Trẻ bị dị tật sứt môi hở hàm: Điều quan trọng cần làm sau sinh để tránh ảnh hưởng phát âm

Dị tật khe hở môi – vòm miệng hay còn gọi được gọi sứt môi hở hàm ếch thường chỉ được phát hiện ở tuần 20 của thai kỳ. Đây là dị tật hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu điều trị đúng cách.

Cha mẹ dễ bị sang chấn

Dị tật khe hở môi – vòm miệng là một trong những dị tật bẩm sinh nhìn thấy rõ. Cũng chính vì vậy khi một đứa trẻ sinh ra mang dị tật trên khiến cha mẹ không tránh khỏi cú sốc tâm lý thậm chí là sang chấn.

Nhiều trường hợp cha mẹ khi siêu âm biết con có dị tật sứt môi hở hàm ếch lúc đang trong bào thai đã rất sốc.

Bác sĩ Nguyễn Hoàng Oanh, Khoa Phẫu thuật Phục hình Hàm mặt (Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương) cho hay, tâm lý lo sợ đó là một điều dễ hiểu của các bậc phụ huynh khi biết con không bình thường. Tuy nhiên, cũng không nên vì vậy mà các ông bố bà mẹ quyết định bỏ thai. Sứt môi hở hàm ếch là một căn bệnh có thể chữa khỏi được. Nếu bệnh không phải do khiếm khuyết về gen đứa trẻ vẫn có thể chữa khỏi để trở về cuộc sống bình thường.

Sứt môi hở hàm ếch hoàn toàn toàn có thể điều trị khỏi được mà không để lại biến chứng.

“Một đứa trẻ có dị tật sinh ra nếu được tư vấn đầy đủ, điều trị đúng đắn, đúng thời điểm sẽ không để lại bất cứ di chứng nào”,bác sĩ Nguyễn Hoàng Oanh nói.

Dị tật sứt môi, hở hàm ếch thường không được phát hiện sớm trong thời gian thai kỳ. Khi thai nhi phát triển tới tuần 20 qua hình ảnh siêu âm mới phát hiện được dị tật. Lúc này thai nhi đã rất to, nếu quyết định bỏ thai thì có thể nguy hiểm với người mẹ.

Nguyên nhân của dị tật bẩm sinh sứt môi, hở hàm ếch có tỷ lệ rất nhỏ là do di truyền. Trong quá trình mang thai, người mẹ thường xuyên tiếp xúc với chất phóng xạ, hóa chất cũng có thể gây nên vấn đề này. Hoặc người mẹ bị nhiễm siêu vi trùng, ví dụ như bị cúm trong 3 tháng đầu của thai kỳ… Trẻ bị dị tật sứt môi, hở hàm ếch phần lớn là do nguyên nhân mẹ bị nhiễm siêu vi trùng khi mang thai.

Khi phát hiện trẻ có dị tật sứt môi, hở hàm ếch cần phải làm gì?

Bác sĩ Oanh cho hay: “Để giảm bớt di chứng cho trẻ bị dị tật sứt môi hở hàm, ngay sau khi sinh ra trẻ sẽ được đeo khí cụ chỉnh hình xương và răng (máng chỉnh hình). Khí cụ này có tác dụng làm cho khe hở môi sẽ không bị rộng và bị kéo sang hai bên”.

Phẫu thuật kép khe hở môi sẽ được thực hiện khi trẻ được từ 3-6 tháng tuổi và cân nặng trên 6kg. 97% trẻ sinh ra có dị tật sứt môi hở hàm không thể bú mẹ và bú bình thông thường nên thường khó đủ cân nặng để phẫu thuật. Do đó, trẻ cần có bình chuyên dụng để bú được dễ dàng. Trẻ bị dị tật sứt môi hở hàm dễ mắc phải các bệnh về đường hô hấp, viêm tai giữa do khi ăn dễ bị sặc, trớ. Sau phẫu thuật, trẻ cần phải rửa sạch vết thương hàng ngày tránh va đập, cào xước, không để nước mũi làm nhiễm trùng vết mổ.

TS. Lê Ngọc Tuyến, Trưởng khoa Phẫu thuật Phục hình Hàm mặt cho hay: “Khi trẻ từ 12-18 tháng cân nặng đạt 10kg sẽ tiếp tục được phẫu thuật khép hở vòm miệng. Trẻ được mổ sớm sẽ có lợi cho trẻ phát triển về mặt ngôn ngữ. Trẻ sẽ được đánh giá sự phát triển ngôn ngữ và xương hàm trên hàng năm sau khi mổ. Từ 3-4 tuổi, cần phải quan tâm tới phát âm của trẻ vì 70% trẻ bị sứt môi hở hàm phát triển chậm về ngôn ngữ. Việc can thiệp ngôn ngữ đúng thời điểm sẽ giúp cho trẻ khi bước vào lớp 1 bớt ngọng”.

Khi trẻ bước vào giai đoạn thay răng vĩnh viễn, ở vị trí hở sẽ không thể mọc được răng do không có xương. Lúc này bác sĩ sẽ lấy xương ở vùng hông hoặc xương cánh chậu để tạo hình và trồng răng giả cho bé. Khi trẻ lớn hơn sẽ phải thực hiện nâng mũi nếu như hình dáng của mũi xấu.

“Điều trị sứt môi hở, hàm ếch là một quá trình lâu dài rất cần có sự kiên trì của bố mẹ hợp tác của bệnh nhân với bác sĩ điều trị”, TS. Tuyến nói.

Ngọc Minh

Nguồn: Emdep