Chế độ ăn và nguy cơ sỏi mật, bệnh túi mật

Chế độ ăn và nguy cơ sỏi mật, bệnh túi mật

Các chuyên gia thảo luận về những thực phẩm tốt cho túi mật, cũng như những gì không nên ăn khi bạn có vấn đề về túi mật.

Hầu hết mọi người ai nghĩ đến sức khỏe của túi mật. Cơ quan hình quả lê có một công việc quan trọng là chứa đựng, lưu trữ dịch mật do gan tổng hợp, bài tiết ra. Khi ăn, gan sẽ bài tiết dịch mật nhiều hơn, túi mật có tác dụng co bóp đẩy dịch mật vào ống mật chủ, từ đó đổ vào tá tràng và xuống ruột non, giúp phân hủy các chất béo, thúc đẩy quá trình tiêu hóa thức ăn trong cơ thể người. Nhưng không giống như tim, gan, thận, túi mật có vai trò quá quan trọng trong việc giữ cho cơ thể hoạt động khỏe mạnh. Ngay cả khi túi mật không hoạt động tốt như bình thường, sỏi mật phát triển, hầu hết mọi người đều không nhận biết rằng chúng đang có vấn đề.

Tuy nhiên, ở một số ít người, sỏi mật có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau, chẳng hạn như đau bụng, chướng bụng, buồn nôn và nôn . Khi các triệu chứng sỏi mật thường xuyên, tái phát và đặc biệt khó chịu thì phương pháp điều trị điển hình là phẫu thuật cắt bỏ túi mật.

John Martin, Phó giáo sư y khoa và phẫu thuật, đồng thời là Giám đốc phụ trách nội soi của Trường Y Feinberg thuộc Đại học Northwestern cho biết: “Phần lớn những người bị sỏi mật không bao giờ nhận thấy các triệu chứng trong suốt cuộc đời. “Khi bệnh nhân bắt đầu xuất hiện các triệu chứng, bệnh nhân sẽ cần phải cắt túi mật.”

Mặc dù chế độ ăn kiêng không trực tiếp gây ra các vấn đề về túi mật. Nó cũng sẽ không chữa khỏi bệnh về túi mật nhưng những gì bạn ăn vào, giữ cân nặng hợp lý có thể giúp bạn ngăn ngừa sỏi mật hình thành, tránh một số khó chịu nếu bệnh sỏi mật phát triển.

Chế độ ăn uống và nguy cơ sỏi mật

Một số yếu tố nguy cơ góp phần hình thành sỏi mật, bao gồm tiền sử gia đình bị sỏi mật và giới tính. Phụ nữ có nguy cơ phát triển sỏi mật gấp đôi so với nam giới. Trọng lượng cơ thể cũng là một yếu tố; nguy cơ bị sỏi mật cao hơn ở những người thừa cân, béo phì.

Chế độ ăn giàu chất béo, cholesterol, ít chất xơ dường như đóng một vai trò nào đó. “Có rất nhiều thứ bạn không thể thay đổi trong danh sách đó, nhưng bạn chắc chắn có thể ảnh hưởng đến chế độ ăn uống của mình,” Bác sĩ F. Taylor Wootton III, Cố vấn lâm sàng, Phó giáo sư nội khoa tại Trường Y Eastern Virginia, và một thành viên cho biết của hội đồng quản trị Hiệp hội Tiêu hóa Hoa Kỳ.

Nếu thừa cân, hãy cố gắng giảm cân từ từ. Việc giảm cân nhanh chóng có thể hình thành sỏi mật. Chế độ ăn kiêng khem quá có thể khiến gan giải phóng nhiều cholesterol nhiều hơn vào mật, phá vỡ sự cân bằng bình thường của cholesterol và muối mật. Wootton nói thêm rằng cholesterol có thể hình thành thành các tinh thể, dẫn đến sỏi mật.

Thực phẩm lành mạnh cho túi mật

Cho dù có nguy cơ bị sỏi mật hay không, tốt hơn hết chúng ta nên giữ cho cơ thể ở mức cân nặng hợp lý, ăn một chế độ ăn ít chất béo, cholesterol, lượng calo vừa phải và nhiều chất xơ.

Tất cả những thực phẩm sau đây đều là thực phẩm lành mạnh cho túi mật cũng như các cơ quan còn lại của cơ thể:

• Trái cây tươi và rau quả

• Ngũ cốc nguyên hạt (bánh mì nguyên cám, gạo lứt, yến mạch, ngũ cốc nguyên cám)

• Thịt nạc, thịt gia cầm và cá

• Các sản phẩm từ sữa ít béo

Một số loại thực phẩm đã được nghiên cứu về khả năng ngăn ngừa các vấn đề về túi mật hoặc giảm các triệu chứng. Ví dụ, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống cà phê có chứa caffein làm giảm nguy cơ sỏi mật ở cả nam giới, phụ nữ. Uống một lượng rượu vừa phải cũng có liên quan đến việc giảm tỷ lệ mắc bệnh sỏi mật. Trong một nghiên cứu, những phụ nữ ăn ít nhất một khẩu phần đậu phộng mỗi ngày có nguy cơ cắt bỏ túi mật thấp hơn 20% so với những phụ nữ hiếm khi ăn đậu phộng hoặc bơ đậu phộng.

Tuy nhiên, cho đến thời điểm này vẫn còn ít bằng chứng để khuyến nghị loại thực phẩm nào trong số này nhằm mục đích ngăn ngừa các vấn đề về túi mật.

Thực phẩm nên tránh khi có vấn đề về túi mật

Các nhà nghiên cứu cho biết, nhiều triệu chứng về túi mật xuất phát từ chế độ ăn hiện đại của phương Tây, chứa nhiều carbohydrate tinh chế và chất béo bão hòa .

Martin cho biết: “Nếu đang có các triệu chứng do sỏi mật, đó là do khi túi mật cố gắng co bóp, một số viên sỏi ngăn chặn dòng chảy của mật được lưu trữ trong túi mật,” Martin cũng cho biết. “Các viên sỏi đang ép vào dòng chảy, chèn ép và đó là lý do tại sao nó đau. Nếu người bệnh ăn thức ăn béo, việc co bóp sẽ diễn ra nhiều hơn. Đó là lý do tại sau bệnh nhân hay bị đau sau ăn”

Thay đổi chế độ ăn uống sẽ không giúp loại bỏ sỏi mật đã có, nhưng ăn uống lành mạnh, cân bằng các chất dinh dưỡng, hạn chế lượng chất béo bão hòa, thực phẩm giàu cholesterol có thể giúp giảm bớt các triệu chứng.

Cố gắng tránh hoặc hạn chế những thực phẩm giàu chất béo trong chế độ ăn uống cụ thể:

• Đồ chiên

• Thực phẩm chế biến nhiều (bánh rán, bánh ngọt, bánh quy)

• Các sản phẩm từ sữa nguyên kem (pho mát, kem, bơ)

• Thịt đỏ béo

Đồng thời tránh xa chế độ ăn kiêng rất ít calo. Nếu đang thừa cân, hãy đặt mục tiêu giảm cân từ từ 1 – 2 kg/ tuần bằng cách tuân thủ chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh, tập thể dục thường xuyên. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ dinh dưỡng hoặc bác sĩ điều trị.

Yhocvn.net (Lược dịch theo webnb)

+ Phương pháp chẩn đoán sỏi mật, dấu hiệu nhận biết

+ Phương pháp phòng tránh nguy cơ sỏi mật

+ Nhận biết sớm bệnh SỎI MẬT và cách điều trị hiệu quả