Đột quỵ: dấu hiệu cảnh báo, cách sơ cứu ban đầu

Ngày nay khi tuổi thọ con người tăng lên, những bệnh lý do tuổi già xuất hiện nhiều lên, trong đó bệnh đột quỵ ngày càng trở nên thường gặp. Đột quỵ hay còn gọi là bệnh tai biến mạch máu não là một trong những căn bệnh nguy hiểm đối với sức khỏe con người. 70% người mắc chứng đột quỵ là liên quan tới vấn đề huyết áp. Đột quỵ làm cho phần não được cấp máu bởi động mạch rơi vào tình trạng thiếu ôxy và tế bào não sẽ chết chỉ vài phút sau đó. Bệnh nhân có thể bị liệt, hôn mê thậm chí tử vong tùy thuộc vào diện não bị ảnh hưởng và mức độ trầm trọng của tổn thương.

Theo phân loại quốc tế, bệnh tai biến mạch máu não(dột quỵ) gồm hai thể chính:

– Nhồi máu não hay thiếu máu não cục bộ là do lòng mạch máu não bị nghẽn, bít tắc hoặt thắt hẹp (chiếm tỷ lệ đa số là 87%).

– Chảy máu não là do mạch máu não bị vỡ, thường nơi vơ là các phình động mạch (3%), mạch máu dị dạng hoặc do rối loạn yếu tố đông cầm máu.

Đột quỵ có thể là một biến chứng từ các rối loạn đặc biệt là với những người có sẵn bệnh lý tăng huyết áp, đái tháo đường hoặc bị rối loạn chuyển hóa lipid (tăng mỡ máu)…

Vì vậy, nhận biết và xử lý kịp thời các dấu hiệu của đột quỵ vô cùng quan trọng. Sơ cứu đúng cách có thể giúp người bị đột quỵ hạn chế được những di chứng nặng nề, còn phương pháp điều trị cũng như lối sống thích hợp sẽ giúp họ bình phục nhanh hơn.

Những triệu chứng của đột quỵ

– Đau đầu đột ngột, có dấu hiệu nôn, nói khó, méo miệng, nhíu lưỡi.

– Yếu một tay hoặc một chân hoặc cả tay và chân cùng bên làm người bệnh đi khó khăn: đi loạng choạng, mất thăng bằng hoặc không phối hợp các động tác được hoặc ngã khuỵu. Rối loạn cảm giác kiểu kiến bò hoặc tê cóng một bên cơ thể hay còn gọi là liệt nửa người.

– Nhìn khó khăn: mắt mờ hoặc mù một bên hoặc nhìn thấy hình đôi.

– Mất ý thức: người bệnh sững sờ, không biết gì, khó đánh thức hoặc hôn mê đột ngột, đôi khi tử vong ngay.

Các dấu hiệu này có thể chỉ thoáng qua, kéo dài trong vài phút rồi người bệnh lại trở lại trạng thái bình thường. Hiện tượng này được gọi là cơn thiếu máu não thoáng qua. Thiếu máu não thoáng qua là những dấu hiệu báo trước đặc biệt quan trọng của đột qụy và người bệnh cần được nhập viện ngay.

Các bước sơ cứu đúng cách

– Nếu nguyên nhân cơn đột quỵ của bệnh nhân là do cao huyết áp thì người nhà nên nhanh chóng đưa người bệnh đến ngay cơ sở y tế gần nhất. Bệnh đột quỵ thường hay bị nhầm lẫn với cảm trúng gió nên dùng phương pháp điều trị cảm khiến bệnh càng trầm trọng hơn. Khi bị đột quỵ tuyệt đối không được cạo gió, đánh gió cũng như không nên uống nước chanh, nước gừng vì dễ gây ngạt đường thở hay làm tăng huyết áp và làm bệnh nguy hiểm thêm. Khi di chuyển bệnh nhân nên di chuyển bằng cáng, tránh sốc khi di chuyển.

– Nếu người bệnh bị ngã thì nên để họ nằm yên một chỗ nằm nghiêng nếu bị nôn, tránh để người bệnh bị sặc vào đường hô hấp, nếu co giật thì để một chiếc đũa ngang miệng, không để họ có cắn vào lưỡi và sau đó nhanh chóng gọi cấp cứu.

Lưu ý: Ba tiếng đầu tiên là vô cùng quan trọng đối với bệnh nhân đột quỵ vì vậy không nên chờ xem bệnh nhân có khỏe lại không nhưng cũng không nên tự ý uống thuốc. Phải tuân thủ nghiêm ngặt các chỉ định của bác sĩ.

Chăm sóc bệnh nhân sau đột quỵ

Bệnh nhân sau đột quỵ cần được chăm sóc để nhanh chóng phục hồi:

– Có một lối sống lành mạnh

– Chế độ dinh dưỡng hợp lý. Dùng các thực phẩm phải dễ tiêu hóa, không dùng các thực phẩm lên men, các thực phẩm mang tính kích thích. Chế độ ăn giảm muối và nước, thực phẩm nên giàu calci.

– Luôn có thái độ sống tích cực, lạc quan và thư thái… sẽ hạn chế được bệnh tái phát.