Virus gây bệnh đầu nhỏ ở trẻ lộ rõ số phận giàu nghèo của Brazil

Trong khi Lima bay đến châu Âu để bảo vệ bản thân cùng đứa con sắp chào đời khỏi virus Zika, Lourenco ở lại trong lán và chỉ biết cầu nguyện.

Cùng đối mặt với cơn ác mộng có tên virus Zika, câu chuyện của hai người phụ nữ rất khác nhau bởi sự chênh lệch giàu nghèo. Regina de Lima và Tainara Lourenco mang bầu đúng vào thời điểm dịch Zika bùng phát. Họ có đủ lý do để lo lắng cho sức khỏe đứa con sắp sinh bởi quan chức y tế nghi ngờ virus liên quan đến dị tật đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh. Tuy vậy, điểm tương đồng giữa hai bà mẹ chỉ có thế. 

Lourenco mỉm cười khi đang trò chuyện với hàng xóm. Ảnh: AP.

Theo AP, Lima là nhà sản xuất nghe nhìn ở Rio de Janeiro, khá giả và biết tận dụng điều kiện để được chăm sóc tốt nhất có thể. Còn Lourenco sống trong khu ổ chuột, chẳng có hy vọng nào ngoài việc cầu nguyện.

Khi Lima biết mình có thai, niềm hạnh phúc gần như bị bóp chết bởi nỗi sợ. Vợ chồng cô muốn sinh con từ lâu nhưng quyết định hoãn lại vì cảnh báo của chính phủ Brazil về mối liên hệ giữa virus Zika và bệnh đầu nhỏ. Không may, đến khi mang bầu, thai kỳ của Lima lại trùng với mùa hè khi muỗi sinh trưởng mạnh, cũng là thời điểm dễ bị virus Zika tấn công nhất.

“Những tuần đầu thật kinh khủng”, Lima nhớ lại. “Tôi cứ khóc và khóc”. Người phụ nữ bị ám ảnh bởi nỗi sợ mình đã nhiễm virus mà không biết. Siêu âm chỉ phát hiện được bệnh đầu nhỏ ở thai nhi từ tháng thứ bảy. Trước tình hình đó, Lima làm việc mà những phụ nữ giàu có ở Brazil cũng sẽ làm: xin tạm nghỉ việc, thu xếp hành lý rồi bay đến châu Âu. Cô dự định ở đó ít nhất hết 3 tháng đầu thai kỳ.

“Tôi như đang đi lưu vong. Tôi có thể ở nhà với chồng, đi khám với bác sĩ riêng nhưng thay vào đó lại ở châu Âu với một chiếc vali”, Lima nghẹn ngào. Cô nói thêm mình không dám phàn nàn. “Tôi may mắn vì còn có lựa chọn và đưa ra quyết định. Hầu hết chị em trong hoàn cảnh của tôi không có điều kiện như thế. Họ phó mặc cho số phận”.

Đúng như thế, đi đến châu lục khác để lánh nạn là điều mà đại đa số phụ nữ Brazil không dám nghĩ đến. Vé máy bay của Lima đắt hơn nhiều lần lương tối thiểu 200 USD của người dân đất nước Samba và với tình trạng đồng tiền xuống thấp đến mức lịch sử do suy thoái kinh tế, chi tiêu hàng ngày ở châu Âu cũng trở thành quá cao so với tiêu chuẩn Brazil. 

Thất nghiệp và đang mang bầu ở tháng thứ 5, Lourenco 21 tuổi sống trong một khu ổ chuột tại tâm chấn Zika thuộc bang Permabuco nghèo khó. Ngôi nhà tạm bợ chắp ghép của cô được dựng phía trên vũng nước khổng lồ bốc mùi hôi thối. Để nuôi bản thân và đứa con gái 2 tuổi, Lourenco mò cua bắt ốc ở một đầm lầy gần đó rồi bán với giá 2,5 USD một kg.

“Tôi nghĩ mình bị mắc Zika và một số bệnh khác cách đây không lâu”, cô gái nói. “Chúng tôi còn làm được gì? Chỉ hy vọng virus sẽ không ảnh hưởng đứa bé”.

Khu ổ chuột nơi Lourenco sinh sống. Ảnh: AP.

Biện pháp phòng tránh duy nhất Lourenco có thể thực hiện là mặc quần áo dài, điều không mấy khả thi giữa cái nóng như thiêu đốt ở Brazil. Giống như 400.000 thai phụ khác, cô không mua được thuốc chống muỗi. Sản phẩm này đã cháy hàng dù được bán đắt hơn nhiều lần giá thông thường. 

Chính phủ Brazil cam kết sẽ cung cấp thuốc chống muỗi cho phụ nữ thu nhập thấp đồng thời triển khai 220.000 binh lính để diệt các ổ muỗi. Các biện pháp này đã quá trễ. Hàng loạt thai phụ giờ đây lo lắng khôn nguôi về tình trạng đứa con sắp chào đời.

“Bạn sẽ bị bệnh nếu số phận bạn là như thế”, Lourenco cay đắng. “Điều này xảy ra ở khắp mọi nơi”.

Virus Zika được truyền qua muỗi vằn và hiện chưa có thuốc chữa. Cách duy nhất để phòng bệnh là không để muỗi cắn. WHO cảnh báo virus nhiều khả năng sẽ “bùng nổ nhanh chóng” ở hầu hết các quốc gia châu Mỹ. Hơn 20 nước, trong đó có Brazil, đã phát hiện trường hợp mắc bệnh. Biểu hiện của Zika là phát ban, đau cơ khớp, đau đầu, viêm kết mạc; thời gian ủ bệnh 3-12 ngày nhưng hầu hết bệnh nhân không xuất hiện triệu chứng. Phương thức lây truyền chủ yếu qua muỗi, có thể qua đường máu mẹ sang con hoặc ít thấy hơn là quan hệ tình dục. Virus còn dẫn đến hội chứng Guillain-Barre, một rối loạn tê liệt hiếm gặp. Đối tượng bị Zika đe dọa nhiều nhất là phụ nữ đang mang thai và đứa trẻ trong bụng. Việt Nam đã cảnh báo nguy cơ virus Zika xâm nhập vào nội địa và khuyến cáo thai phụ hoãn chuyến đi đến những vùng có dịch. Người dân cũng được khuyên tăng cường phòng chống muỗi truyền virus Zika, cũng là loại muỗi lây truyền bệnh sốt xuất huyết.

Minh Nguyên

Nguồn: VnExpress