Đại dịch trong tương lai và những thách thức

Đại dịch trong tương lai và những thách thức

Đại dịch Covid-19 khiến hàng triệu người trên thế giới thiệt mạng, nền kinh tế toàn cầu suy thoái, ảnh hưởng nặng nề do dịch bệnh gây nên. “Cơn bão Covid-19” đi qua, nền kinh tế đang dần bình ổn trở lại tuy nhiên nguy cơ về những đại dịch tiếp theo đang hiện hữu thách thức các nhà khoa học tìm ra các giải pháp khắc chế đại dịch, đảm bảo tính mạng, cuộc sống yên bình cho người dân.

Các chuyên gia cảnh báo đại dịch lớn tiếp theo đang dần hình thành từ họ Paramyxovirus, trong đó virus gây bệnh Nipah tỷ lệ tử vong lên đến 75%. Trong y khoa, Paramyxovirus là phân nhóm hơn 75 loại virus gồm quai bị, sởi và nhiễm trùng đường hô hấp. Paramyxovirus đã được thêm vào danh sách mầm bệnh đại dịch cần theo dõi của Viện Dị ứng và Bệnh Truyền nhiễm Quốc gia (NIH) kể từ tháng 10.

Virus Nipah lây truyền từ dơi sang người với các triệu chứng nghiêm trọng như co giật, viêm não có thể dẫn đến hôn mê trong vòng 24 – 48 giờ. Với những diễn biến nhanh, phức tạp Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ đánh giá người bị nhiễm virus có tỷ lệ tử vong lên tới 40 – 75%.

Khác với cúm và Covid-19 vốn thay đổi hình dạng nhanh chóng, các paramyxovirus không biến chủng khi lây lan nhưng lây truyền rất nhanh giữa người với người. Từ những phân tích trên, giáo sư thỉnh giảng tại Đại học Toronto ông Michael Norris lo ngại nếu một loại paramyxovirus mới xuất hiện, có khả năng lây lan cao như sởi và gây tử vong như Nipah thì thế giới sẽ đối mặt với viễn cảnh tàn khốc.

Benhur Lee, nhà virus học tại Trường Y Icahn ở Mount Sinai cho biết hầu hết bệnh nhân nhiễm một trong số 75 loại paramyxovirus đều không thể sống sót. Điều này khiến việc phát triển vaccine và phương pháp điều trị gần như bất khả thi.

Ngược dòng thời gian, vào năm 1902 loại virus đầu tiên được phát hiện trong họ này có tên Rinderpest gây bệnh dịch hạch gia súc, ảnh hưởng đến những loài vật móng chẻ. Đến năm 2011 bệnh được loại trừ và trở thành căn bệnh thứ hai biến mất hoàn toàn sau đậu mùa.

Dù các nhà khoa học đã biết đến paramyxovirus trong hơn một thế kỷ tuy nhiên đến thời điểm hiện tại vẫn chưa tìm ra cách thức virus di chuyển giữa các loài và đột biến để lây nhiễm sang người. Nếu bệnh quai bị từ xa xưa chỉ lưu hành ở người và một số loài linh trưởng song thời gian gần đây đã xuất hiện ở dơi. Ngoài ra, các chuyên gia cũng chưa trả lời được câu hỏi vì sao paramyxovirus gây nhiễm trùng nhẹ ở một số người nhưng lại giết chết những người khác?

Theo Paul Duprex, nhà virus học tại Đại học Pittsburgh, rubulavirus, một trong những phân họ paramyxovirus gây quai bị là mối lo trong tương lai. Ẩn họa khác là bệnh sởi, đang bùng phát mạnh mẽ trở lại sau hai năm đại dịch.

Lời kết

Theo số liệu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đại dịch COVID-19 đã khiến 15 triệu người dân trên thế giới thiệt mạng trong hai năm đầu tiên của đại dịch. Để ngăn chặn những dịch bệnh nguy hiểm có thể xảy ra trong tương lai, các quốc gia trên thế giới đang tập trung đầu tư tài trợ các chương trình nghiên cứu, ngăn chặn các loại dịch bệnh lây lan trên toàn cầu. Song song với việc nghiên cứu, các nhà sinh vật học, động vật học, bác sĩ thú y cùng phối hợp chặt chẽ theo dõi động vật và những người tương tác với động vật với mục tiêu “Dập tắt các đợt bùng phát nhỏ lẻ giúp các chính phủ tiết kiệm chi phí kiểm soát các đại dịch lớn” có thể xảy ra trong tương lai.

BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ:

Dịch Covid-19 có thể lây lan cho bạn qua những vật dụng gì?

Những việc cần làm phòng dịch bệnh covid-19 khi đi máy bay

Hướng dẫn phân loại, cách ly người nhiễm covid-19, người nghi nhiễm và tiếp xúc

Yhocvn.net