Điều trị bệnh Whitmore vẫn có nguy cơ thất bại cao vì sao?

Chẩn đoán, điều trị bệnh Whitmore vẫn có nguy cơ thất bại

Whitmore là căn bệnh nhiễm trùng nguy hiểm, nhất là ở phổi, do bệnh tiến triển rất nhanh, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh nhân dễ rơi vào tình trạng sốc nhiễm trùng hoặc suy hô hấp cấp và tỷ lệ tử vong rất cao. Bệnh whitmore là bệnh do vi khuẩn gram âm Burkholderia pseudomallei (vi khuẩn whitmore) gây ra. Thực tế đây là căn bệnh nhiễm trùng đã có từ lâu. Một thống kê năm 2016 chỉ ra: tỷ lệ mắc bệnh là 165.000 trường hợp mỗi năm (khoảng tin cậy 95%), trong đó có 138.000 ca xảy ra tại Đông – Nam Á và Thái Bình Dương. Khoảng một nửa bệnh nhân trong những trường hợp mắc bệnh sẽ chết.

Hiên nay, bệnh Whitmore đang có nguy cơ tái bùng phát trở lại ở Việt Nam. Thống kê ghi nhận đã có 20 ca mắc Whitmore thì từ đầu năm 2019 cho đến nay. Nhưng nguy hiểm hơn là bệnh thường được chẩn đoán nhầm với các bệnh khác như bệnh viêm phổi, bệnh lao phổi, áp xe cơ, bệnh nhiễm trùng huyết do các vi khuẩn khác như tụ cầu, liên cầu… tỷ lệ tử vong cao lên đến hơn 40%.

Khi xâm nhập vào cơ thể vi khuẩn có thể gây bệnh ngay hoặc cũng có thể cư trú trong cơ thể rất lâu. Một số tài liệu cho rằng whitmore sống trong cơ thể hơn 50 năm chỉ chờ cơ hội phát bệnh. Nhưng cho đến này chưa có nhiều công trình nghiên cứu chuyên sâu về bệnh này.

Chẩn đoán bệnh Whitmore

Việc chẩn đoán Whitmore được thực hiện dựa trên các xét nghiệm vi sinh học trong máu, nước tiểu, đờm hoặc tại phần da bị tổn thương:

Xét nghiệm máu:

Xét nghiệm máu để phát hiện sớm các trường hợp cấp tính của bệnh, tuy nhiên khi kết quả âm tính thì vẫn chưa thể hoàn toàn loại trừ khả năng mắc Whitmore.

Các xét nghiệm thường dùng khác là:

Xét nghiệm kết dính hồng cầu gián tiếp (indirect hemagglutination – IHA), xét nghiệm cố định bổ thể (complement fixation – CF) và xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase (Polymerase chain reaction – PCR)

Điều trị bệnh whitmore?

Việc điều trị bệnh bao gồm việc dùng thuốc kháng sinh, tùy thuộc vào vị trí và mức độ của bệnh.

Đối với các thể bệnh nhẹ, khuyến cáo dùng các kháng sinh như: imipenem, penicillin, doxycycline, amoxicillin – clavulanic acid, ceftazidime, ticarcillin – clavulanic acid, ceftriaxone và aztreonam.

Đối với những bệnh nhân nặng hơn, cần điều trị kết hợp hai trong số các loại kháng sinh kể trên, trong thời gian kéo dài đến 12 tháng.

Trong giai đoạn tấn công, các bác sĩ điều trị với phác đồ đặc hiệu dùng kháng sinh phối hợp. Sau khi tình trạng toàn thân bắt đầu ổn định, bệnh nhân vẫn cần tiếp tục được điều trị kháng sinh kéo dài, kết hợp với các liệu pháp điều trị chuyên khoa tai mũi họng như: rửa vết thương, kiểm soát và xử lý các tổn thương tại mũi – họng.

Nếu có biểu hiện Whitmore ở phổi và khi cấy vi khuẩn vẫn còn dương tính sau 5 tháng, bệnh nhân cần xem xét đến việc phẫu thuật cắt bỏ thuỳ phổi để loại bỏ các áp – xe phổi.

Điều trị bệnh Whitmore có nguy cơ điều trị thất bại cao vì sao?

Phòng bệnh whitmore là bệnh rất khó chữa, chưa có vacxin. Do vậy chúng ta nên phòng bệnh bằng cách lưu ý những vùng da bị xây xước khi tiếp xúc với đất và nước, phải có biện pháp bảo vệ cho tốt. Những người nghiện rượu, mắc bệnh mạn tính như tiểu đường, suy thận, suy gan cần thận trọng, đặc biệt với những người làm nghề sông nước, hoặc nghề nghiệp phải tiếp xúc với đất nhiều như nghề nông.

Khi có những biểu hiện viêm nhiễm ở bất cứ bộ phận nào mà chưa có chẩn đoán xác định cần phải nghĩ đến vi khuẩn whitmore. Khi phát hiện ra bệnh cần dùng đúng thuốc, đúng liều, đúng phác đồ và theo dõi kéo dài. Dùng ít nhất 2 tuần kháng sinh liều cao đặc hiệu với whitmore vì hiện nay whitmore kháng rất nhiều loại kháng sinh. Sau điều trị tấn công cần điều trị duy trì khoảng 3-6 tháng mới phòng được tái phát. Chi phí điều trị cho bệnh nhân whitmore rất tốn kém vì kháng sinh điều trị cho whitmore là kháng sinh đắt tiền và phải dùng dài ngày.

Yhocvn.net