Nắm vững ‘Quy luật 15’ để đối phó với những cơn hạ đường huyết

Những cơn hạ đường huyết khiến người bệnh nhức đầu, vã mồ hôi, run rẩy, đói bụng, mau quên…Theo các chuyên gia, để điều trị chứng bệnh khó chịu này chỉ cần luôn nhớ và thực hành theo “Quy luật 15”.

Nguyên nhân gây hạ đường huyết

Hạ đường huyết là khi bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng như nhức đầu, đổ mồ hôi, run rẩy, đói bụng, mau quên, chóng mặt, cộc cằn… kèm theo mức đường huyết dưới 70 mg/dl. Trường hợp nặng hơn của hạ đường huyết là khi phát hiện bệnh nhân nằm hôn mê hoặc lơ mơ, khi được hỏi thì không biết gì.

Theo BS.CKII Trương Thị Vành Khuyên – Khoa Nội tiết, Bệnh viện Nhân Dân 115 mục tiêu điều trị đái tháo đường là làm giảm đường huyết bằng hoặc gần bằng với người bình thường. Tuy nhiên, nếu giảm đường huyết quá thấp thì sẽ dẫn tới hạ đường huyết.

Nguy hiểm hơn, trường hợp hạ đường huyết bị lặp đi lặp lại nhiều lần thì bệnh nhân sẽ dễ rơi vào tình trạng hạ đường huyết không nhận biết. Người có nguy cơ bị hạ đường huyết không nhận biết là người ngủ thấy ác mộng, tỉnh dậy thấy mệt, đau đầu nhiều, ướt mồ hôi, người say rượu, người già có biến chứng tai biến mạch máu não, dùng một số thuốc như thuốc an thần, người đã từng hạ đường huyết nhiều lần…

Những tác hại do hạ đường huyết gây nên

Những tác hại khi hạ đường huyết là: tăng chi phí điều trị, gây hoảng sợ, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, chất lượng điều trị khiến bệnh nhân phải nhập viện kéo theo nhiều bệnh khác như nhiễm trùng bệnh viện…

Ngoài ra nếu không được kịp thời bổ sung đường, người bị hạ đường huyết có thể bị tổn thương não không phục hồi, ảnh hưởng đến trí nhớ. Đối với tim mạch, hạ đường huyết có thể gây loại nhịp. Các nghiên cứu về tỷ lệ tử vong  khi bị hạ đường huyết cho thấy khoảng từ 2%-10%.

Phương pháp xử trí khi bị hạ đường huyết

Giải pháp đơn giản nhất khi đo đường huyết thấy thấp là phải ăn/uống những món có đường. Trường hợp bệnh nhân còn tỉnh táo, còn ăn được thì có thể ăn 1 phần ăn 15g đường như kẹo, 1 muỗng cà phê đường, nửa lon nước ngọt và kiểm tra đường huyết sau 15 phút. Nếu đường huyết còn thấp thì lặp lại 1 lần tương tự như vậy. Nếu đường huyết ổn định thì theo dõi tiếp. Trong trường hợp tình trạng bệnh nhân vẫn không được cải thiện thì cần cho nhập viện ngay.

Ghi nhớ và thực hiện “Quy luật 15”khi bị hạ đường huyết

Các chuyên gia khuyên hãy nhớ “Quy luật 15” khi xử trí hạ đường huyết: khi bị hạ đường huyết sẽ ăn 15g đường và đo lại đường huyết sau 15 phút, nếu đường huyết vẫn còn < 70 mg% thì lặp lại 1 lần nữa. Thời gian tiếp theo, bệnh nhân cần phải được theo dõi và xử trí hạ đường huyết trong vòng 3-7 ngày sau đó.

Cảnh báo của chuyên gia

Bác sĩ Khuyên cảnh báo “đối với bệnh nhân hôn mê, không thể ăn được thì người nhà không được cố gắng đút cho bệnh nhân vì sẽ gây sặc trên đường thở, dẫn đến tử vong không thể cứu kịp”. Ngoài ra cần xác định nguyên nhân hạ đường huyết như do uống rượu, bia say, do chích sai hoặc uống thuốc, do bỏ ăn hoặc ăn trễ…để điều chỉnh lại, tránh để hạ đường huyết tiếp tục tái phát.

Để phòng ngừa hạ đường huyết, cần tuân thủ 3 nguyên tắc: kiểm tra đường huyết thường xuyên, ăn uống điều độ và luôn mang theo kẹo bên người. Lưu ý với bệnh nhân có nguy cơ bị hạ đường huyết thì không nên đưa đường huyết xuống quá thấp.

Thế giới hiện nay quy định mục tiêu đường huyết khác nhau ở mỗi lứa tuổi. Đối với người trẻ thì mục tiêu chặt chẽ hơn còn người trên 70 tuổi không nên kiểm soát đường huyết quá chặt chẽ. Đặc biệt những người không tự kiểm soát được bản thân, tai biến mạch máu não, suy gan, suy thận hoặc đang bệnh nặng, không ăn được thì không nên hạ đường huyết quá thấp.

Theo vtv.vn