Khi người già trái tính, trái nết

Những biến đổi tự nhiên trong cách cư xử của người già cùng với dấu ấn thời gian…

Giai đoạn mang tên “trái tính”

Thấy chị Hương hay mệt mỏi, chị em cùng cơ quan xúm lại hỏi han. Chị cũng thở dài: “Ông cụ dạo này khác lắm, hay cáu gắt, đôi lúc lặng lẽ một mình, mọi người mặt nặng mày nhẹ với nhau”.

Ảnh minh họa

Chị Hải, như tìm được chỗ trút bầu tâm sự, liền góp thêm: “Nhà em cũng thế, bố mẹ già khó ở quá”. Tìm đến chuyên gia tư vấn, chị mới biết, bố chị đang trải qua giai đoạn biến đổi tâm lý mang tên “trái tính”.

Trong vòng “sinh, lão, bệnh, tử” đến một thời điểm nhất định con người sẽ có những thay đổi tâm tính. Biểu hiện trái tính ở người lớn tuổi thường là dễ cáu gắt, kém chịu đựng, hay bị ức chế, tự nhiên thay đổi cách cư xử bình thường.

Có hai độ tuổi khiến con người dễ trái tính là 50-59 và trên 70 tuổi. Nguyên nhân là do thay đổi môi trường sống, mối quan hệ xã hội. Trường hợp này có thể xảy ra sau khi về hưu, người già thấy chán nản, quanh quẩn trong nhà gây bức bối trong người.

Nhưng có nguyên nhân quan trọng hơn xuất phát từ sự lão hóa não bộ, bệnh lý tiềm ẩn do tuổi tác. Việc giảm tưới máu não trong quá trình lão hóa hay do xơ vữa mạch máu não khiến người già khó kiểm soát hành vi lời nói, hay do dự, dễ kích động, nổi nóng.

Cùng với đó là triệu trứng rối loạn giấc ngủ gây căng thẳng. Sức chịu đựng của thể lực lẫn tinh thần đều giảm, do vậy một biểu hiện trái tính phổ biến là thích ngồi một mình, xa lánh người thân.

Bài thuốc “cảm thông, chia sẻ”

Trái tính gần như “đến hẹn lại lên” trong cuộc đời mỗi người nhưng mức độ nặng nhẹ khác nhau tuỳ vào tâm trạng, sức khỏe, ảnh hưởng môi trường. Bác sĩ tâm lý đã khuyên chị Hương nên thoải mái chấp nhận quy luật tâm lý sức khoẻ này.

Chị đã gần gũi, an ủi nói chuyện với bố nhiều hơn. Chị luôn nuôi những suy nghĩ “nhà ai cũng rơi vào trường hợp này, ai sống qua tuổi ấy cũng trải qua tình trạng tương tự”.

Đồng thời căn dặn chồng con quan tâm và lắng nghe hiểu ông cụ. Chị cũng tìm cách khuyến khích bố luyện tập thể thao, giao lưu bạn bè, đọc sách. Chế độ dinh dưỡng cũng được chị quan tâm đặc biệt.

Ông cụ đã thoải mái hơn, những biểu hiện bất thường của cụ không khiến mọi người căng thẳng mà lặng lẽ cảm thông…

Bình Nguyên