Phương pháp điều trị COVID-19, Các thuốc đang được thử nghiệm chống lại coronavirus

Thế giới hiện đang tuyệt vọng để tìm cách làm chậm sự lây lan của coronavirus mới và tìm ra phương pháp điều trị hiệu quả.

Tính đến thứ Sáu (20 tháng 3), đã có 86 thử nghiệm lâm sàng về phương pháp điều trị COVID-19 hoặc vắc-xin đang được tiến hành hoặc thu thập bệnh nhân. Những nghiên cứu mới đang được thêm vào mỗi ngày, như trường hợp được tính trong các phòng thí nghiệm của Hoa Kỳ (và trên toàn cầu). Các loại thuốc đang được thử nghiệm bao gồm từ các phương pháp điều trị cúm trước đây đến các loại thuốc điều trị ebola, đến các phương pháp điều trị sốt rét được phát triển lần đầu tiên cách đây nhiều thập kỷ. Ở đây, chúng tôi xem xét một số phương pháp điều trị mà các bác sĩ đang hy vọng sẽ giúp chống lại coronavirus.

Thuốc cảm cúm Nhật Bản

Một loại thuốc được phát triển bởi Fujifilm Toyama Chemical tại Nhật Bản đang cho thấy kết quả đầy hứa hẹn trong việc điều trị ít nhất các trường hợp COVID-19 từ nhẹ đến trung bình, Live Science đã báo cáo trước đây.

Thuốc kháng vi-rút, được gọi là Favipiravir hoặc Avigan, đã được sử dụng ở Nhật Bản để điều trị cúm, tháng trước, loại thuốc này đã được phê duyệt như là một phương pháp điều trị thử nghiệm đối với nhiễm trùng coronavirrs, theo báo cáo của Viện Công nghệ Dược phẩm.

Cho đến nay, các báo cáo cho thấy loại thuốc này đã được thử nghiệm ở 340 cá nhân ở Vũ Hán và Thâm Quyến. “Nó có mức độ an toàn cao và rõ ràng có hiệu quả trong điều trị”, Zhang Xinmin, thuộc bộ khoa học và công nghệ của Trung Quốc, cho biết ngày 17 tháng 3, The Guardian đã đưa tin .

Thuốc hoạt động sẽ ngăn chặn một số vi-rút sao chép, dường như rút ngắn thời gian của vi-rút cũng như cải thiện tình trạng phổi (thấy khi chụp Xquang) ở những bệnh nhân được thử nghiệm, mặc dù nghiên cứu vẫn chưa được công bố trên tạp chí khoa học.

Cloroquine và hydroxychloroquine

Chloroquine và hydroxychloroquine đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ chấp thuận để điều trị bệnh sốt rét, lupus và viêm khớp dạng thấp, nhưng nghiên cứu sơ bộ trong phòng thí nghiệm trên tế bào người và linh trưởng cho thấy thuốc có thể điều trị hiệu quả COVID-19.

Một nghiên cứu năm 2005 cho thấy chloroquine có thể dập tắt sự lây lan của SARS-CoV khi áp dụng cho các tế bào người bị nhiễm bệnh trong nuôi cấy. SARS-CoV có liên quan chặt chẽ với coronavirus mới, SARS-CoV-2 và gây ra một đợt bùng phát hội chứng hô hấp cấp tính nặng vào năm 2002. Chloroquine phá vỡ khả năng virus SARS-CoV xâm nhập và nhân lên trong tế bào người, theo Live Science. Các nghiên cứu nuôi cấy tế bào của SARS-CoV-2 cho thấy thuốc và hydroxychloroquine dẫn xuất của nó làm suy yếu sự nhân lên của virus mới theo cách tương tự.

Các bác sĩ ở Trung Quốc, Hàn Quốc, Pháp và Mỹ hiện đang cung cấp thuốc cho một số bệnh nhân mắc COVID-19 với kết quả đầy hứa hẹn, cho đến nay. FDA đang tổ chức một thử nghiệm lâm sàng chính thức của thuốc.

