76%. Ở độ tuổi tiểu học, tỷ lệ này còn cao hơn rất nhiều (17,1% béo phì; 21% thừa cân).

Trong chương trình điều tra về tình trạng dinh dưỡng ở học sinh, khi tiến hành khảo sát 2 trường tiểu học tại Tp.HCM, các bác sĩ ghi nhận có hơn 60% học sinh có mỡ trong máu cao hơn mức bình thường, 38% các em béo bụng hoặc có chỉ số cơ thể BMI vượt ngưỡng.

Thực tế cho thấy, cuộc chiến chống lại béo phì, thừa cân ở trẻ nhỏ chưa bao giờ là đơn giản, thậm chí còn có phần gian nan hơn cả đẩy lùi suy dinh dưỡng, nhẹ cân. Các chuyên gia cho rằng, thất bại này chủ yếu đến từ sự thiếu quyết tâm của người lớn.

Theo một nghiên cứu, phần lớn cha mẹ có con thuộc nhóm béo phì cho rằng béo có nghĩa là khỏe mạnh. Chỉ có 42% ý thức được thừa cân, béo phì là nguyên nhân dẫn tới các bệnh như: tiểu đường, mỡ máu… Thế nhưng, có người thấy con nhõng nhèo, mè nheo một chút là lại mủi lòng, có người thì không có một kế hoạch cụ thể nào, dẫn đến việc thực hiện lộn xộn, không đạt được kết quả như mong muốn… Chính bởi những nguyên nhân này mà từ trước tới nay, việc giảm cân cho trẻ có cân nặng vượt ngưỡng vẫn chưa được thực hiện nghiêm túc.

Giảm cân không khó

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, không giống như người lớn, giúp trẻ thoát khỏi tình trạng thừa cân, béo phì không có nghĩa là phải giảm cân nặng mà chỉ cần giúp trẻ không tăng cân. Sở dĩ như vậy là vì trẻ vẫn đang trong giai đoạn phát triển chiều cao, thế nên, khi chiều cao tăng lên nhưng trọng lượng cơ thể không đổi cũng có nghĩa là tình trạng thừa cân đã được khắc phục.

Theo đó, để kế hoạch giảm cân có thể thực hiện thành công, bạn hãy tuân theo 4 nguyên tắc vàng sau đây:

Đặt ra quy tắc ăn uống cho trẻ: Để trẻ có thể dễ dàng tuân theo những quy tắc trong ăn uống mà bạn đặt ra, hãy đề nghị cả nhà cùng thục hiện việc này. Chẳng hạn, nếu không cho phép trẻ ăn vặt thì người lớn cũng phải tuyệt đối làm theo. Bữa ăn phụ nếu có cũng chỉ nên hoa quả, nước ép trái cây nguyên chất và tuyệt đối không bao giờ cho trẻ uống nước có ga, nước ngọt đóng chai.

Cùng trẻ chơi thể thao: Theo kết quả từ nhiều nghiên cứu, thời gian vận động ở nhóm trẻ béo là 49 phút/ngày, trong khi ở trẻ thường là 68 phút. Ngược lại, thời gian dành cho các hoạt động tĩnh ở trẻ em béo cao hơn hẳn: 82 phút/ngày (so với trẻ bình thường là 50 phút). Chính vì vậy, đừng để trẻ ngồi hàng giờ bên máy tính hoặc tivi. Thay vào đó hãy cùng trẻ chơi một môn thể thao nào đó. Việc cùng chơi, cùng luyện tập không chỉ giúp bé đốt cháy được nhiều calories mà còn khiến tình cảm gia đình thêm thân thiết.

Thư giãn hợp lý: Bên cạnh thiết chặt chế độ ăn uống và vận động, để giảm cân hiệu quả, bé cần có chế độ nghỉ ngơi, thư giãn hợp lý. Có như vậy, bé mới quên đi những áp lực của việc giảm cân, cũng như dễ dàng chấp nhận từ bỏ thói quen ăn uống vô tội vạ như trước đây.

Cách tính chỉ số cơ thể (BMI) – Chỉ số khối cơ thể được tính bằng công thức: Trong đó, W là trọng lượng cơ thể (kg); H là chiều cao (cm) – BMI < 18,5: Thiếu cân – 18,5 <BMI < 25: Bình thường – 25 < BMI < 30: Thừa cân – 30 < BMI < 40: Béo phì mức độ I – BMI > 40: Béo phì mức độ II

Runi