Ung thư tụy ngày càng gia tăng

Hiện nay, bên cạnh các loại ung thư phổ biến như ung thư máu, vú, đại tràng, phổi, dạ dày, gan… còn có một loại ung thư khác cũng được xếp vào loại “sát thủ thầm lặng” đó là ung thư tụy.

Xét nghiệm ung thư tuyến tụy.Ảnh: I.T

Tuy chưa phổ biến như các loại ung thư khác nhưng tỷ lệ bệnh nhân (BN) mắc ung thư tụy bắt đầu tăng trong nhịp sống công nghiệp hiện nay.

Một loại “sát thủ thầm lặng”

BS Đồng Ngọc Khanh – BV Đa khoa Hoàn Mỹ Sài Gòn cho hay, có nhiều cách nhận biết ung thư tụy với các triệu chứng khác nhau như: đau bụng, chướng hơi, tiêu chảy. Hầu hết BN ung thư tụy có sắc diện da vàng, sụt cân, sức khỏe yếu do biếng ăn và mệt mỏi. Theo BS Khanh, vùng đau nhiều nhất là ở vùng bụng và vùng lưng của BN, và đôi khi nằm ở cả hai vị trí. Nhắc đến người chồng vừa mới mất cách đây 1 tháng vì ung thư tụy, chị Lê Thị Hòa ngụ ở P.Long Bình Tân, TP.Biên Hòa nhớ lại: “Nhiều năm nay ông xã tôi gầy ốm hẳn, vàng mắt vàng da, ngứa lòng bàn tay, người teo tóp lại. Lúc đầu cứ nghi là do tuổi già và bệnh đau bao tử. Cũng do ông ngại không chịu đi khám nên tới lúc bệnh nặng mới được BS ở BV Chợ Rẫy phát hiện là ung thư tụy giai đoạn cuối”.

Giống như các căn bệnh ung thư khác, ung thư tụy cũng có yếu tố gia đình. Điều đó có nghĩa là di truyền ảnh hưởng đến ung thư tụy tạng. Hiện nay, thói quen ăn nhiều mỡ đồ chiên xào, ăn nhiều đường, uống các loại nước ngọt có gas cũng là cách đến nhanh nhất với ung thư tụy. Những người nghiện rượu, hút thuốc lá hay đã bị sỏi mật cũng dễ “dính” với ung thư tụy. Ung thư tụy còn tìm cách tấn công các BN lớn tuổi và đái tháo đường nhất là nam giới với tỷ lệ gấp rưỡi so với phụ nữ. Một nghiên cứu mới đây của y khoa còn đưa ra kết luận, các BN có nhóm máu A và B có nguy cơ mắc ung thư tụy cao hơn các nhóm máu còn lại. Một nghiên cứu nữa cũng cho thấy gần một nửa BN ung thư tuyến tụy trước khi phát hiện khối u thì đã mắc bệnh tiểu đường được vài năm. Điều đó có nghĩa là các khối u này cũng là thủ phạm góp phần làm cho bệnh tiểu đường phát triển.

BS Đồng Ngọc Khanh khuyên: “BN không được chủ quan, không nên sợ mất thời gian và cả tốn tiền, cần đi kiểm tra sức khỏe khi có các triệu chứng về ung thư tụy dù chỉ mơ hồ như đã nói trên. Đó cũng là cách khuyên nhủ người thân trong gia đình hãy vì sức khỏe và sự sống của bản thân tìm mọi cách tầm soát ung thư trong đó có ung thư tuyến tụy”.

Để phát hiện bệnh, BS có thể khám thực thể để phát hiện khối u ở giữa bụng của BN khi có nghi vấn. Nhưng hầu hết hiếm khi được chẩn đoán bằng lâm sàng mà chủ yếu thông qua xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh gồm siêu âm bụng và siêu âm qua nội soi để tăng độ chính xác. Siêu âm bụng được coi là một bước xét nghiệm ban đầu để có thể phát hiện sỏi mật mang vài triệu chứng tương tự với ung thư tuyến tụy. Hiện nay, với máy móc hiện đại, chụp cắt lớp vi tính phần bụng (CT Scan) gần như hiển thị chính xác phần khối u đã xâm lấn, di căn ra khỏi tuyến tụy hay chưa. Từ đó, giúp BS tiên lượng cắt bỏ khối ung thư còn ẩn nấp trong đó.

Tầm soát bệnh khi mới bắt đầu

Khi phát hiện khối u trong tuyến tụy, các thầy thuốc cần làm sinh thiết để xác định ung thư bằng giải phẫu bệnh. Ngoài sinh thiết qua da, BS có thể nội soi sinh thiết và siêu âm qua nội soi. Tùy vào mức độ lan rộng của khối u để điều trị bệnh phù hợp.

Theo lời khuyên của BS Đồng Ngọc Khanh, hiện chưa có biện pháp phòng ngừa nào cho căn bệnh ác tính này. Tuy nhiên, các yếu tố nguy cơ cơ thể tầm soát được nếu con người biết cách giảm thiểu như hạn chế các loại gây nghiện bia rượu và thuốc lá. Tránh xa các loại thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, chất béo và đường ngọt. Ung thư tụy là căn bệnh khó chẩn đoán sớm nhưng nếu có các dấu hiệu lạ liên quan thì chúng ta hãy đi khám tổng quát, kiểm tra sức khỏe, chụp chiếu sớm để sớm tìm ra triệu chứng có liên đới đến ung thư tuyến tụy hay không. Thực tế đã cho thấy do căn bệnh tiềm ẩn nên ung thư tụy rất khó phát hiện, hầu hết khi đã phát hiện ra thì bệnh đã nằm vào giai đoạn cuối rất khó xoay trở. Ung thư di căn sang các bộ phận khác thì sự sống khó có thể kéo dài trên 5 năm. Vì thế không được chủ quan, không sợ mất thời gian và cả tốn tiền, chúng ta cần đi kiểm tra sức khỏe khi có các triệu chứng về ung thư tụy dù chỉ mơ hồ như đã nói trên. Đó cũng là cách khuyên nhủ người thân trong gia đình hãy vì sức khỏe và sự sống của bản thân tìm mọi cách tầm soát ung thư trong đó có ung thư tuyến tụy.

Quang Phan

Nguồn: Giáo dục Online