Kể từ ngày 23 tháng 2, bảy thử nghiệm lâm sàng đã được đăng ký trong Cơ quan đăng ký thử nghiệm lâm sàng Trung Quốc để kiểm tra xem nhiễm trùng COVID-19 có thể được điều trị bằng hydroxychloroquine hay không. Ngoài ra, Đại học Minnesota đang nghiên cứu xem việc dùng hydroxychloroquine có thể bảo vệ những người sống với bệnh nhân nhiễm COVID-19 khỏi bị nhiễm virus hay không?

Trong một nghiên cứu được tham khảo được thực hiện ở Pháp, một số ít bệnh nhân mắc COVID-19 đã nhận được hydroxychloroquine đơn độc hoặc hydroxychloroquine kết hợp với kháng sinh là azithromycin. Các tác giả đã báo cáo rằng nồng độ SARS-CoV-2 có thể phát hiện đã giảm nhanh hơn đáng kể ở những người tham gia nghiên cứu so với bệnh nhân coronavirus tại các bệnh viện khác của Pháp không nhận được thuốc. Trong sáu bệnh nhân cũng được dùng azithromycin, tác dụng đầy hứa hẹn này dường như được tăng lên.

Các nhà khoa học Pháp đã thử nghiệm lâm sàng và so sánh kết quả của phương pháp chỉ sử dụng hydroxychloroquine và kết hợp với kháng sinh azithromycin để điều trị Covid-19. Việc thực nghiệm diễn ra tại Viện Bệnh Truyền nhiễm và Nhiệt đới, Đại học Marseille, Pháp.

Nghiên cứu được thực hiện trên 30 bênh nhân trưởng thành, những người có và không có triệu chứng Covid-19 nhưng đã được xét nghiệm dương tính với SARS-Cov 2. Có 16 người không đồng ý thử nghiệm thuốc mới được xếp vào cùng nhóm. Nhóm này được điều trị bằng kháng sinh để ngăn ngừa bội nhiễm vi khuẩn.

Kết quả thực nghiệm 30 người cho thấy việc kết hợp hai loại thuốc hydroxychloroquine và azithromycin cho hiệu quả tốt hơn.

14 bệnh nhân còn lại được cho uống 200 miligam hydroxychloroquine sulfate 3 lần/ngày trong 10 ngày liền. Ngoài hydroxychloroquine, sau người trong số họ bổ sung 500 miligam azithromycin/ngày trong 2 ngày đầu. Sau đó, lượng azithromycin được giảm xuống còn 250 miligam/ngày trong 4 ngày tiếp theo.

Kết quả, 6 bệnh nhân dùng kết hợp hydroxychloroquine và azithromycin có biểu hiện rất tốt. Trong ngày thứ 5 điều trị, tất cả 6 bệnh nhân đều được xét nghiệm âm tính. Nhiều ngày sau đó, kết quả xét nghiệm của 6 người này cũng âm tính.

Những bệnh nhân chỉ dùng hydroxychloroquine đã không khỏi bệnh. Vào ngày thứ 8, một bệnh nhân bắt đầu dùng kết hợp azithromycin. Đến ngày thứ 9, kết quả xét nghiệm của người này là âm tính với Covid-19.

Tuy nhiên, CDC lưu ý rằng nghiên cứu nhỏ, không ngẫu nhiên “không đánh giá lợi ích lâm sàng” liên quan đến điều trị; nói cách khác, nghiên cứu đã không thăm dò liệu các bệnh nhân được điều trị có nhiều khả năng phục hồi và sống sót sau khi mắc bệnh hay không. Ngoài ra, cơ quan này khuyên rằng các bác sĩ nên thận trọng khi dùng thuốc cho bệnh nhân mắc bệnh mạn tính, chẳng hạn như suy thận và đặc biệt là những người “đang dùng thuốc có thể tương tác gây rối loạn nhịp tim”.

Một loại thuốc điều trị Ebola

Một loại thuốc Gilead Science ban đầu được thử nghiệm ở những người mắc bệnh Ebola, remdesivir, đang được sử dụng lại để xem liệu nó có thể điều trị hiệu quả COVID-19 hay không.

Thuốc được phát hiện là không có hiệu quả ở Ebola, nhưng trong các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, nó đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc ức chế sự phát triển của các loại virus tương tự, hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS) và hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS). Trong một đĩa petri, remdesivir có thể ngăn chặn các tế bào của con người bị nhiễm SARS-CoV-2, theo một bức thư được công bố trên tạp chí Nature vào tháng Hai.

Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm hiện đã phê duyệt việc sử dụng remdesivir cho việc sử dụng chỉ những bệnh nhân mắc bệnh coronavirus (COVID-19) nặng mới có thể được chấp thuận để điều trị. Ở các quốc gia khác, các yêu cầu để nhận remdesivir có thể ít nghiêm ngặt hơn.

Năm thử nghiệm lâm sàng ở Trung Quốc và Hoa Kỳ hiện đang đánh giá xem liệu remdesevir có thể làm giảm các biến chứng hay rút ngắn quá trình điều trị bệnh ở bệnh nhân COVID-19 hay không.

“Hiện tại chỉ có một loại thuốc mà chúng tôi nghĩ rằng có thể có hiệu quả thực sự”, Bruce Aylward thuộc Tổ chức Y tế Thế giới cho biết vào tháng trước, theo báo cáo của STAT. “Và đó là remdesivir.”

George Thompson, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế UC Davis, người đã điều trị một ca COVID-19 sớm, nặng, nói với tạp chí Science rằng bệnh nhân của họ đã đỡ hơn sau khi dùng thuốc, khoảng 36 giờ sau khi chẩn đoán. Các bác sĩ ban đầu nghĩ rằng bệnh nhân sẽ chết, Thompson nói.

Tuy nhiên, bằng chứng chưa rõ như vậy không thể chứng minh tính hiệu quả và phòng thí nghiệm vẫn chưa phân tích mẫu máu để cho thấy sự cải thiện lâm sàng của bệnh nhân sau khi sử dụng remdesivir trùng với sự sụt giảm tải lượng virus (nồng độ các hạt virus). Mặt khác, một nghiên cứu được đăng lên cơ sở dữ liệu in sẵn medRXiv đã xem xét ba bệnh nhân được điều trị bằng remdesivir. Nghiên cứu, không được đánh giá ngang hàng, không tìm thấy mối quan hệ phụ thuộc thời gian rõ ràng giữa việc dùng thuốc và thấy sự cải thiện trong các triệu chứng. Các bệnh nhân cũng bị chảy máu trực tràng, men gan cao, nôn mửa và buồn nôn, có khả năng có thể được cho là liên quan với tác dụng phụ của thuốc.

Một vấn đề khó khăn khác là thuốc kháng vi-rút thường có tác dụng tốt hơn đối với những bệnh nhân trước đó sử dụng chúng, nhưng vì remdesivir không được FDA chấp thuận cho sử dụng chung, chỉ những bệnh nhân mắc bệnh nặng nhất và giai đoạn cuối, đủ điều kiện sử dụng trong các thử nghiệm lâm sàng.

Vào Chủ nhật (22 tháng 3, 2010), Gilead Science tuyên bố rằng họ đang tạm thời ngừng sử dụng remdesivir thử nghiệm, do “nhu cầu quá lớn”. Thay vào đó, họ đang tập trung vào việc phê duyệt các yêu cầu đã gửi trước đó và hợp lý hóa quy trình, đồng thời hướng mọi người đăng ký vào các thử nghiệm lâm sàng, STAT báo cáo.

Một phối hợp thuốc HIV

Thuốc chống vi rút kaletra, sự kết hợp của lopinavir và ritonavir, tạo ra sự phấn khích sớm. Tuy nhiên, dữ liệu mới từ Trung Quốc, được công bố vào ngày 18 tháng 3 trên Tạp chí Y học New England , không thể phát hiện ra lợi ích khi bệnh nhân dùng thuốc.

Tổng cộng 199 người có lượng oxy thấp được chọn ngẫu nhiên để nhận kaletra hoặc giả dược. Trong khi ít người dùng kaletra chết, sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê, có nghĩa là nó có thể là do cơ hội ngẫu nhiên. Và cả hai nhóm đều có mức độ vi rút tương đương trong máu theo thời gian.

