Đánh giá tâm lý trẻ em bằng test Denver (trắc nghiệm Denver) theo BYT

Trắc nghiệm Denver là một trắc nghiệm dùng để đánh giá mức độ phát triển tâm lý vận động của những trẻ em từ sơ sinh cho đến 6 tuổinhằm phát hiện sớm những bất thường của trẻ và đánh giá lại sau điều trị. Đây là giai đoạn phát triển đầu đời có ý nghĩa rất quan trọng cho trẻ sau này. Chính vì vậy việc phát hiện sớm các rối loạn gây trở ngại cho sự phát triển của trẻ nhỏ trong giai đoạn này sẽ giúp các nhà chuyên môn có thể áp dụng những biện pháp can thiệp sớm để trẻ có thể phát triển tốt hơn sau đó.

Trắc nghiệm Denver được áp dụng đầu tiên tại Hoa Kỳ, sau đó là tại Cuba và nhiều nước khác trên thế giới. Tại Việt Nam, trắc nghiệm đã được áp dụng đầu tiên tại Khoa thần kinh, Bệnh viện Bạch Maitừ năm 1977, và từ đó đến nay đã có nhiều đơn vị khác trong nước tiếp tục triển khai thực hiện

Trắc nghiệm Denver giúp đánh giá được bốn lĩnh vực phát triển của trẻ

Các lĩnh vực sẽ được khảo sát và đánh giá, đó là:

+ Lĩnh vực cá nhân – xã hội: đánh giá khả năng nhận biết bản thân, chăm sóc bản thân và thiết lập quan hệ tương tác với người khác.

+ Lĩnh vực vận động tinh tế – thích ứng: đánh giá khả năng vận động khéo léo của đôi tay và khả năng quan sát tinh tế của đôi mắt.

+ Lĩnh vực ngôn ngữ: đánh giá khả năng lắng nghe và đáp ứng với âm thanh, khả năng phát âm, và sau cùng là khả năng phát triển ngôn ngữ (nghe hiểu và nói)

+ Lĩnh vực vận động thô sơ: đánh giá khả năng phát triển các vận động toàn thân và khả năng giữ thăng bằng của cơ thể.

Chỉ định lượng giá trẻ em bằng test Denver

Trẻ em tuổi từ 0-6 tuổi (bình thường và khuyết tật đã được chẩn đoán trước đó).

Chống chỉ định lượng giá trẻ em bằng test Denver: không

Chuẩn bị con người và phương tiện

© Người thực hiện: Bác sỹ, cán bộ tâm lý.

© Phương tiện

– Phiếu đánh giá Denver

– Bộ dụng cụ đánh giá Denver:

+ Một túm len màu đỏ

+ Một ít quả nho khô (có thể thay thế bằng các loại hạt được làm chín có kíchthước dưới 1 cm)

+ Một cái xúc xắc có cán cầm nhỏ

+ Tám khối vuông (2,5 x2,5 cm) với 2 khối màu đỏ, 2 khối màu vàng, 2 khối xanhnước biển, 2 khối xanh lá cây. Các khối vuông có thể bằng gỗ, nhựa sơn màu phủkín cả 6 mặt của khối.

+ Một lọ thủy tinh trong đường kính miệng lọ 1,5cm

+ Một quả chuông nhỏ

+ Một quả bóng quần vợt (không được dùng bóng bàn thay thế)

+ Một bút chì (có thể thay thế bằng bút bi, bút dạ màu)

© Người bệnh: tỉnh táo, thoải mái

© Hồ sơ bệnh án

– Có chỉ định của bác sĩ khám

– Kết quả đánh giá

Các bước tiến hành (30 phút)

Tư thế:

Trẻ ngồi trên lòng cha/ mẹ hoặc ngồi một mình. Cho trẻ chơi tự do vài phút đểtrẻ làm quen với môi trường đánh giá. Khi chính thức bắt đầu đánh giá cần cất tấtcả các đồ chơi quanh trẻ để trẻ tập trung.

Cách đánh giá:

– Ghi tên vào phiếu đánh giá

– Hỏi ngày, tháng và năm sinh của trẻ để tính tuổi thực rồi kẻ đường tuổi trên phiếuđánh giá.

– Ghi ngày đánh giá. Nếu muốn thực hiện một lần đánh giá khác trên cùng mộtphiếu đánh giá phải dùng màu mực khác và ngày đánh giá lần sau.

– Đánh giá lần lượt theo trình tự các lĩnh vực của phiếu Denver

– Đánh giá từng lĩnh vực một trên nguyên tắc mỗi mục có đường tuổi đi qua đềuphải đánh giá sao cho mỗi lĩnh vực đều phải có ít nhất 3 mục làm được và 3 mụckhông làm được.

– Với mục trẻ không làm được có thể thực hiện 3 lần. Hương dẫn cha mẹ bảo cháulàm hoạt động đó

– Dành thời gian cho trẻ thực hiện hoạt động.

– Nếu trẻ không làm được hỏi gia đình xem những lúc khác trẻ có thường xuyênlàm được hay không

Cách điền phiếu:

Đánh dấu (Đ) nếu trẻ làm được, (S) nếu trẻ không làm được, (K) nếu trẻ khôngmuốn làm hoặc không có điều kiện kiểm tra tại mục đánh giá trẻ. Trung thành vớimức phát triển của trẻ. Không tự ý thay đổi kết quả đánh giá.

Người đánh giá phải:

– Đọc trước và hiểu rõ các mục cần đánh giá.

– Lặp lại ba lần nếu nghi ngờ đánh giá không chính xác.

– Động viên khuyến khích trẻ thực hiện các hoạt động

Đánh giá kết quả:

– Không bình thường nếu:

+ Ở hai lĩnh vực, mỗi lĩnh vực có ít nhất hai biểu hiện chậm phát triển hoặc ở mộtlĩnh vực có có ít nhất hai biểu hiện chậm phát triển; tại lĩnh vực khác có 1 biểuhiện chậm phát triển và những lĩnh vực làm được nằm hoàn toàn phía bên trái củađường tuổi

– Khả nghi, nếu:

+ Ở một lĩnh vực có ít nhất hai biểu hiện chậm phát triển.

+ Tại một hoặc nhiều lĩnh vực có 1 biểu hiện chậm phát triển và những lĩnh vựclàm được nằm hoàn toàn phía bên trái của đường tuổi

– Bình thường nếu: Không có các biểu hiện trên.

– Ghi các nhận xét khác phía sau phiếu đánh giá: Tiền sử sinh đẻ, quan hệ gia đình,thái độ của trẻ khi tiên hành đánh giá…

Theo dõi bệnh nhân

Trẻ có thể bỏ các vật nhỏ (các loại hạt) vào mồm gây dị vật đường thở.

Tai biến và xử trí

Như xử trí dị vật đường thở

Yhocvn.net (Trích dẫn Lượng giá trẻ em bằng Tét Denver của Bộ Y tế)