Bí quyết chế biến bữa cơm ngon

Trong bữa ăn, nồi cơm được coi là trung tâm, là “linh hồn” của bữa ăn. Nồi cơm gia đình có ít người ăn nên dễ nấu so với cơm hàng nấu cho nhiều người ăn.

Đó phải là bữa cơm ngon, đủ dinh dưỡng và diễn ra trong không khí vui vẻ, đầm ấm.

Đề cao nghệ thuật nấu cơm

Trong bữa ăn, nồi cơm được coi là trung tâm, là “linh hồn” của bữa ăn. Nồi cơm gia đình có ít người ăn nên dễ nấu so với cơm hàng nấu cho nhiều người ăn.

Gạo thổi cơm: gạo ngon thì cơm ngon.

Thành phần của gạo: cứ 100g gạo có 72,7 đường; 8,5 protein; 4,3 chất lipid; 210mg P; 22mg canxi; 1,6g sắt, PP và axít béo không no. Khoáng chất có Se, magie. Cứ 4 – 5 bát cơm sẽ cung cấp khoảng 50 – 70% số calo cần thiết để cơ thể vận động giữa hai bữa ăn chính. Tài liệu khác cho biết: một bát cơm gạo nâu cung cấp 200calo, cơm gạo đã chế biến 188calo, cơm gạo trắng 184calo. Trong các loại ngũ cốc, chất lượng protein của gạo là tốt hơn cả vì tỉ lệ các axít amin cân đối hơn bột mì và ngô.

Cơm là một trong những nguồn cung cấp B1 quan trọng nên phải bảo vệ nó trong suốt quá trình chế biến, do vậy “hãy giữ vitamin B1 cho nồi cơm”.

Đầu thập niên 80 của thế kỷ trước, các nhà khoa học Nhật Bản đã xác định được các chất trong gạo có khả năng phòng ngừa ung thư ruột, ung thư vú và ung thư tiền liệt tuyến. Các chất đó nằm trong phần áo bọc ngoài hột gạo, có nhiều ở gạo lứt và bị mất đi trong quá trình xay xát.

Một công trình nghiên cứu của Mỹ đối với 75.521 nữ y tá cho thấy, nguy cơ tai biến mạch máu não ở những người ăn ngũ cốc toàn phần giảm 30 – 40% và nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường giảm 40% so với những người không theo chế độ ăn đó.

Vo đãi gạo: vo đãi gạo sẽ làm mất khoảng 30 – 60% sinh tố B1, 20 – 50% sinh tố B2 và muối vô cơ; 15,7% protein; 2% chất đường. Do đó phải vo gạo nhanh, không ngâm nước lâu và phải dùng nước lạnh để vo gạo.
Nước thổi cơm: cho vừa đủ thì lượng vitamin B1 chỉ hao 38%. Cho nhiều nước sau chắt bớt thì hao 60% trở lên. Để nước sôi rồi mới đổ gạo vào thì chỉ hao 32% vitamin B1. Nếu cho ngay vào nước lạnh thì hao 45%.

Nồi thổi cơm: cơm ngon do được nấu trong niêu đất (cơm niêu), nồi gang rồi đến các nồi khác (như nhôm). Nồi gang cho cháy ngon nhất. Ngày nay, có nồi cơm điện chú ý tôn trọng những hướng dẫn sử dụng. Nhớ cho nước nóng vào trước gạo.

Cơm chín tới thơm dẻo: sẽ kích thích thèm ăn, dịch tiêu hóa sẽ dồi dào, phát huy tác dụng bổ dưỡng của cơm. Cơm bị nguội cần làm nóng lại. Tránh ăn cơm để qua đêm, nhất là đối cới trẻ em, người già yếu, người có bệnh đường tiêu hóa. Mùa lạnh cần có cơm nóng, canh sốt. Tục ngữ Việt Nam đã có câu: cơm chín tới, cải ngồng non, gái một con, gà gại ổ (là những cái nhất).

Phát huy văn hóa ẩm thực Việt Nam

Chuẩn bị chu đáo: “Bát sạch ngon cơm”. Để cơm ngon phải đánh tơi. Bữa cơm do người nội trợ giỏi nấu sẽ ngon mắt (gọn, đẹp), ngon mũi (thơm), ngon miệng (hợp khẩu vị), ngon tai (được giới thiệu mời chào thân tình).

Tạo bầu không khí vui vẻ, thân tình trong bữa ăn: tránh stress cho bữa ăn bởi lời nói hay câu chuyện căng thẳng. Nên biết cách ăn thì mới ngon, dịch tiêu hóa mới tiết đủ và hấp thu tốt mới là ngon bổ. Không để phân tán sự chú ý vào bữa cơm bởi ti vi hay ca nhạc: “muốn cơm ngon hãy tắt tivi”.

Ăn cơm nhai chậm, nhai kỹ để “cơm” nhuyễn như cháo: “không lùa cơm” bằng canh để ăn cho xong bữa.

Danh y Lê Hữu Trác trong cuốn Vệ sinh yếu quyết viết: “Ăn gì cũng phải có chừng mực kể cả cơm”. Một số bệnh kiêng cơm, có bệnh hạn chế tinh bột nên cũng không được ăn cơm thoải mái. Người mới ốm dậy có “nhớ cơm, thèm cơm” cũng phải ăn ít một, không thể ăn ngay như người bình thường.

Các nhà khoa học dinh dưỡng thường khuyến cáo nên tránh “cao lương mỹ vị”. Nếu là những “bữa nhậu” thì sẽ dẫn đến nhiều tật bệnh, gút chẳng hạn. Trong số những người bệnh gút, nhiều người đã chữa khỏi khi về dùng “bữa cơm gia đình”. Sự linh nghiệm của liệu pháp đó được tạo bởi sự kỳ diệu của bữa cơm như đã nói ở trên, cùng với điều đặc biệt kỳ diệu về tính thời gian hò hẹn của mỗi bữa cơm hàng ngày và tính không gian là bầu không khí đoàn tụ dưới mái ấm gia đình.

100g gạo có 72,7 đường; 8,5 protein; 4,3 chất lipid; 210mg P; 22mg canxi; 1,6g sắt, PP và axít béo không no.