Tuy nhiên, các nghiên cứu khác vẫn đang tiếp tục, và vẫn có khả năng sự kết hợp này có thể cho thấy một số lợi ích. Cũng như các thuốc chống siêu vi khác, thuốc này có thể sẽ hoạt động tốt hơn nếu được dùng sớm hơn trong quá trình điều trị bệnh.

Một thuốc ức chế miễn dịch và thuốc viêm khớp

Đối với một số bệnh nhân mắc coronavirus (COVID-19), bản thân virus không gây thiệt hại nặng nhất. Thay vào đó, ở một số người, hệ thống miễn dịch của họ rơi vào tình trạng quá tải và khởi động một cuộc tấn công toàn diện được gọi là cơn bão cytokine. Phản ứng miễn dịch đó có thể làm hỏng mô và cuối cùng giết người.

Để làm dịu cơn bão cytokine như vậy, các bác sĩ hiện đang thử một loại thuốc ức chế miễn dịch được gọi là Actemra, hoặc tocilizumab. Thuốc được phê duyệt để điều trị viêm khớp dạng thấp và viêm khớp dạng thấp thiếu niên. Nó chặn một thụ thể tế bào liên kết một thứ gọi là interleukin 6 (IL-6). IL-6 là một cytokine, hoặc một loại protein được hệ thống miễn dịch giải phóng, có thể kích hoạt các thác viêm nguy hiểm.

Vào ngày 19 tháng 3, công ty dược phẩm Roche tuyên bố rằng họ đang khởi động một thử nghiệm để xem liệu tocilizumab có thể cải thiện kết quả ở bệnh nhân viêm phổi do coronavirus (COVID-19) hay không. Một nhóm sẽ nhận được thuốc cộng với các phương pháp điều trị tiêu chuẩn khác, trong khi một nhóm khác sẽ nhận được giả dược, cộng với các phương pháp điều trị tiêu chuẩn.

Regeneron đang ghi danh bệnh nhân vào một thử nghiệm lâm sàng để thử nghiệm một chất ức chế IL-6 khác, được gọi là sarilumab (kevzara), để điều trị viêm phổi do coronavirus (COVID-19). Logic đằng sau việc sử dụng sarilumab tương tự như đối với tocilizumab.

Một loại thuốc huyết áp

Losartan là một loại thuốc huyết áp chung mà một số nhà khoa học đang hy vọng có thể giúp đỡ bệnh nhân mắc coronavirus (COVID-19). Đại học Minnesota đã đưa ra hai thử nghiệm lâm sàng sử dụng loại thuốc generic rẻ tiền. Người đầu tiên sẽ đánh giá liệu losartan có thể ngăn ngừa suy đa tạng ở những người nhập viện với viêm phổi coronavirus hay không. Thứ hai sẽ đánh giá nếu thuốc có thể ngăn ngừa nhập viện ngay từ đầu, theo Reuters.

Losartan hoạt động bằng cách chặn một thụ thể, hoặc ô cửa vào các tế bào mà chất trung gian gọi là angiotensin II sử dụng để xâm nhập vào các tế bào và tăng huyết áp. Coronavirus (SARS-CoV-2) liên kết với thụ thể enzyme chuyển đổi angiotensin 2 (ACE2), và có thể, theo suy nghĩ, bởi vì losartan có thể ngăn chặn các thụ thể đó, nó có thể ngăn chặn coronavirus lây nhiễm tế bào.

Nhưng có một bài báo xuất bản ngày 11 tháng 3 trên tạp chí The Lancet đã đưa ra khả năng các loại thuốc thông thường chữa tăng huyết áp, như thuốc ức chế men chuyển và thuốc được gọi là thuốc ức chế thụ thể angiotensin II (ARB), bao gồm losartan, thực sự có thể thúc đẩy cơ thể tạo ra nhiều ACE2 hơn, do đó làm tăng khả năng virus xâm nhập vào tế bào. Một nghiên cứu gần đây trên 355 bệnh nhân COVID-19 ở Ý (nghiên cứu bằng tiếng Ý) cho thấy 3/4 bệnh nhân tử vong bị tăng huyết áp và các tác giả đề xuất đây là một lý do khiến họ tăng nhạy cảm.

Theo Livescience.com

BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ: 

+ Hướng dẫn tự cách ly, phòng dịch corona virus (covid-19)