Categories: Tin tức

‘Virus ăn não’ do muỗi truyền lan rộng nhiều nước

Bệnh do virus “ăn não” Zika tiếp tục ghi nhận tại nhiều nước, mới nhất là xuất hiện ở một quần đảo của Mỹ, Bộ Y tế Việt Nam cũng khuyến cáo người dân cảnh giác.

Những trẻ sơ sinh bị bệnh nhỏ não được cho là do virus Zika. Ảnh: Quartz.

CNN dẫn lời giới chức y tế Mỹ cho biết quần đảo Puerto Rico thuộc chủ quyền nước này xuất hiện trường hợp đầu tiên nhiễm virus Zika vào ngày 31/12/2015. Đây là virus lây truyền qua muỗi, đã lan rộng khắp Nam Mỹ, vùng biển Caribbean, nay xuất hiện ở châu Mỹ.

Pedro Pierluisi, đại diện của quần đảo Puerto Rico trong Quốc hội Mỹ, tuyên bố văn phòng của ông đã liên lạc với Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh, trong đó xác nhận một trường hợp nhiễm virus Zika trên quần đảo này. “Tình hình chưa đến mức phải báo động. Hiện tại người dân chỉ cần tiếp tục thực hiện các biện pháp thông thường để tránh bị muỗi đốt như sử dụng thuốc chống muỗi, mặc quần dài và áo sơ mi”, ông nói.

Trước đó, các nhà chức trách Brazil đã tìm ra mối liên hệ giữa virus Zika với đột biến ở trẻ sơ sinh gây di tật đầu nhỏ, một dị tật bẩm sinh nghiêm trọng làm hạn chế khả năng phát triển não bộ và thể chất của trẻ. Báo cáo cho thấy có gần 3.000 trường hợp nghi ngờ mắc chứng não nhỏ được cho là do virus Zika, 40 bệnh nhân đã tử vong.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết nguyên nhân của sự bùng nổ của virus “ăn não” ở Brazil vẫn chưa được xác định, các chuyên gia đang khẩn trương nghiên cứu vấn đề này song có thể mất một thời gian dài mới có kết luận. Triệu chứng thông thường của bệnh nhân sau từ 3 đến 12 ngày bị muỗi mang virus Zika chích sẽ bị sốt nhẹ, phát ban, viêm kết mạc, đau đầu và đau khớp.

Muỗi truyền virus Zika cũng là muỗi gây sốt xuất huyết đang lưu hành ở Việt Nam. Ảnh: Bitacoramedica.

Đến nay Việt Nam chưa phát hiện trường hợp nào nhiễm virus Zika. Tuy nhiên Cơ quan đầu mối IHR, Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế, khuyến cáo người dân không nên chủ quan, bởi nước ta nằm trong vùng dịch bệnh sốt xuất huyết có sự lưu hành của muỗi Aedes cũng là trung gian truyền virus Zika. Hơn nữa, virus này đã được ghi nhận gây bệnh tại một số quốc gia Đông Nam Á, đặc biệt là nước láng giềng Thái Lan. Sự gần gũi về địa lý cộng với hoạt động giao lưu du lịch, thương mại, lao động rất sôi động trong khu vực nên tiềm ẩn nhiều nguy cơ virus xâm nhập vào Việt Nam.

Bộ Y tế đang phối hợp với Tổ chức Y tế thế giới theo dõi sát diễn biến và các nguy cơ của bệnh cũng như tăng cường các biện pháp giám sát, phòng chống dịch. Các cơ quan này khuyến cáo, bệnh do virus Zika chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và văcxin, do đó biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất là hạn chế sự lây truyền của virus, diệt muỗi cùng với ổ chứa muỗi và bọ gậy. Cụ thể, Bộ khuyên người dân nên thực hiện các biện pháp sau:

– Người nhập cảnh về từ các quốc gia có lưu hành virus Zika chủ động tự theo dõi sức khỏe trong vòng 14 ngày. Nếu có biểu hiện sốt hãy đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị. Không tự ý điều trị tại nhà.

– Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng.

– Hàng tuần diệt loăng quăng (bọ gậy) bằng cách thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn, thau rửa dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ. Lật úp các dụng cụ không chứa nước. Thay nước bình hoa. Bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn.

– Hàng tuần loại bỏ các vật liệu phế thải, các hốc nước tự nhiên không cho muỗi đẻ trứng như chai, lọ, mảnh chai, vỏ dừa, mảnh lu vỡ, lốp xe cũ, hốc tre, bẹ lá…

– Ngủ màn, mặc quần áo dài để tránh bị muỗi đốt, ngay cả ban ngày.

– Tích cực phối hợp với ngành y tế trong các đợt phun hóa chất diệt muỗi để phòng, chống dịch.

Virus Zika được ghi nhận đầu tiên vào năm 1947 tại khu rừng Zika của Uganda. Bệnh nhân nhiễm thường bị sốt, nổi mẩn, đau cơ, nhức đầu, đau mắt. Phương thức lây truyền chủ yếu của Zika là qua trung gian muỗi Aedes (loại muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết). Thời gian ủ bệnh từ 3 đến 12 ngày. Một số bằng chứng cho thấy virus này có thể lây truyền qua đường máu, tình dục và từ mẹ sang con khi sinh, song rất hiếm.

Virus Zika tiếp tục được ghi nhận ở Nigeria vào năm 1954 và nhiều nước châu Phi, châu Mỹ, châu Á. Năm 2013, Thái Lan có một số trường hợp mắc bệnh do virus Zika.

Theo WHO, hầu hết người nhiễm Zika chỉ bị các triệu chứng nhẹ, vừa hoặc không có biểu hiện. Do đó nhiều trường hợp mắc bệnh có thể không phát hiện được. Hầu hết bệnh nhân hồi phục hoàn toàn, chưa có tử vong do Zika. Tuy nhiên, gần đây mối lo ngại dấy lên trên toàn cầu khi Bộ Y tế Brazil thông báo hàng nghìn ca nghi ngờ mắc chứng não nhỏ ở nước này do virus Zika. Dù vậy, trong số trẻ sơ sinh mắc chứng não nhỏ có những bé dương tính với virus Zika và một số âm tính.